ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN FİNANSAL OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 1, 143 - 161, 30.06.2018

Sevde Yücel Necati Çiftçi

Öz

Her birey yaşamını idame ettirebilmek
için finansal kararlar vermek zorundadır. Basit bir mutfak alışverişinden
gayrimenkul alımına, emeklilik planlamasından yatırım kararlarına kadar
hayatımızın her döneminde finansal tercihler yapmamız gerekmektedir. Finansal
okuryazar olan bir birey bu konularda daha isabetli kararlar verecek ve
bütçesini daha doğru yöneterek ülke ekonomisine de katkıda bulunacaktır.

21. yüzyılda hızla değişen piyasa
koşulları, bireylerin finansal karar vermelerini gerektiren durumların artışı
ve toplumun demografik yapısındaki değişimler, finansal okuryazarlık konusunun
önemini su yüzüne çıkarmaktadır. Gündelik yaşamda yatırımdan tasarrufa,
bilinçli tüketimden kredi kartı kullanımına kadar pek çok farklı alanda
finansal araç ve uygulamaların artması sonucunda bireylerin sağlıklı finansal
kararlar verebilmesi için finansal okuryazar olmaları zorunlu bir hale
gelmiştir.

Tarama modelinde gerçekleştirilen
çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin finansal okuryazarlık seviyelerini
ölçmek ve bu özelliklerin demografik değişkenlerle ilişkisini incelemektir.
Araştırmanın evrenini üniversitelerin iktisadi ve idari bilimler fakültelerinde
okuyan öğrenciler; örneklemini ise Hacettepe Üniversitesi ve Bilecik Şeyh
Edebali Üniversitesi’nde okumakta olan 300 öğrenci oluşturmaktadır.

Anket sonuçlarında;
öğrencilerin %45’inin finansal okuryazarlık hakkında ortalama bilgiye sahip
olduğu, %38.6’sının ise finansal konularda başarılı olduğu sonucuna
ulaşılmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Finansal Okuryazarlık, Finansal Eğitim, Yatırım Araçları

Kaynakça

• Bayram, Seliha, Seçil (2015), "Finansal Okuryazarlık Ve Para Yönetimi Davranışları: Anadolu Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Uygulama." Business And Management Studies: An International Journal S:2, C:2 ss.105-135.
• Beal, Diana ve Sarath Delpachitra (2003), “Financial Literacy among Australian University Students”, Economic Papers: a Journal of Applied Economics and Policy, S:22, C:1, ss.65-78.
• Danes, Sharon ve Hira, Tahira, Khanam (1987), “Money Management Knowledge of College Students”, The Journal of Student Financial Aid, S:17, C:1, ss.4–16.
• Dilek, Serkan, Orhan, Küçük, ve Eleren, Ali (2016), "Kastamonu Üniversitesi Öğrencilerinin Ekonomi Okuryazarlığı." İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, S:5, C:7, ss.1865-1878.
• Er, Fikret, Temizel, Fatih, Özdemir, Ali ve Sönmez, Harun (2014), “Lisans Eğitim Programlarının Finansal Okuryazarlık Düzeyine Etkisinin Araştırılması: Türkiye Örneği”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S:14, ss.113-125.
• Ergün, B., Şahin, A., ve Ergin, E. (2014), “Finansal Okuryazarlık: İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Çalışma”, Journal Of International Social Research, S:34, C:7, Ss.847-864.
• Fanto, James, A. (1998), “We're All Capitalist Now: The Importance, Nature, Provision and Regulation of Investor Education”, Case Western Reserve Law Review, S:49, C:1, ss.105-180.
• Gerek, Sevgi ve Kurt, Adile, Aşkım (2011), “Ekonomi Okuryazarlığı Ölçeğinin Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S:1, ss.59-73.
• Gökmen, Habil (2012), Finansal Okuryazarlık, 1. Baskı, Hiperlink Yayınları:İstanbul.
• Hogarth, Jeanne M. (2002), “Financial Literacy and Family and Consumer Sciences”, Journal of Family and Consumer Sciences, S:94, ss.15-28.
• Hogarth, Jeanne M., Beverly, Sondra G. Ve Hilgert Marianne (2003), “Patterns of Financial Behaviors: Implications for Community Educators and Policy Makers Discussion Draft” [Bildiri], 2003 Federal Reserve System Community Affairs Research Conference, Şubat.
• Jorgensen, Bryce L., ve Jyoti, Savla (2010), "Financial Literacy Of Young Adults: The İmportance Of Parental Socialization", Family Relations, S:59, C:4, ss.465-478.
• Kılıç, Yunus, Ata, H. Ali., Seyrek, İbrahim H. (2015) “Finansal Okuryazarlık: Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, S:66, ss.129-150.
• Krizek, JUDrIng Tomas, L. L. M. CEMS-MIM ve IngDusan Hradil (2012), "Standard in Financial Literacy for University Students: Methodology and Empirical Evidence." International Journal of Business and Social Research S:7, C:2, ss.21-32.
• Lusardi, Annamaria (2008), “Financial Literacy: An Essential Tool For İnformed Consumer Choice?”, National Bureau Of Economic Research, S:14084, ss.1-29.
• Mason, Carolynne L. J. ve Richard M. S. Wilson (2000), “Conceptualising Financial Literacy” Loughborough University Institutional Repository, Loughborough: Business School, Loughborough University.
• Mavrinac, Sarah ve Ping, Chin Wan (2004), “Financial Education for Women in Asia Pacific”, An Insead Working Paper, 2 November 2004.
• Mercan, Nuray, Oyur, Emine, Altınay, Ayenur, ve Aksanyar, Yaşar (2012), “Ekonomi Okur Yazarlığına Yönelik Ampirik Bir Araştırma”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, S:4, C:2, ss.109-118.
• OECD (2009), “Financial Literacy and Consumer Protection: Overlooked Aspects of the Crisis, OECD Recommendation On Good Practices On Financial Education And Awareness Relating To Credit”, OECD Recommendation On Good Practices On Financial Education And Awareness Relating To Credit.
• Özçam, Mustafa (Temmuz 2006), Yatırımcı Eğitimi: Dünya Uygulamaları ve Türkiye İçin Öneriler, Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Raporu [Erişim: 11 Eylül 2017, http://www.spk.gov.tr/yayingoster.aspx?yid=934&ct=f&action=displayfile&ext= ].
• Özgüler, İsmet (2013), Bireysel Finansal Kaynakların Yönetiminde Bir Araç Olarak Finansal Eğitimde Dünya Uygulamaları Ve Türkiye Karşılaştırması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Eskişehir.
• Remund, David, L. (2010), “Financial Literacy Explicated: The Case For A Clearer Definition İn An İncreasingly Complex Economy”, Journal Of Consumer Affairs, S:44, C:2, ss.276-295.
• Schagen, Sandie ve Lines, Anne (1996), Financial Literacy In Adult Life, Nfer:Berkshire.
• TEB (Türkiye Ekonomi Bankası), (2012), “Finansal Okuryazarlık ve Erişim Endeksi”, İstanbul.
• Temizel, Fatih (2010), Mavi Yakalılarda Finansal Okuryazarlık, Beta Basım Yayım Dağıtım: İstanbul.
• Tomaskova, H., Mohelska, H., Nemcova, Z. (2011). “Issues of Financial Literacy Education, Procedia” Social and Behavioral Sciences, S:28, ss.365 –369.
• Vitt, L.A., Anderson, C., Kent, J., Lyter, D. M., Siegenthaler, J.K. Ward, J. (2000), Personal Finance and the Rush to Competence: Financial Literacy Education in the U.S. Lois, Institute for Socio-Financial Studies (ISFS), [Erişim:10 Ağustos 2017, www.isfs.org/documents-pdfs/rep-finliteracy.pdf].
• Yılmaz, Veysel ve Tuncay, Merve (2012), “Finansal Liberalizasyonun Tasarruf Ve Yatırım Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği”, Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, C:26, S:3-4, ss.345-363.
• Wagland, Suzanne P ve Taylor, Sharon (2009), “When It Comes to Financial Literacy, Is Gender Really An Issue?”, Australasian Accounting, Business and Finance Journal, S:3, C:1, ss.13-25.
• Widdowson, Doug, ve Hailwood, Kim (2007), “Financial Literacy And İts Role İn Promoting A Sound Financial System”, Reserve Bank Of New Zealand Bulletin, S:70, C:2, ss.37-47.
• World Bank (2009), “The Case for Financial Literacy in Developing Countries: Promoting Access to Finance by Empowering Consumers”.