Performance Assessment with Data Envelopment Analysis in Public Administration in Turkey: An Example of the General Directorate of National Property Practices

Yıl 2021, Sayı: 90, 61 - 90, 22.09.2021

İlhan Yıldırım , Harun Tanrıvermiş , Türkay Tüdeş

Öz

Accountability and performance evaluation are needed for effective and efficient use of a country’s scarce public resources. In this study, detection procedures conducted in Treasury (or State) property of the General Directorate of National Property were taken as an example of public institution activity, and its performance was evaluated with data envelopment analysis using Efficiency Measurement System program. Activities based on the management of Treasury property were analyzed using the results of the activities of national property provincial unit in the 16 central districts of Ankara province and the Treasury property data detected from 2009 to 2013. The institution has shown similar performance results in the following years, but the data after 2013 could not be accessed due to the update activities performed in the institution’s information system program. The study concluded that 2013 was the most inactive and 2010 was the most active period based on the result determined by the amount of output performance. Consequently, management policies of Treasury property should be developed to suit the needs of the economy and increase revenue realizations because the effective use of resources determines the institution’s performance by affecting the amount of output.

Anahtar Kelimeler

Efficiency, Data envelopment analysis, Public administration, State property, Performance management

Veri Zarflama Analizi (VZA) ile Türkiye’de Kamu Yönetiminde Performans Değerlendirmesi: Milli Emlak Genel Müdürlüğü Uygulaması Örneği

Öz

Bir ülkenin kıt kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması için hesap verebilirlik ve performans değerlendirmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada, bir kamu kurumu faaliyeti olarak Milli Emlak Genel Müdürlüğünün Hazine taşınmazlarındaki tespit işlemleri örnek olarak alınmış ve performansı Efficiency Measurement System programı kullanılarak veri zarflama analizi ile değerlendirilmiştir. Hazine taşınmazlarının yönetimine dayalı faaliyetler, Ankara ilinin 16 merkez ilçesinde 2009-2013 yılları arasında milli emlak taşra birimi faaliyetleri sonuçları ve tespiti yapılan Hazine taşınmazı verileri kullanılarak analiz edilmiştir. İzleyen yıllarda da kurumun benzer performans sonuçlarını sergilediği, ancak kurum bilgi sistem programındaki güncelleme çalışmaları nedeniyle 2013 yılı sonrası verilere ulaşılamadığı belirtilmelidir. Çalışmanın sonuçlarına göre 2013 yılının en etkinsiz, 2010 yılının en etkin dönem olduğu ve bunu da çıktı miktarı performansının belirlediği saptanmıştır. Sonuç olarak, kaynakların etkin kullanımının çıktı miktarını etkileyerek kurum performansını belirlediğinden hareketle, ekonominin ihtiyaçlarına uygun ve gelir gerçekleşmelerini artıracak Hazine taşınmazı yönetimi politikalarının geliştirilmesi gerektiği dikkati çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etkinlik, Veri zarflama analizi, Kamu yönetimi, Milli emlak, Performans yönetim

Kaynakça

• Akal, Z. (2011). İşletmelerde performans ölçüm ve denetimi: Çok yönlü performans göstergeleri. Ankara: MPM Yayını No: 473.
• Aktan, C.C. ve Özkıvrak, Ö. (2006). Devlet mi? piyasa mı? Kamu ekonomisi ve piyasa ekonomisinin etkinlik yönünden karşılaştırılması. Aktan, C.C, Dileyici, D. ve Vural, İ.Y. (Der.), Kamu ekonomisi ve kamu politikası içinde (s. 135-157). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Aktaş, H. (2004). İşletme performansının ölçülmesinde veri zarflama analizi. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 7(1), 163-175.
• Akyel, R. ve Köse, H.Ö. (2010). Kamu yönetiminde etkinlik arayışı: Etkin kamu yönetimi için etkin denetimin gerekliliği. Türk İdare Dergisi, (466), 9-24.
• Apan, A. (2008). Yeni kamu işletimi ve performans yönetimi. Türk İdare Dergisi, Yıl: 80, (460), 57-86.
• Baysal, K. (2010). İşletmelerde etkinlik ve verimlilik ölçüm yöntemleri: Bir yazılım önerisi. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
• Behdioğlu, S. ve Özcan, G. (2009). Veri zarflama analizi ve bankacılık sektöründe bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 301-326.
• Canpolat, H. ve Cangir, M. (2010). Değişen dünyada kamu yönetiminin geleceği ve Türkiye’nin reform gündemi: Devletin daha fazla demokratikleşmesi. Türk İdare Dergisi, (466), 25-45.
• Coşkun, A. (2000, Mayıs). Türk kamu mali yönetiminin yeniden yapılandırılması ve bu yapılanmada performans yönetimi ve denetiminin yeri. Kamu sektöründe performans denetimi: Sayıştay uygulaması, XV. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildirileri içinde (s. 267-298). Antalya: Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Maliye Bölümü.
• Çağlar, A. (2003). Veri zarflama analizi ile belediyelerin etkinlik ölçümü. (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İstatistik Anabilim Dalı, Ankara.
• Demirel, D. (2006). Küresel eksende devletin yeni kimliği: Etkin devlet. Sayıştay Dergisi, (60), 105-128.
• Devrim, F. ve Altay, A. (2000, Mayıs). Türk kamu mali yönetiminin yeniden yapılandırılması ve bu yapılanmada performans yönetimi ve denetiminin yeri. Küreselleşme sürecinde sosyal devlet anlayışındaki değişimlerin kamu mali yönetiminin yeniden yapılandırılması açısından değerlendirilmesi, XV. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildirileri içinde (s. 27-76). Antalya: Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Maliye Bölümü.
• Dura, Y.C. (2006a). Kamu tercihi teorisinde kamusal etkinlik problemi. Türk İdare Dergisi, (451), 107-117.
• Dura, Y.C. (2006b). Mülkiyet-verimlilik ilişkisi: Mülkiyet hakları teorisi. Yönetim ve Ekonomi, 13(2), 225-236.
• Dura, Y.C. (2006c). Mülkiyet-verimlilik ilişkisi: Uygulamalı (ampirik) çalışmalar. Erciyes Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, (26), 1-20.
• Ekinci, H. ve Yılmaz, A. (2002). Kamu örgütlerinde yönetsel etkinliğin artırılması üzerine bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, (19), 35-50.
• Falay, N. (2000, Mayıs). Türk kamu mali yönetiminin yeniden yapılandırılması ve bu yapılanmada performans yönetimi ve denetiminin yeri. Yerel yönetimlerde performans ölçümü: Bir ön çalışma, XV. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildirileri içinde (s. 377-410). Antalya: Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Maliye Bölümü.
• Gören, İ. (2000, Mayıs). Türk kamu mali yönetiminin yeniden yapılandırılması ve bu yapılanmada performans yönetimi ve denetiminin yeri. Kamu mali yönetiminin yeniden yapılandırılması bağlamında performans yönetimi, XV. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildirileri içinde (s. 227-266). Antalya: Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Maliye Bölümü.
• Hanke, S. (1985). Özelleştirme teorisi. (F. Devrim, Çev.) Erişim adresi: http://www.canaktan.org/ekon omi/ozellestirme/kamu-ekonomisi-genisleme/devrim-ozellestirme-teorisi.htm.
• Helvacı, A. (2002). Performans yönetimi sürecinde performans değerlendirmenin önemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 155-169.
• İpek, E.A.Ş. ve Şataf, C. (2013). Kamu kurumlarının etkinliği sorunsalı. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 28-53.
• Kalkınma Bakanlığı. (2017a). Orta Vadeli Program (2018-2020). Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Orta_Vadeli_Program_2018-2020.pdf.
• Kalkınma Bakanlığı. (2017b). Orta Vadeli Mali Plan (2018-2020) Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/04/OVMP_2018-2020.pdf.
• Kızılboğa, R. (2012). Kamu tercihi ve anayasal iktisat teorilerinin değerlendirilmesi. Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2), 91-109.
• Kirmanoğlu, H. ve Çak, M. (2000, Mayıs). Türk kamu mali yönetiminin yeniden yapılandırılması ve bu yapılanmada performans yönetimi ve denetiminin yeri. Kamu Kesiminde Performans Ölçümü, XV. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildirileri içinde (s. 315-344). Antalya: Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Maliye Bölümü.
• Kolçak, M. (2006). Kamu mali yönetimi ve kontrol kanununun Türk mali sistemine getirdikleri (5436 sayılı Kanun değişiklikleriyle). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 367-384.
• Köksal, C.D. (2001). Veri zarflama analizi ile bankacılıkta göreceli verimlilik ölçümü. (Doktora Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Isparta.
• Kurnaz, A.C. (2010). Kamuda performans esaslı bütçe uygulama sonuçlarının değerlendirilmesi ve bu çerçevede part (program assessment rating tools) sisteminin incelenmesi. (Mesleki Yeterlilik Tezi). Ankara: Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
• Kurt, M. ve Uğurlu, Ö.Y. (2007). Yeni kamu yönetimi ve yeni kamu yönetimi yaklaşımının gelişiminde Avrupa Birliği’nin rolü: İlerleme raporları içerik analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, IX(II), 81-109.
• Kutlar, A. ve Babacan, A. (2008). Türkiye’deki kamu üniversitelerinde CCR etkinliği - ölçek etkinliği analizi: DEA tekniği uygulaması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 148-172.
• Milli Emlak Genel Müdürlüğü. (2018). Milli Emlak taşra birimleri işlem yönergesi. Erişim adresi: https://milliemlak.csb.gov.tr/milli-emlak-tasra-birimleri-islem-yonergesi-i-93144.
• Milli Emlak Genel Müdürlüğü. (2020). Faaliyet raporları (2009-2019). Erişim adresi: https://milliemlak.csb.gov. tr/faaliyet-raporlari-i-93111.
• Özden, Ü. H. (2008). Veri zarflama analizi (VZA) ile Türkiye’deki vakıf üniversitelerinin etkinliğinin ölçülmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2), 167-185.
• Samsun, N. (2003). Hesap Verilebilirlik ve İyi Yönetişim, İçinde: İyi Yönetişimin Temel Unsurları. Ankara: Maliye Bakanlığı, Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı Yayını, 18-33.
• Savas, E.S. (2003). Daha iyi devlet yönetiminin anahtarı özelleştirme. (E. Yener, Çev.) Ankara: MPM Yayın No: 517.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2018). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) Kamu Harcamalarında Etkinlik Çalışma Grubu Raporu. Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/04/KamuHarcama larindaEtkinlikCalismaGrubuRaporu.pdf.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019a). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023). Erişim adresi: http://www. sbb.gov .tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019b). Orta Vadeli Mali Plan (2020-2022). Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/ wp-content/uploads/2019/10/2020-2022-D%C3%B6nemi-Orta_Vadeli-Mali-Plan.pdf.
• Tespit. (2020, 30 Mart). Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük içinde. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/?kelime%20=ETK%C4%B0N.
• Tokatlıoğlu, M. ve Şen, S. (2019). Kamu hizmetlerinin sunum ve finansmanında kamu özel işbirliği modeli: Avrupa Birliği ve Türkiye. International Journal of Public Finance, 4(2), 205-235.
• Uçkun, T. (2008). Hazine taşınmazlarının yönetimi ve değerlendirilmesi açısından tespit işlemlerini önemi, sorunlar ve çözüm önerileri. (Mesleki Yeterlilik Tezi). Ankara: Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü.
• Uludüz, B. (2008). Performans esaslı bütçeleme sistemi ve Türkiye uygulaması. (Yüksek Lisans Tezi). Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uygulamalı İktisat Anabilim Dalı, Ankara.
• Ustasüleyman, T. (2007). Veri zarflama analizini kullanarak Türkiye’deki Devlet üniversitelerinin etkinliğinin ölçümü. İktisat İşletme ve Finans, 22(259), 24-43.
• Yenice, E. (2006). Kamu kesiminde performans değerlendirmesi. Maliye Dergisi, (150), 122-136.
• Yıldırım, İ. (2016). Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından yapılan tespit işlemlerinin etkinlik ve verimlilik kavramları açısından değerlendirilmesi (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Yolalan, R. (1993). İşletmelerarası göreli etkinlik ölçümü. Ankara: MPM Yayın No: 483.
• Zengin, E. (1996). Yerel hizmetlerin üretilmesinde yeni yaklaşımlar: Özelleştirme yöntemleri. (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset ve Sosyal Bilimler Anabilim Dalı, İstanbul.