Hak ve Özgürlükleri Sınırlandıran Kavramların Tasnifi ve Derecelendirmesi - II: Milli Güvenlik

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 7 - 26, 30.06.2021

Ersin Bayra

Öz

Hak ve özgürlükleri sınırlandıran kavramlar ihlalin yoğunluğu, coğrafi tesir alanı ve sürekliliği bakımından tasnif edilebilir. Bu açıdan yapılan tasnifte hak ve özgürlükleri sınırlandıran kavramlar iki öbekte ele alınabilir. Zira bu öbeklerden birincisi kamu düzenine, ikincisi ise milli güvenliğe ilişkin kavramlardan oluşmaktadır. Bu kavramlardan kamu düzenine ilişkin olanlar süre bakımından daha geçici, coğrafi olarak ise daha sınırlı bir alanı işaret etmektedir. Bu çalışmanın konusunu oluşturan milli güvenliğe ilişkin kavramlar ise devletin varlığına ve bekasına yöneliktir. Öyle ki milli güvenliğe yönelik tehditleri bertaraf etmek için olağanüstü hâl rejimlerine başvurulabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hak ve özgürlükler, olağanüstü hal, sınırlama, siyasi iktidar, ulusal güvenlik.

Classification and Gradation of Concepts Restricting Rights and Freedoms - II: National Security

Öz

Concepts limiting rights and freedoms can be classified in terms of the intensity of the violation, its geographical scope and continuity. In the classification made in this respect, the concepts that limit the rights and freedoms can be discussed in two groups. The first group is about public order, and the second is about national security. Concepts regarding public order indicate a more limited geographic area and a more temporary area in terms of duration. The concepts related to national security, which are the subject of this study, are related to the existence and survival of the state. Emergency regimes can be used to eliminate threats to national security.

Anahtar Kelimeler

Rights and freedoms, national security, political power, restriction, state of emergency.

Kaynakça

• Atakan, Arda, “Kamu Düzeni Kavramı”, MÜHF-HAD, Cilt: 13, Sayı: 1-2, s. 59-136.
• Atay, Ender Ethem, İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, 3. Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş Baskı, Ankara, 2012.
• Bayra, Ersin, “Güvenlik Devleti: Leviathan’dan Hukuk Devletine, Hukuk Devletinden Leviathan’a”, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:VI, Sayı:I, Genel Sayı:11, Bahar 2019, s. 93-130.
• Bayra, Ersin, “Hak ve Özgürlükleri Sınırlandıran Kavramların Tasnifi ve Derecelendirmesi -1: Kamu Düzeni ve Kamu Düzeni ile İlgili Kavramlar”, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, 2020, s. 45-72.
• Boztepe, Mehmet, “Olağanüstü Hal Rejiminde Yürütmenin Düzenleyici Bir İşlemi olarak Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ve OHAL Kanun Hükmünde Kararnameleri ile Mukayesesi”, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, Yıl:2018, Cilt:1, Sayı:3, s. 378-395.
• Çelikpala, Mitat, “Geçmişten Günümüze Vazgeçilemeyen Kavram: Ulusal Çıkar”, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 23, Sayı 1, 2005, s. 439-461.
• Çetindağ, Funda, Türk Anayasal Sisteminde Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlanması Bağlamında Kamu Düzeni, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2004.
• Kalabalık, Halil, İnsan Hakları Hukuku, Seçkin, Güncellenmiş 5. Baskı, Ankara, 2017.
• Küris, Egidijus, Anayasal Değerlerin Evrenselleşmesi Üzerine (Orta ve Doğu Avrupa Ülkelerinin Anayasal İçtihatları ve AİHM Kararları Bağlamında), Anayasa Yargısı, Cilt: 24, Ankara, 2007, s. 197-213.
• Ordu, Özgecan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlanma Nedeni Olarak Avrupa Kamu Düzeni, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı Kamu Hukuku Programı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Özdemir, Ali, “ “Kamu Düzeni” ve “Kamu Güvenliği” Kavramlarına Analitik Bir Yaklaşım (Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hakkının Sınırlandırılması Örneği)”, International Journal of Legal Progress, Volume: 2, Number: 2, 2016, s. 78-115.
• Sancar, Mithat, ‘Devlet Aklı’ Kıskacında Hukuk Devleti, İletişim, 8. Baskı, İstanbul, 2016, s. 30-31.
• Sezer, Tijen Dündar, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde Dernek Kurma Özgürlüğü, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir, 2004.
• Tekinsoy, Özge Okay, İdare Hukukunda Kamu Düzeni Kavramı, Onikilevha Yayıncılık, İstanbul, 2011.
• Uslu, Ferhat/ Angun, Sevtap, “Türkiye’de Siyasi Parti Kapatma Nedeni Olarak Devletin Ülkesi ve Milletiyle Bölünmez Bütünlüğü İlkesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 20, Sayı: Milli Egemenlik Özel Sayısı, 2020, s. 39-60.
• Zengin, Mehmet Ali “Bilgi Paylaşımı Bakımından Devlet Sırrı Kavramı ve Ulusal Güvenlik”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, Cilt: VI, Sayı: II, 2011, s. 141-151.
• https://dre.pt/constitution-of-the-portuguese-republic
• https://en.president.az/azerbaijan/constitution
• http://www.adalet.gov.tr/ https://www.admin.ch/opc/en/classified-compilation/19995395/index.html
• http://www.brazil.gov.br/government/constitution
• https://www.btg-bestellservice.de/pdf/80201000.pdf
• https://www.congreso.gob.ar/nationalConstitution.php
• https://www.constituteproject.org/ http://www.constitution.ru/en/10003000-01.htm
• https://www.government.nl/documents/regulations/2012/10/18/the-constitution-ofthe-kingdom-of-the-netherlands-2008
• https://www.hellenicparliament.gr/en/Vouli-ton-Ellinon/To-Politevma/Syntagma/
• https://www.kmu.gov.ua/storage/app/imported_content/document/110977042/Constitution_eng.doc
• https://www.lrs.lt/home/Konstitucija/Constitution.htm. https://www.osce.org/albania/41888
• http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=1&lang=eng
• https://www.prezident.sk/upload-files/46422.pdf
• https://www.psp.cz/en/docs/laws/constitution.html
• https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/10/20201013-6.pdf,
• https://www.ris.bka.gv.at/Dokumente/Erv/ERV_1930_1/ERV_1930_1.html
• https://www.riigiteataja.ee/en/eli/ee/rhvv/act/521052015001/consolide
• https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/angielski/kon1.htm