AN ANALYSIS OF TEACHERS’ ORGANIZATINAL IDENTIFICATION AND ORGANIZATIONAL COMMUNICATION LEVELS

Yıl 2016, Sayı: 7, 91 - 110, 01.04.2016

Mehmet Çanak Özer Yener Avcı

Öz

This study aims to analyse the relationship between teachers’ organizational identification and organizational communication levels. Relational screening model was used in this research. The participants of this research are teachers who work in state schools in central districts of Kayseri city in the academic year 2014-2015. Data was collected from 384 teachers through cluster sampling method. In the study, organizational identification scale was used in order to determine teachers’ organizational identification levels and organizational communication scale was used in order to determine their organizational communication levels. At the end of the study, teachers’ organizational identification and communication levels were found at “I agree” level. It was determined that teachers’ organizational identification and organizational communication levels showed statistical significance in term of gender, marital status, the grade of school being worked and seniority variables. At the end of the study, it was found out that there was a high-level and positive relationship between teachers’ organizational identification and organizational communication levels.

Anahtar Kelimeler

Teacher, Organizational Identification, Organizational Communication

ÖĞRETMENLERİN ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME VE ÖRGÜTSEL İLETİŞİM DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme ve örgütsel iletişim düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın evrenini 2014-2015 öğretim yılında Kayseri ili merkez ilçelerindeki kamu okullarında görev yapan öğretmenlerden oluşturmaktadır. Araştırmada oransız küme örnekleme yöntemiyle 384 öğretmenden geçerli veriler toplanmıştır. Araştırmada öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerini belirlemek amacıyla örgütsel özdeşleşme ölçeği, öğretmenlerin örgütsel iletişim düzeylerini belirlemek için de örgütsel iletişim ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme ve örgütsel iletişim düzeylerinin “katılıyorum” seviyesinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme ve örgütsel iletişim düzeylerinin cinsiyet, medeni durum, görev yaptıkları okul kademesi ve kıdem değişkeni açısından anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır. Araştırmada öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme ve örgütsel iletişim düzeyleri arasında yüksek düzeyde ve pozitif bir ilişkinin olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, Örgütsel Özdeşleşme, Örgütsel İletişim

Kaynakça

• Akıncı, Z.B. (1998). Kurum Kültürü ve Örgütsel İletişim. İstanbul: İletişim
• Akpınar, A(2014). Okullardaki insan ilişkileri düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak.
• Argon, T. ve Ekinci, S. (2016). İlk ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sinizm düzeylerine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 1-19.
• Ashforth, B. E. ve Mael, F. (1989). Social identity theory and the organizations. Academy of Management Review. 14, 20-39.
• Aşkun, İ.C. (1989). Yönetim-örgüt alanında iletişim kavramının boyutları. Anadolu Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi,VII(1), 23–48.
• Atak, M. (2005). Örgütlerde resmi olmayan iletişimin yeri ve önemi. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 2(2), 59-67.
• Balcı, A., Baltacı, A., Fidan, T., Cereci, C. ve Acar, U. (2012). Örgütsel Sosyalleşmenin, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlıkla İlişkisi: İlköğretim Okulu Yöneticileri Üzerinde Bir Araştırma. Eğitim Bilimleri Araştırmaları, 2(2), 47-74.
• Bakan, İ. ve Büyükbeşe, T. (2004). Örgütsel iletişim ile iş tatmini unsurları arasındaki ilişkiler: akademik örgütler için bir alan araştırması. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi,(7), 1-30.
• Bambacas, M. ve Patrickson, M. (2008). Interpersonel communication skills that enhance organisational commitment. Journal of Communication Management, 12(1):51-72.
• Bayirli, A.(2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin sınıf yönetimine yönelik tutumları ve inançları ile örgütsel iletişim düzeylerinin analizi . Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Bursalıoğlu, Z. (2013). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cheney, G. (1983). On the various and changing meaning of organizational membership: a field study of organizational identification. Communication Monographs, 50, 342-362.
• Çakınberk, A., Derin, N. ve Demirel, E. (2011). Örgütsel özdeşleşmenin örgütsel bağlılıkla biçimlenmesi: Malatya ve Tunceli özel eğitim kurumları örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 89-121.
• Demir, K. (2014). Örgütlerde iletişim yönetimi. (Ed.: C. Elma ve K. Demir). Yönetimde çağdaş yaklaşımlar uygulamalar ve sorunlar. Ankara: Anı Yayınları.
• Demir, S. (2014). Eskişehir ilindeki temel eğitim okulu öğretmenlerinin işbirlikli sorun çözme yaklaşımlarının örgütsel iletişim ile ilişkisi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Demirtaş, M. (2010). Örgütsel iletişimin verimlilik ve etkinliğinde yararlanılan iletişim araçları ve halkla ilişkiler filmleri örneği. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, XXVIII (I), 411- 444.
• Dutton, Jane E., Dukerich, Janet M. ve Harquail, Celia V. (1994). Organizational images and member identification. Administrative Science Quarterly, 39(2), 239.
• Erdoğdu, M.Y. ve Aydındağ, Z. (2013). Öğretmenlerin kurumsal özdeşleşme ve bağlılıklarının algılanan yönetici davranışları açısından incelenmesi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,1(2), 158-153.
• Eren, E.(2000). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Yayınları
• Eren, E. (1993). Yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Goodman, M.B. (2000). Corporate communication: The American picture. Corporate Communications: An Internal Journal, 5(2), 69-74.
• Gürgen, H. (1997). Örgütlerde iletişim kalitesi. İstanbul: Der Yayınevi.
• Karacabey, C.N. ve İşcan, Ö.F. (2007).Örgütsel özdeşleşme, örgütsel imaj ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: bir uygulama.İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 231- 241.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karcıoğlu, F., Timuroğlu, M. K. ve Çınar, O. (2009). Örgütsel iletişim ve iş tatmini ilişkisi-bir uygulama. Yönetim,20(63), 59-76.
• Kreiner, G.E. ve Ashforth, B.E. (2004). Evidence toward an expanded model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 25, 1-27.
• Koçel, T. (2014). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınları.
• Kuhn, T ve Nelson N. (2002). Reengineering identity: a case atudy of multiplicity and duality in organizational identification. Management Communication Quarterly, 16(1), 5-38.
• Leblebici, E. (2016). Öğretmen algılarına göre meslek liselerinde örgütsel imaj, örgüt kültürü ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mevlana Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Lewis S, P. ve Goodman H.S. (1995) Management challenges in the 21st century. New York: West Publishing CO.
• Loga, A. (2003). Çalışanların demografik özelliklerinin örgütsel özdeşim, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışına etkileri: askeri birimlerde bir araştırma. Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Mael, F. ve Ashforth, B.E. (2001). Identification in work, war, sports, and religion: contrasting the benefits and risks. Journal for The Theory of Social Behaviour, 31(2), 197 – 222.
• Mael, F. ve Ashforth, B. E. (1992). Alumni and their alma mater: A partial test of the reformulated model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 13, 103-123.
• Miller, V.D., Allen, M., Cazey, M.K. ve Johnson, J.R. (2000). Reconsidering the organizational identification questionnaire. Management Communication Quarterly, 13, 626-658.
• O’Reilly, C.A. ve Chatman, J. (1986). Organizational commitment and psychological attachment: The effects of compliance, identification, and internalization on prosocial behavior. Journal of Applied Psychology, 71, 492 – 499.
• Özcan, H.U. (2012). Birey-örgüt değerleri arasındaki uyumun örgütle özdeşleşme ile ilişkisi. Türk Psikoloji Yazıları, 15 (29), 25-39.
• Özgür, E.Ö(2015). Algılanan örgütsel prestij, örgütsel özdeşleşme ve öğrenci başarısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Mevlana Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Sune, A. (2016). Okulyöneticilerinin örgütsel özdeşleşme düzeyleri ile örgüt kültürü arasındaki ilişki. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
• Şahin, E. (2014). Ortaöğretim kurumlarında örgütsel kimlik, örgütsel imaj, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel adalet (Bursa örneği). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Taşkın, S. (2016). Öğretmenlerin örgütsel destek ve örgütsel özdeşleşme düzeyleri ile insiyatif iklimi arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu.
• Turunç, Ö. ve Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Yönetim ve Ekonomi 17(2),183-206.
• Tutar, H. ve Yılmaz, M.K. (2003). Genel iletişim: Kavramlar ve modeller. Ankara: Nobel Yayınları.
• Tüzün, İ.K ve Çağlar, İ. (2008). Örgütsel özdeşleşme kavramı ve iletişim etkinliği ilişkisi. Journal of Yaşar University, 3(9), 1011-1027.
• Ünüvar, Ş ve Bilge, A. (2009). Örgütsel iletişimin bir unsuru olan örgüt içi iletişimin konaklama işletmelerindeki etkinliği: örnek bir alan araştırması. Journal of Azerbaijani Studies, 12(1), 55.
• Van Dick, R., Wagner, U., Stellmacher, J., Christ, O. ve Tissington, P. A. (2005). Identification in organizational contexts: Linking theory and research from social and organizational psychology. International Journal of Management Review, 3(4), 265-283.
• Yetim A. E. (2010). Genel liselerde örgütsel iletişim ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldız, K.(2013). Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşmeleri ile örgütsel iletişimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 251-272.
• Yüksel, A.H. (2014). İletişimin tanımı ve temel bileşenleri. (Ed.: Uğur Demiray). Etkili iletişim içinde. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.