HUKUK EĞİTİMİ VE HUKUKÇULUK: KANADA ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 145 - 160, 30.06.2020

Azer Ebru Mutlu

Öz

Gelişen dünyada, hukuk eğitiminin, hukukçuluğun, hukukçuların ve hukuk sistemlerinin bu gelişmelere ayak uydurması beklenir. Bu nedenle hukuk eğitiminde, dünyada ve Türkiye’de çeşitli reform hareketleri görülür. Türkiye, Avrupa Birliği üyelik süreci çerçevesinde Bologna Deklarasyonu’nu imzalamıştır. Ayrıca, aynı çerçevede Yargı ve Temel Haklar Faslı 23. Fasıl’ın açılış ölçütlerinden olan Yargı Reformu Strateji Belgeleri çıkarmaktadır. Bu belgerin sonuncusu 2019 yılında açıklanmıştır. 2019’da çıkarılan belgede hukuk eğitimi ve hukukçuluk meslekleri üzerine köklü değişikliklerden bahsedilmiştir. Hatta 7188 sayılı değişiklik Kanunu ile “Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı” ile “İdari Yargı Ön Sınavı” yasalaşmıştır. Yargı Reformu Strateji Belgesi 2019’da hukuk eğitimi ve hukukçuluk meslekleri üzerine tespit edilen ve önerilen reformların bazılarını barındıran Kanada, Kuzey Amerika ülkelerindendir. Bu tespitler ve reform hareketleri karşılaştırmalı ve uluslararası hukukta diğer hukuk sistemlerini ve eğitim modellerini incelememizin gerekliliğini göstermektedir. Bu nedenle, Anglo Sakson Hukuk Sistemi geleneğine sahip, gelişmişlik düzeyi yüksek bir ülke olan Kanada’nın hukuk eğitimi ve hukukçuluk mesleklerine kısaca değinilecektir.  

Anahtar Kelimeler

Hukuk Eğitimi, Hukuk Eğitiminde Reform, Hukukçuluk, Kanada’da Hukuk Eğitimi, Kıta Avrupası Hukuku, Anglo Sakson Hukuku, Yargı Reformu Strateji Belgesi 2019

LEGAL EDUCATION AND LAW: A CASE OF CANADA

Öz

In the developing world, it is expected
that legal education, lawyering, lawyers and legal systems will keep up with
these developments. Therefore, a variety of reform movements are seen in legal
education in the world and Turkey. Turkey, within the framework of the European
Union accession process, has signed the Bologna Declaration. Furthermore, in
the same framework, it has issued Judicial Reform Strategy Documents, one of
the opening criteria of the Chapter on Judiciary and Fundamental Rights Chapter
No 23. The last of these documents was announced in 2019. In the document
issued in 2019, radical changes in legal education and legal professions were
mentioned. In fact, with the amending Law No. 7188, ‘Law Profession Admission
Exam’ and ‘Administrative Judicial Preliminary Exam’ have been enacted. Canada
is one of the North American countries which holds some of the reforms
identified and proposed on legal education and legal professions in The
Judicial Reform Strategy Document 2019. These determinations and reform
movements demonstrate the necessity to examine other legal systems and
educational models in comparative and international law, as well. For this
reason, the legal education and legal professions of Canada, which is a highly
developed country with Anglo Saxon Legal System tradition, will be briefly
mentioned.

Anahtar Kelimeler

Legal Education, Reform in Legal Education, Lawyering, Legal Education in Canada, Continental European Law, Anglo Saxon Law, Judicial Reform Strategy Document 2019

Kaynakça

• KAYNAKÇAKİTAPLARAtay, EE., (2013), Hukuk Başlangıcı, (1. Bası), Gazi Kitapevi, Ankara.Aybay, A., Aybay, R., (2012), Hukuka Giriş, (8. Genişletilmiş Bası), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.Aydın, N., (2009), Hukuka Giriş, (Güncellenmiş 2. Bası), Adalet Yayınevi, Ankara.Demir, A., Deryal, Y., (2013), Hukuk Başlangıcı ve Hukuk Metodolojisi, (1. Bası), Adalet Yayınevi, Ankara.Demir, F., (2013), Hukuka Giriş ve Temel Kavramlar, Albi Yayınları, İzmir.Derdiman, RC., (2010), Hukuk Başlangıcı, (Gözden Geçirilmiş 2. Bası), Alfa Aktüel, Bursa.Dinçkol, A., (2013), Hukuka Giriş Hukukun Temel Kavramları, (Gözden Geçirilmiş 9. Basım), Der Yayınları, İstanbul.Esener, T., (2015), Hukuka Giriş, (Gözden Geçirilmiş 11. Baskı), Vedat Kitapçılık, İstanbul.Işıktaç, Y.,(2010), Hukuk Başlangıcı, (2. Bası), Filiz Kitapevi, İstanbul.Kalabalık, H., Erdem, M., (2012), Temel Hukuk Bilgisi, (Güncellenmiş ve Genişletilmiş 5. Baskı), Seçkin Kitapevi, Ankara.Oğuz, A., (2003), Karşılaştırmalı Hukuk, (1. Bası), Yetkin Yayınları, Ankara.MAKALELERAkıncı, Ş., “Hukuk Eğitimi Üzerine Düşünceler”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9/2001, (1-2), 9-10. Ansay, T., “Hukuk Eğitiminde Reform”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1969, (1-2), 261-321.Arat T., “Amerikan Hukuk Öğretiminde Case Method”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Sevinç Matbaası, Ankara 1968.Başözen, A.,M., İyiler, “Türk Hukuk Eğitiminde Klinik Eğitimin Bir Türü Olarak Yeni Bir Uygulama: ‘Lisans Aşamasında Öğrenci Stajı’”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11/2010, (Özel Sayı 2009), 1481 – 1492.Gözler, K., “Küreselleşme Sürecinde Hukuk Eğitimi”, Legal Hukuk Dergisi, 6/69, 2008, 3021-3030.Güran, S., “ABD’de Hukuk Öğretimi ve Eğitimi”, İÜHF Mecmuası,50/1984, (1-4), 180-196.Kubalı, HN., Ö., Seliçi, “19. Yüzyılın Sonlarından İtibaren Türkiye’de Mukayeseli Hukukun Gelişmesi ve Mukayeseli Araştırmaların Bugün ki Durumu”, Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, 7/1973, (10), 3-46.Kuş, M., “Hukuk Öğrenimi ve Hukukçunun Eğitimi”, TAAD, 4/2013, (14), 934-968.Pekcanıtez, H.,“Hukukta Aktif Eğitim”, Türkiye Barolar Birliği, Hukuk Öğretimi ve Hukukçunun Eğitimi, Uluslararası Toplantı, Ankara, 9-10-11 Ocak 2003, 112-117 <http://tbbyayinlari.barobirlik.org.tr/TBBBooks/hukuk_ogretimi.pdf> (02.10.2019).Oğuz, A., “Hukuk Eğitimindeki Son Gelişmeler ve Karşılaştırmalı Hukukun Hukuk Eğitimindeki Rolü”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 52/2003, (4), 1-40.ARAŞTIRMA RAPORUKurt Konca, N., “Hakim Yardımcılığı Kurumu ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, SETA / RAPOR, 2016, <https://setav.org/assets/uploads/2016/11/20161024155749_hakim-yardimciligi-kurumu-pdf.pdf> (02.10.2019).İNTERNET KAYNAKLARIYükseköğretim Kurulu Uluslararası İlişkiler Daire Başkanlığı, Bologna Süreci Nedir? <https://uluslararasi.yok.gov.tr/uluslararasilasma/bologna/temel-bilgiler/bologna-sureci-nedir> (02.10.2019).Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı, Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü, Avrupa Birliği, Fasıllar, 23. Fasıl <http://www.abgm.adalet.gov.tr/avrupabirligi/fasillar/23.fasil.html> (02.10.2019).Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı, Yargı Reformu Strateji Belgesi Mayıs 2019 – Amaç ve Hedefler <http://www.edb.adalet.gov.tr/mevzuatlar/yrs_tr.pdf>(02.10.2019) : 22-23.Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı, Yargı Reformu Strateji Belgesi Mayıs 2019 – Amaç 3: İnsan Kaynaklarının Nitelik ve Niceliğinin Arttırılması <http://www.edb.adalet.gov.tr/mevzuatlar/yrs_tr.pdf> (02.10.2019) : 40-45.24 Ekim 2019 tarih ve 30928 sayılı Resmi Gazete <https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/10/20191024-25.htm> (27.10.2019).Türkiye Cumhuriyeti Dış İşleri Bakanlığı, Kanada'nın Ekonomisi <http://www.mfa.gov.tr/kanada-ekonomisi.tr.mfa> (02.10.2019).Canada - Human Development Reports – UNDP, <file:///C:/Users/hpc26/Downloads/2018_Human_Development_Statistical_Update.pdf> (02.10.2019).Yükseköğrenim Kurumu, 2018 YKS Yerleşme Koşulları, 2018 Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu <https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2018/YKS/KONTKILAVUZ6082018.pdf> (02.10.2019).Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi, YKS 2018 Tercih Yapan ve Yerleşen Aday Sayıları Dağılımı (Fakülte/Yüksekokullara Göre) <https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2018/GENEL/2018TERCIHKITAP/Bolum3_11012019.pdf> (02.10.2019).Yükseköğretim Kurumu YÖK ATLAS, Yükseköğretim Kontenjan, Tercih ve Yerleşme İstatistikleri (2018 YKS) – Program: Hukuk <https://yokatlas.yok.gov.tr/meslek-lisans.php?b=10094#> (02.10.2019).The Canadian Charter of Rights and Freedoms <http://www.justice.gc.ca/eng/csj-sjc/charter-charte/index.html> (02.10.2019).Government of Canada <https://www.canada.ca/en/immigration-refugees-citizenship/services/new-immigrants/learn-about-canada/governement.html> (02.10.2019).Statistic Canada, Population by year, by province and territory <http://www.statcan.gc.ca/tables-tableaux/sum-som/l01/cst01/demo02a-eng.htm> (02.10.2019)Geographıc Guıde To Canadıan Common Law Schools Who Employ The Lsat <https://www.lsac.org/jd/choosing-a-law-school/canadian/geographic-guide> (02.10.2019).QS World University Ranking LAW <https://www.topuniversities.com/university-rankings/university-subject-rankings/2019/law-legal-studies> (02.10.2019).Government of Canada, Canadian law and justice <https://www.canada.ca/en/immigration-refugees-citizenship/services/new-immigrants/learn-about-canada/laws.html> (02.10.2019).Steps to become a Lawyer/Attorney in Canadian Provinces / Territories <https://www.lawyeredu.org/canada.html> (02.10.2019).The Law School Admission Test <https://www.lsac.org> (3.10.2019).LSAT (Law School Admission Test) in Canada, How to Prepare, Exam Content, Application Process, Receiving Your Score <https://www.lawyeredu.org/canada.html> (02.10.2019).<https://www.lsac.org/jd/choosing-a-law-school/canadian/geographic-guide> (03.10.2019).Federation of Law Societies of Canada, National Mobility of the Legal Profession <https://flsc.ca/national-initiatives/national-mobility-of-the-legal-profession/> (02.10.2019).<https://www.ouac.on.ca/olsas/> (02.10.2019).Federation of Law Societies of Canada, National Requirement January 1st, 2018 <https://flsc.ca/wp-content/uploads/2018/01/National-Requirement-Jan-2018-FIN.pdf> (02.10.2019).Law Society of Ontario, Lawyer Licensing Process <https://www.lsuc.on.ca/licensingprocesslawyer/> (02.10.2019).The National Committee on Accreditation (NCA), Federation of Law Societies of Canada <https://flsc.ca/national-committee-on-accreditation-nca/about-the-nca/> ( 02.10.2019).Supreme Court of Canada, Role of the Court <https://www.scc-csc.ca/court-cour/role-eng.aspx> (02.10.2019).The Canadian Superior Courts Judges Association (CSCJA), Structure of the Courts <http://www.cscja-acjcs.ca/structure_of_courts-en.asp?l=4> (02.10.2019).Canadian Judicial Counsil, How do judges get appointed? <https://www.cjc-ccm.gc.ca/english/resource_en.asp?selMenu=resource_judges_en.asp> (02.10.2019).Government of Canada, Office of the Commisioner for Federal Judicial Affairs Canada, Qualifications and Assessment Criteria <http://www.fja-cmf.gc.ca/home-accueil/index-eng.html> (02.10.2019).