KİŞİSEL VERİLERİ İHLAL EDEN İDAREYE KARŞI İDARİ PARA CEZASI UYGULANMAMASI SORUNU

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1, 137 - 168, 29.06.2023

Talha Erdoğmuş

Öz

6698 sayılı KVKK m.3’te veri sorumlusu olarak kamu tüzel kişileri, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileriyle birlikte anılmaktadır. Ancak kanun koyucu, kişisel verilerin ihlal edilmesi sebebiyle uygulanacak idari para cezaları için kamu tüzel kişileri ile özel hukuk gerçek ve tüzel kişileri arasında bir ayrım öngörmüştür. KVKK m.18/2’de, kanun kapsamında öngörülen para cezalarının veri sorumlusu olan gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişilerine uygulanacağı belirtilmiştir. Kanunun m.18/3 hükmünde ise idari yaptırıma konu edilen eylemlerin idari faaliyet esnasında işlenmesi hâlinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından yapılacak bildirim üzerine ilgili kamu görevlileri hakkında disiplin hükümlerinin uygulanacağı belirtilmektedir.

Çalışmada, kişisel verilerin ihlal edilmesi durumunda veri sorumlusu idare aleyhine idari para cezasına hükmedilmesi yerine kamu görevlileri hakkında disiplin yaptırımı uygulanması sorunu ele alınacaktır. Bu kapsamda, idareye karşı idari para cezası uygulanabilmesinin hukuki zemini, disiplin yaptırımı ve idari para cezası ile korunan hukuki değer arasındaki fark ve KVKK m.18/3 hükmü uyarınca kişisel verilerin korunmasında disiplin yaptırımı uygulanmasının etkililiği ve caydırıcılığı tartışılacaktır. Ardından, idareye karşı idari para cezası uygulanan durumlarda yaşanan sorunlar göz önünde bulundurularak, etkin bir çözüm için neler yapılabileceği sorusuna yanıt vermeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kişisel veri, kişisel verilerin ihlali, kişisel verilerin korunması, idari para cezası, Kişisel Verileri Koruma Kanunu, KVKK m.18.

Kaynakça

• Akyılmaz, Bahtiyar; Sezginer Murat; Kaya Cemil, Türk İdare Hukuku, Savaş Kitabevi, Ankara, 2018.
• Akyılmaz, Bahtiyar; Sezginer Murat; Kaya Cemil, İdari Yargılama Hukuku, Savaş Kitabevi, Ankara, 2019.
• Altındağ, Halil, “Kişisel Verilerin Korunması Bağlamında İdarenin Sorumluluğu”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 18, Sayı 2, Temmuz 2019, ss. 387-401.
• Aslan, Zehreddin; Altındağ Halil, Memurların Disiplin ve Ceza Soruşturması, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• Aydoğdu, Yasin, “Kamu İdaresinde Kişisel Verilerin Korunması”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 29, Sayı 1, 2021, ss. 263-293.
• Başar, Cemal, Türk İdare Hukuku ve Avrupa Birliği Hukuku Işığında Kişisel Verilerin Korunması, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2019.
• Bulut, Metin, “Kamu Görevlileri Disiplin Hukukunda Kanunilik İlkesini Yeniden Düşünmek”, Uyuşmazlık Dergisi, Yıl 6, Sayı 12, 2018.
• Cocco, Magda; De Barros, Inês Antas; Gonçalves, Maria De Lurdes, “Portuguese Implementation of the GDPR”, Practical Law Practice Note, Thomson Reuters, (Çevrimiçi)https://www.vda.pt/xms/files/05_Publicacoes/2020/Livros_e_Artigos/Portuguese_Implementation_of_the_GDPR_MPC_IAB_MLG.pdf, 28.11.2022.
• Çekin, Mesut Serdar, Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, 3. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• Erdoğmuş, Talha, Salt İdari Eylem Karşısında İdarenin Sorumluluğu, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2021.
• Erkal, Atila, İdare Hukukunda Kıyas, Savaş Yayınevi, Ankara, 2022.
• Ekinci, Murat, “Ceza Hukuku İlkeleri Açısından İdari Yaptırımlar”, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı 3, 2017, ss. 19-54.
• Gözler, Kemal, İdare Hukuku, Cilt I, 3. Baskı, Ekin Yayın Basım Dağıtım, Bursa, 2019.
• Gözler, Kemal, İdare Hukuku, Cilt II, 3. Baskı, Ekin Yayın Basım Dağıtım, Bursa, 2019.
• Gürpınar, Damla, “Kişisel Verilerin Korunamamasından Doğan Hukuki Sorumluluk”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan, Cilt 19, Özel Sayı, 2017, ss. 679-694.
• Handbook On European Data Protection Law, European Union Agency for Fundamental Rights and Council of Europe, 2018.
• Işıklar, Celal, Teoride ve Uygulamada Kamu Disiplin Yaptırımları, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019.
• Kangal, Zeynel, Kişisel Verilerin Ceza ve Kabahatler Hukukunda Korunması, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• Karaca, Egemen, Üniversitelerde Disiplin Rejimi, Yetkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• Kağıtçıoğlu, Mutlu, “Kişisel Verileri Koruma Kurumuna İdare Hukuku Çerçevesinden Bir Bakış”, İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, 2016, ss. 77-99.
• Kaya, Cemil, “Memur Disiplin Suç ve Cezalarına ve Disiplin Soruşturmasına Hakim Olan İlkeler”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 38, Sayı 2, 2005, ss. 61-87.
• Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Kişisel Verilerin Korunması Alanında Uluslararası ve Ulusal Düzenlemeler, (Çevrimiçi) https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/4183/Kisisel-Verilerin-Korunmasi-AlanindaUluslararasiveUlusalDuzenlemeler#:~:text=Bu%20kapsamda%2C%2026%20Aral%C4%B1k%202014,Gazete'de%20yay%C4%B1mlanarak%20y%C3%BCr%C3%BCrl%C3%BC%C4%9Fe%20girmi%C5%9Ftir. 28.11.2022.
• Bilgi Üniversitesi Bilişim ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü, Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Düzenlemeler Çerçevesinde Uluslararası Veri Aktarımı Yeni Gelişmeler ve Uygulamaya İlişkin Hukuki Değerlendirmeler, 2020, (Çevrimiçi) https://itlaw.bilgi.edu.tr/media/2020/3/30/Final%20Veri_Aktarimi_Raporu_30.03.2020.pdf , 28.11.2022.
• Küzeci, Elif, Kişisel Verilerin Korunması, 4. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• OECD Guidelines on the Protection of Privacy and Transborder Flows of Personal Data, “Detailed Comments”, (Çevrimiçi) https://www.oecd.org/sti/ieconomy/oecdguidelinesontheprotectionofprivacyandtransborderflowsofpersonaldata.htm#memorandum, 28.11.2022.
• Saygı, Samet, “6698 Sayılı Kanun’un Sistematiğinde Yargısal Başvuru Yolları” Kişisel Verileri Koruma Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, ss. 30-60.
• Sharma, Sanjay, Data Privacy and GDPR Handbook, New Jersey:John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, 2020.
• Ulusoy, Ali D., İdari Yaptırımlar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2013.
• Ulusoy, Ali D., Türk İdare Hukuku, Yetkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• Yılmaz, Harun, Genel Kolluk Disiplin Rejimi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2022.