SİYASAL İLETİŞİM, SİYASİ PARTİLER VE SİYASİ ADAYLAR KAVRAMLARININ BİBLİYOMETRİK ANALİZİ: SCOPUS ÖRNEĞİ

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 614 - 640, 12.12.2025

Ömer Cenap Özdemir

https://doi.org/10.47107/inifedergi.1736710

Öz

İletişim alanı çok geniş bir disiplin olmakla birlikte, içerisinde siyasal iletişimi, siyasi partileri ve siyasi adayları barındıran bir bütündür. İletişim biliminin siyasetle yakın teması sonucunda ortaya çıkan, siyasal iletişim ile siyasetin en temel iki unsuru olan siyasi partiler ve siyasi adaylar birbirleriyle doğrudan bağlantılıdır. Siyasal iletişim faaliyetleri genellikle kurumsal olarak siyasi partiler, bireysel olarak da siyasi adaylar tarafından yürütülmektedir. Bu konularda yapılan çalışmalar ise iletişim biliminin daha fazla gelişmesine her zaman katkı sağlamıştır. Buradan hareketle “siyasal iletişim”, “siyasi partiler” ve “siyasi adaylar” kavramlarını içeren uluslararası çalışmaların analiz edilerek ortaya koyulması, iletişim çalışmaları açısından büyük bir önem arz etmektedir. Bu çalışma ile söz konusu kavramları içeren çalışmalar Scopus veri tabanından alınarak, bibliyometrik analizleri yapılmıştır. Elde edilen bulguların görselleştirilmesi için Voswiver programı kullanılmış, ağ haritaları oluşturulmuş ve toplanan veriler tablolaştırılarak açıklanmıştır. Yapılan analizle Scopus’da 840 çalışmanın yer aldığı tespit edilmiştir. Scopus veri tabanındaki ilk çalışmanın 1988 yılında, en çok yayının (n=102) 2024 yılında yapıldığı, çalışmaların en fazla (n=614) makale türünde ve (n=504) sosyal bilimler alanında gerçekleştirildiği, en sık kullanılan anahtar kelimenin siyasal iletişim, en çok atıf alan (n=11) yazarın Bauer, N.M. olduğu, en çok çalışmanın ise (n=46) Siyasi Pazarlama Dergisi’nde yayımlatıldığı görülmüştür. Ayrıca Amerika Birleşik Devletleri’nin en fazla yayın (n=305) üreten ülke, Amsterdam Üniversitesi’nin en çok çalışmaya (n=34) ev sahipliği yapan kurum, çalışmalara fon sağlayan en büyük kuruluşun ise (n=13) İsviçre Ulusal Bilim Vakfı olduğu belirlenmiştir. Nihayetinde, bu çalışma ile ortaya koyulan sonuçların yeni araştırmacılara yol göstereceği, disiplinin kapsamının rahatlıkla anlaşılabileceği, alandaki gelişimin araştırmacılar tarafından rahatlıkla görülebileceği ve bu yönde yapılması planlanan yeni çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Siyasal iletişim , siyasi partiler , siyasi adaylar , bibliyometrik analiz , Voswiver , Scopus

BIBLIOMETRIC ANALYSIS OF THE CONCEPTS OF POLITICAL COMMUNICATION, POLITICAL PARTIES, AND POLITICAL CANDIDATES: THE EXAMPLE OF SCOPUS

Öz

The field of communication is a broad discipline, encompassing political communication, political parties, and political candidates. Political communication, which emerged as a result of the close connection between communication science and politics, is directly linked to two of its most fundamental elements: political parties and political candidates. Political communication activities are generally carried out institutionally by political parties and individually by political candidates. Studies on these topics have always contributed to the further development of communication science. Therefore, analyzing and presenting international studies that include the concepts of "political communication," "political parties," and "political candidates" is of great importance for communication studies. This study retrieved studies covering these concepts from the Scopus database and conducted bibliometric analyses. The Voswiver program was used to visualize the findings, creating network maps and tabulating the collected data. The analysis revealed that Scopus contains 840 studies. The first study in the Scopus database was published in 1988, with the highest number of publications (n=102) published in 2024. The majority of studies (n=614) were in the article category and (n=504) in the social sciences. The most frequently used keyword was political communication, the most cited author (n=11) was Bauer, N.M., and the most studies (n=46) were published in the Journal of Political Marketing. Furthermore, the United States produced the most publications (n=305), the University of Amsterdam hosted the most studies (n=34), and the largest funding organization (n=13) was the Swiss National Science Foundation. Ultimately, it is believed that the results of this study will guide new researchers, facilitate a clear understanding of the scope of the discipline, facilitate the development of the field, and contribute to new studies planned in this area.

Anahtar Kelimeler

Political communication , political parties , political candidates , bibliometric analysis , Voswiver , Scopus

Kaynakça

• Alsharif, A. H., Salleh, N. Z., and Baharun, R. (2020). Bibliometric analysis. Journal of Theoretical and Applied Information Technology, 98(15), 2948-2962.
• Aziz, A. (2003). Siyasal iletişim. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Aziz, A. (2006). Dünyada ve Türkiye’de iletişim araştırmaları. Kültür ve İletişim, 9(1), (17), 9-32.
• Bak, G., Özdemir, Y. E., Bak, A., Ataş, N., vd. (2023). Scopus veri tabanında yer alan Türkiye’de yazılmış yeni medya okuryazarlığı konulu akademik çalışmaların farklı değişkenler açısından incelenmesi. European Journal of Managerial Research (EUJMR), 7(12), 34-48.
• Bulu, M. (2024). Zenofobi ve göç araştırmalarının kesişimi: küresel literatürün analizi. Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi, 8(4), 520-545.
• Çalışır, G. (2015). Siyasi partilerin web siteleri üzerine bir araştırma: 7 Haziran 2015 genel seçimleri. Global Media Journal TR Edition, 6 (11), 158-183.
• Çelik, O. (2025). Siyasal rejimlerin sınıflandırılması üzerine: kuramsal temeller ve güncel yansımalar. Cappadocia Journal of Area Studies, 7 (1), 63-81.
• Çiçek, A. (2023). İdeolojiden kitleye Türkiye’de siyasi partiler. Dicle Akademi Dergisi, 3(2), 255-281.
• Doğan, A. ve Göker, G. (2013). Siyasal iletişim araştırmaları. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Dökmen, Ü. (2002). İletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Elsevier Platformu. (2025). https://www.elsevier.com, Erişim Tarihi: 17.03.2025.
• Eraslan, M. C. ve Durur, E. K. (2018). Siyasal iletişim ve medya bağlamında siyasal reklam aracı olarak propaganda. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 193-204.
• Fidan, Z. (2020). Siyasal iletişim alanında yazılan doktora tezlerine dair bir inceleme. Aksaray İletişim Dergisi, 2(1), 82-95.
• Göktürk, G. (2016). Siyasal partilerin doğuşu: tarihsel ve toplumsal kökenleri. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 54, 245-273.
• Güven, S. (2017). Siyasal iletişim sürecinin dönüşümü, siyasal katılım ve iletişim teknolojileri. Turkish Online Journal of Design, Art & Communication, 7(2), 175-191. https://doi.org/10.7456/10702100/003
• Jeffs, R. A., Hayward, J., Roach, P. A., and Wyburn, J. (2016). Activist model of political party growth. Physica A: Statistical Mechanics and Its Applications, 442, 359–372. https://doi.org/10.1016/J.PHYSA.2015.09.002
• Kılıçaslan, Ç., E. (2008). Siyasal iletişim: ideoloji ve medya ilişkisi. İstanbul: Kriter Yayınları.
• Ki, EJ, Pasadeos, Y. ve Ertem-Eray, T. (2019). Growth of public relations research networks: a bibliometric analysis. Journal of Public Relations Research, 31 (1–2), 5–31. https://doi.org/10.1080/1062726X.2019.1577739
• Lopez-Garcia, G. and Pavia, J. M. (2018). Political communication in election processes: an overview. Contemporary Social Science, 14(1), 1–13. https://doi.org/10.1080/21582041.2018.1479040
• İnanç Demir, M. (2018). Siyasal iletişim: kavramsal bir derleme. Uluslararası Sanat Kültür ve İletişim Dergisi, 1(1), 79-104.
• Mencet, M. S. (2025). Medya ve iletişim araştırmalarının küresel gündemle uyumu: bibliyometrik bir analiz. Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi, 935-962. https://doi.org/10.56720/mevzu.1621412
• Norris, P. (2015). Political communication. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences: Second Edition, 342–349. https://doi.org/10.1016/B978-0-08-097086-8.95025-6
• Özdemir, Ö. C. ve Taşcıoğlu, R. (2022). Kurumsal iletişimde sosyal medya kullanımı: Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı üzerine bir inceleme. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 1(53), 65-81. https://doi.org/10.17498/kdeniz.1070535
• Öztat, F. (2025). Siyasal iletişim, dijital aktivizm ve sosyal medya kullanımı kavramlarına yönelik bibliyometrik bir inceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (48), 257-277. https://doi.org/10.31123/akil.1628597
• Passas, I. (2024). Bibliometric Analysis: The Main Steps. Encyclopedia, 4(2), 1014-1025. https://doi.org/10.3390/encyclopedia4020065
• Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics. Journal of Documentation, 25 (4), 348-349.
• Rezende Martins, E. C. (2015). Political parties, history of. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences: Second Edition, 398–403. https://doi.org/10.1016/B978-0-08-097086-8.62094-9
• Saf, H. H. (2023). Siyasal iletişim ve sosyal medya konularını içeren çalışmaların bibliyometrik analiz ile incelenmesi. Selçuk İletişim, 16(1), 90-118. https://doi.org/10.18094/josc.1204119
• Scopus Veri Tabanı. (2025). https://www.scopus.com, Erişim Tarihi: 27.06.2025.
• Subekti, D., Nurmandi, A. and Mutiarin, D. (2022). Mapping Publication Trend of Political Parties Campaign in Social Media: A Bibliometric Analysis. Journal of Political Marketing, 24(1), 17–34. https://doi.org/10.1080/15377857.2022.2104424
• Suciati. (2024). A Bibliometrics analysis of interpersonal communication in social media. Cogent Social Sciences, 10(1). https://doi.org/10.1080/23311886.2024.2424472
• Şimşek, G. (2020). 1984’ten günümüze Türkiye’de “siyaset” disipliniyle ilgili tezlere genel bir bakış: “siyasi parti” odaklı doktora tezlerinin içerik analizi. OPUS International Journal of Society Researches, 16(27), 597-632. https://doi.org/10.26466/opus.709385 606
• Tokgöz, O. (2000). Türkiye’de iletişim araştırması: nereden nereye. Kültür ve İletişim, 3(2)(6), 11-30.
• Tokgöz, O. (2008). Siyasal iletişimi anlamak. Ankara: İmge Kitabevi.
• Tokgöz, O. (2010). Seçimler, siyasal reklamlar ve siyasal iletişim. Ankara: İmge Kitabevi.
• Törenli, N. ve Kıyan, Z. (2020). Sosyal medya eksenli iletişim araştırmaları: konular, kuramlar, yöntemler. Moment Dergi, 7(2), 173-201. https://doi.org/10.17572/mj2020.2.173201
• Tuğan, N. H. (2022). İletişim araştırmalarında üçüncü bir yöntembilimsel yaklaşımın olanakları: karma yöntem araştırması ve iletişim çalışmaları. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2022(57), 112-137. https://doi.org/10.47998/ikad.1061943
• Tuna, M. ve Antalyalı, Ö. L. (2024). Sözsüz iletişim içerikli makalelerin (2012-2023) bibliyometrik özellikler açısından durum incelemesi. Antalya Bilim Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 135-162. https://doi.org/10.54969/abuijss.1395204
• Uçak, A. (2025). A Bibliometric analysis of publications on political advertising in web of science and scopus databases. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 24(2), 857-875. https://doi.org/10.17755/esosder.1567765
• Van Dijk, T. A. (1997). What is political discourse analysis. Belgian journal of linguistics, 11(1), 11-52.
• Varol, S. F. (2022). İletişim çalışmalarına postkolonyal müdahale. Selçuk İletişim, 15(1), 450-476. https://doi.org/10.18094/josc.987183
• Yıldız, A. N., Kara, U. Y. ve Arıkan, G. (2024). Türkiye’de siyasal iletişim çalışmalarını haritalandırmak: Türkçe araştırma makaleleri üzerine bir inceleme. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 11(1), 79-110. https://doi.org/10.24955/ilef.1328452
• Yiğit Açıkgöz, F. ve Çizmeli, D. (2023). İletişim araştırmalarındaki güncel eğilimler üzerine bibliyometrik bir inceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (43), 214-234. https://doi.org/10.31123/akil.1353611