SPECULATIONS ABOUT PROPHET MUHAMMAD'S DEATH IN THE IMÂMÎ-SHI'A SOURCES

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 132 - 144, 30.06.2020

Zekeriya Doğrusözlü

Öz

Prophet Muhammed was subjected to
individual or collective assassination attempts by his enemies until his death
after his invitation. These initiatives were prevented thanks to information
coming through personal measures and revelation. According to most Sunni
sources, Hz. Muhammed passed away due to malaria disease. Again, in the sources
it is mentioned that, the poisonous food, which was gifted to him by a Jewish
woman, affected his body until his death and eventually Muhammad died. In
Imâmiyye Shia, which is an important place of martyrdom culture in the
tradition, the rumors that the Prophet died due to poisoning were not taken
seriously. However, some Shiite authors have also claimed that he may have been
killed by his relatives. In this study, the rumors of Imâmiyye Shia relating
that Prophet Muhammed was a martyr were traced and subjected to criticism.

İMÂMİYYE ŞÎASI KAYNAKLARINDA HZ. MUHAMMED’İN ÖLÜMÜ İLE İLGİLİ SPEKÜLASYONLAR

Öz

Hz.
Peygamber, daveti sonrasında ölümüne kadar düşmanları tarafından ferdi veya
toplu bir şekilde suikast girişimlerine maruz kalmıştır. Gerek kendi tedbirleri
gerekse vahiy yoluyla haberdar edilmesi suretiyle bu teşebbüslerin önü
alınabilmiştir. Sünnî kaynakların çoğuna göre Hz. Muhammed yakalanmış olduğu
sıtma hastalığından dolayı vefat etmiştir. Yine kaynaklarda Yahudi bir kadın
tarafından kendisine hediye edilen zehirli yemeğin, bedenini vefatına kadar
etkisi altına aldığı ve nihayetinde Hz. Muhammed’in bundan dolayı vefat ettiğine
dair görüşler de zikredilmiştir. Geleneğinde şehadet kültürünün önemli bir yeri
olan İmâmiyye Şîası’nda ise Hz. Peygamber’in zehirlenmeden dolayı öldüğüne
yönelik rivayetler daha çok itibar bulmuştur. Bununla birlikte bazı Şiî
müellifler, yakınları tarafından öldürülmüş olabileceği iddiasında da
bulunmuşlardır. Bu çalışmada Hz. Peygamber’in ölümü hakkındaki rivayetler bir
araya getirilmiş ve İmâmiyye Şîası’nın bu konudaki spekülasyonları
tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İmâmiyye-Şîası, Hz.Muhammed, Ölüm, Şehadet

Kaynakça

• el-’Âmilî, Ali b. Yûnus. 1990. es-Sırâtu’l-Müstakîm ilâ Mustahıkki’t-Takdîm. Tahran: el-Mektebetü’l-Murtazâviyye.el-’Âmilî, es-Seyyid Ca’fer Murtezâ. 2004. Muhtasarun Müfîdün Es’iletün ve Ecvibetün fi’d-Dîn. Kum: Merkezü’l-İslâmiyye li’d-Dirâsât.el-’Âmilî, es-Seyyid Murtezâ. 2005. es-Sahîh min Sîreti’n-Nebiyyi’l-A’zam. C. 33. Kum: el-Merkezü’l-İslamiyyeli’d-Dirâsât.el-Askerî, Hasan. 1989. Tefsîru’l-İmâmi’l-Askeri. Kum: Mehr.el-’Ayyâşî, Muhammed b. Mes’ûd. 1959. Kitâbü’t-Tefsîr. Tahran: Mektebetü’l-İlmiyyeti’l-İslâmiyye.el-Bahrânî, es-Seyyid Hâşim. 1994. el-Burhân fî Tefsîri’l-Kur’ân. Tahran: Bünyâdî Bi’set.Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b İsmâîl b İbrâhîm Cu’fî. 1895. Sahîh-i Buhârî. Kahire: el-Matbaatü’l-Kübra’l-Emiriyye.Ca’fer. t.y. Şehâdetü’l-Eimme.ed-Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman. 1980. Sünenü’d-Dârimî. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-’Arabî.Ebû İshak, İbrâhim b Muhammed b Haris. 2018. Kitâbü’s-Siyer. Dımaşk: Dârü’l-Kalem.el-Emîn, es-Seyyid Muhsin. 1973. A’yânü’ş-Şî’a. Beyrut: Dârü’t-Te’âruf.eş-Şeyh Ebû Abdullah Muhammed b. Muhammed en-Nu’mânî. 1993. el-Mesâilü’l-‘Ukberiyye el-Kâfie. Beyrut: Dârü’l-Müfîd.Feyzu’l-Kâşânî, Muhammed b. Murtezâ. 1994. Tefsîrü’s-Sâfî. Beyrut: Menşûrâtu Müesseseti’l-A’lâmî.el-Halebî, Ali b. Burhâneddîn. 1969. Sîretü’l-Halebî. Beyrut: Dârü’l-Ma’rife.Hamidullah, Muhammed. t.y. İslam Peygamberi.İstanbul: İrfan Yayınevi.Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b Muhammed eş-Şeybani Ahmed b. 1991. el-Müsned. Beyrut: Dârü’l-Fikr.İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemâleddîn. t.y. es-Sîretü’n-Nebevi. Kahire: Dârü’l-Kütübi’l-Mısriyye.İbn Kesîr, İsmail b. Ömer. 2003. el-Bidâye ve’n-Nihâye. Riyad: Dârü’l-‘Âlemi’l-Kütüb.İbn Sa’d, Muhammed Ebû Abdullah. t.y. et-Tabakâtü’l-Kübrâ.İbn Şehrâşûb, Müşîrüddîn Ebû Abdullah. 1956. Menâkıbı Âl-i Ebî Tâlib. Necef: Mektebetü’l-Haydariyye.el-İrbilî, Bahâuddîn Ali b. İsa. t.y. Keşfü’l-Ğumme fî Ma’rifeti’l-Eimme. Beyrut: Dârü’l-Edvâ.Köksal, Mustafa Asım. 1984. İslam Tarihi. . İstanbul: Şamil Yayınevi.el-Kummî, Ebü’l-Hasan Ali b. İbrahim. 1982. et-Tefsîr. Necef: Matba’atü’n-Necef.Lecnetü’l-Hadîs. 1959. Mevsû’âtu Şehâdeti’l-Ma’sûmîn. Kum: İntişârâtu Nûri’s-Seccâd.el-Meclisî, Muhammed Bâkır. 1983a. Bihârü’l-Envâr el-Câmi’a li Düreri’l-Eimmeti’l-Ethâr. Beyrut: Müessesetü’l-Vefâ.el-Müfîd, eş-Şeyh Ebû Abdullah Muhammed b. Muhammed en-Nu’mânî. 1989. el-Mukni’a. Kum: Müessesetü’n-Neşri’l-İslâmi.el-Müfîd, eş-Şeyh Ebû Abdullah Muhammed b. Muhammed en-Nu’mânî. t.y. Tashîhu’l-İ’tikadât. Beyrut: Dârü’l-Müfîd.er-Râvendî, Kutbuddîn Said b. Hibetullah. 1999a. el-Harâic ve’l-Cerâih. Kum: Müessesetü’l-İmâmi’l-Mehdî.er-Râvendî, Kutbuddîn Said b. Hibetullah. 1999b. Kasasü’l-Enbiyâ. Meşhed: Mecme’ü’l-Buhûsü’l-İslâmiyye.es-Sadûk, Ebû Ca’fer Muhammed b. Alî. 1993. el-İ’tikâdât fî Dîni’l-İmâmiyye. Beyrut: Dârü’l-Müfîd.es-Sadûk, Ebû Ca’fer Muhammed b. Alî. 1999. el-Emâlî. Kum: Müessesetü’l-Bi’set.es-Saffâr, Muhammed b. Hasan el-Kummî. 1983. Besâirü’d-Derecât. Tahran: Menşûrâtü’l-İ’lâmî.Sübhânî, Ca’fer. 2002. es-Sîretü’l-Nebeviyye. Dârü’l-Edvâ: Beyrut.et-Tabersî, Ebû Ali el-Fadl b. el-Hasan. 1996. Î’lâmü’l-Verâ bi A’lâmi’l-Hüdâ. Kum: Müessesetü Âl-i Beyt.et-Tâî, Neccâh. 1998. İğtiyâlü’n-Nebî. Beyrut: Dârü’l-Hüdâ.et-Tûsî, Ebû Ca’fer Muhammed b. el-Hasan b. Ali. 1493. el-Emâlî. Kum: Dârü’s-Sekâfe.et-Tûsî, Ebû Ca’fer Muhammed b. el-Hasan b. Ali. 1969. et-Tehzîbü’l-Ahkâm fî Şerhi’l-Mukni’a. Tahran: Dârü’l-Kütübi’l-İslâmiyye.et-Tûsî, Ebû Ca’fer Muhammed b. el-Hasan b. Ali et-Tibyân fî Tefsîri’l-Kur’ân. 1988. et-Tibyân fî Tefsîri’l-Kur’ân. . Beyrut: Mektebetü’l-İ’lâmi’l-İslâmiyye.