MALATYA’DA BASILMIŞ DANİŞMENDLİ VE ANADOLU SELÇUKLU SİKKELERİ

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 1, 49 - 67, 01.07.2016

Betül Teoman , Gültekin Teoman

Öz

Bu çalışmada, Danişmendli ve Anadolu Selçukluları tarafından Malatya’da
basılan sikkelerden örnekler tanıtılarak şehrin tarihine sikkeler yolu ile bir
bakış amaçlanmıştır. Danişmendlilerin Malatya kolundan Aynüddevle, Zülkarneyn,
Nasıreddin Muhammed ve Fahreddin Kasım Bey dönemlerine ait üzerinde darp yeri
yazmayan, figürlü, Rumca ve Arapça yazılı bakır sikke örnekleri bilinmektedir.
Anadolu Selçuklularında ise; I. Keyhüsrev, I. Keykubad, 3 Kardeşler ve IV.
Kılıç Arslan dönemlerinde Malatya darplı ve tarihli gümüş ve bakır sikkelerden
örnekler günümüze ulaşabilmiştir. Çalışmamızda Anadolu’da hüküm süren
Danişmendliler ve Anadolu Selçuklu Devleti’nin Malatya’da bastırmış olduğu
sikkelerden müze ve özel koleksiyonlarda yer alan örnekler tanıtılacaktır

Anahtar Kelimeler

Sikke, Malatya, Danişmend, Anadolu Selçuklu

Kaynakça

• Ahmed Tevhid, Müze-i Hümayun Meskukât-ı Kadime-i İslâmiyye Kataloğu, Kısm-ı Rabi, Kostantiniyye, 1321.
• Album, S., Checklist of Islamic Coins, Santa Rosa, 2011.
• Artuk İ. ve C. Artuk, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Teşhirdeki İslâmi Sikkeler Kataloğu, C. I, Sümer Kitabevi, İstanbul 1970.
• Atçeken, Z. ve Y. Bedirhan, Malazgirt’ten Vatana Anadolu Selçuklu Devleti Tarihi, Konya, 2004.
• Baykara, T., I. Gıyaseddin Keyhüsrev (1164-1211), Ankara, 1977.
• Baykara, T., Türkiye Selçukluları Devrinde Konya, Ankara, 1985.
• Broome, M., A Survey of the Coinage of the Seljuqs of Rum, London 2011.
• Butak, B., Resimli Türk Paraları, Pulhan Matbaası, İstanbul, 1947.
• Cahen, C., Osmanlılardan önce Anadolu’da Türkler, (çev. Yıldız Moran), İstanbul, 1979.
• Cahen, C., Türkler’in Anadolu’ya İlk Girişi XI. Yüzyılın ilk Yarısı, (çev. Yaşar Yücel ve Bahaeddin Yediyıldız), Ankara, 1988.
• Diler, Ö., İslâm Darp Yerleri, İstanbul 2009, C.II.
• Hennequin, G., Catalogue Des Monnaies Musulmanes, Paris, 1985.
• İzmirlier, Y., Anadolu Selçuklu Paraları, İstanbul, 2009.
• Kafesoğlu, İ., “Anadolu Selçuklu Devleti Hangi Tarihte Kuruldu”, İstanbul Üniversitesi Tarih Enstitüsü Dergisi, İstanbul, 1981, 1-28.
• Kesik, M. “Türkiye Selçukluları ile Danişmendliler Arasındaki İlişkiler”, Türkler Ansiklopedisi, Cilt 6, 537-544.
• Kesik, M., “Yağıbasan Devrinde Danişmendliler- Türkiye Selçukluları İlişkileri”, Tarih Dergisi, İÜEF yay. İstanbul 2002, 137-147.
• Konyalı, İ. H., Abideleri ve Kitabeleriyle Konya Tarihi, Konya, 1964.
• Köprülü, M. F., “Anadolu Selçukluları Tarihinin Yerli Kaynakları”, Belleten, C.7, S.27; Mitchiner, M., The World of Islam, London 1998.
• Özaydın, A., “Danişmendliler”, Büyük İslâm Tarihi, C. VIII, İstanbul, 1992, 469-474.
• Sağıt, B.,(2012) Anadolu Darplı İslâmi Sikkelerde Yazı (1300-1402), (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), DEÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
• Sevim A. ve Y. Yücel, Türkiye Tarihi Fetih Selçuklu ve Beylikler Dönemi, TTK, Ankara 1989.
• Solmaz, S., (2001) Danişmendliler Devleti ve Kültürel Mirasları, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Sözen, M., Anadolu Medreseleri, Selçuklu ve Beylikler Devri, İstanbul, 1970-72.
• Sümer, F., “Anadolu’da Moğollar”, Selçuklu Araştırmaları Dergisi I, Ankara, 1970, 58-75. Şeker, M., “Türkiye(Anadolu)
• Selçukluları Tarihine Dair Bazı kaynak Çalışmaları ve Menakıb-nameler’le Fütüvvet-nameler” İstem, S.5, 79-95.
• Şeker, M., Anadolu’nun Türkleşmesi ve Kültürel Hayatı, İstanbul, 2006.
• Teoman, G. vd., Anadolu Selçuklu Figürlü Dirhemleri, İzmir 2009.
• Tuncer, O. C., Anadolu Kümbetleri-Selçuk Dönemi, Ankara, 1986.
• Turan, O., Selçuklular Tarihi ve Türk- İslâm Medeniyeti, İstanbul,1999.
• Turan, O., Selçuklular Zamanında Türkiye Tarihi, İstanbul, 1971.
• Turan, O., Türkiye Selçukluları Hakkında Resmi Vesikalar, Ankara, 1956.
• Uğur, M. F. ve M. Koman, Selçuklu Veziri Sahib Ata ile Oğullarının Hayat ve Eserleri, İstanbul, 1934.
• Yetkin, S. K., Türk Mimarisi, Ankara, 1970.
• Zengin, M., (2008) Türkler tarafından Fethinden Moğol İstilasına Kadar Malatya, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens