FRENCH SHIP ELAN WHICH TOOK REFUGE TO TURKEY IN THE WORLD WAR II YEARS

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 510 - 523, 31.12.2020

Fikret Çiftci

Öz

At the beginning of World War II, France defeated by Germany signed a truce. After the armistice, one part of the navy surrendered to England, some were sunk and some remained under the control of the Vichy Government. When Britain and Free France, launched an operation to conquer Syria, who is under Vichy control, French navy flotilla consisted of 11 ships in Beirut, to avoid to pass into the hands of the British, take refuge to Turkey in July, 1941. Turkey, interned the ships and personnel surrendered and buy these ships except Elan boat, in 1943. While the ship's personnel were dispatch to their countries, the internment of the ship Elan and its personnel continued in Istanbul. The needs of the ship and its personnel during their stay in Turkey were provided by Turkish Navy. Turkey released this ship, after recognizing the Provisional Government of the French Republic on 24 October 1944.

Anahtar Kelimeler

World War II, Elan Chandelier, Vichy Government, Provisional Government of the French Republic, French Navy

İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI YILLARINDA TÜRKİYE’YE SIĞINAN FRANSIZ ELAN GEMİSİ

Öz

İkinci Dünya Savaşı başında Almanya karşında yenilen Fransa mütareke imzaladı. Mütarekeden sonra donanmanın bir kısmı İngiltere’ye teslim oldu, bir kısmı batırıldı ve bir kısmı da Vichy Hükûmeti kontrolünde kaldı. İngiltere ve Özgür Fransa’nın, Vichy kontrolündeki Suriye’yi ele geçirmek maksadıyla harekât başlatmaları üzerine Beyrut’ta bulunan Fransız donanmasına ait on bir gemiden oluşan bir filotilla, İngilizlerin eline geçmemek için Temmuz 1941’de Türkiye’ye sığındı. Türkiye, teslim olan gemi ve personeli enterne etti ve söz konusu gemileri 1943 yılında Elan hariç satın aldı. Satışı yapılan gemi personeli ülkelerine gönderilirken, Elan gemisi ve personelinin enterne durumu İstanbul’da devam etti. Türkiye’de bulundukları süre içerisinde gemi ve personelinin ihtiyaçları Türk Donanması tarafından karşılandı. Türkiye, söz konusu gemiyi, 24 Ekim 1944’de Fransa Cumhuriyeti Geçici Hükûmetini tanıdıktan sonra serbest bıraktı.

Anahtar Kelimeler

İkinci Dünya Savaşı, Elan Gemisi, Vichy Hükûmeti, Fransa Cumhuriyeti Geçici Hükûmeti, Fransız Donanması

Kaynakça

• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA). (08.09.1941). 301000, 64 428 5.
• BCA. (06.10.1941). 301000. 55 366 36.
• BCA. (03.09.1943). 301000. 245 656 13.
• BCA. (15.10.1943). 301000, 62 421 21.
• BCA. (06.04.1946). 30100-0, 245 656 15.
• Ministere Des Affaire Etrangeres (MAE)/Archives Diplomatiques (AD) (Fransız Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Arşivi). (29.03.1943). L 45, 1-2- 4, 93-95.
• MAE/AD. (27.10.1944). L 45, 1-2-4, 75-76.
• MAE/AD. (30.07.1943). L 45, 1-2-4, 99.
• MAE/AD. (31.12.1943). EV 1, 533, 428.
• MAE/AD. (07.09.1944). L 45, 1-2-4, 21-22.
• MAE/AD. (03.10.1944). L 45, 1-2-4, 19.
• MAE/AD. (07.10.1944). L 45, 1-2-4, 22.
• MAE/AD. (01.11.1944). L 45, 1-2-4, 67.
• MAE/AD. (15.09.1944). L 45, 1-2-4, 08.
• MAE/AD. (11.10.1944). L 45, 1-2-4, 26.
• MAE/AD. (24.10.1944). L 45, 1-2-4, 39.
• MAE/AD. (11.01.1945). L 45, 1-2-4, 125-126.
• TBMM Zabıt Ceridesi. (11.08.1941). VI, 20.
• Ada, S. (2005). Türk-Fransız İlişkilerinde Hatay Sorunu (1918-1939). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Ansiklopedik Sözlük Dil ve Genel Kültür Ansiklopedisi (2. bs.). (1967). Milliyet Yayın Limited Şirketi.
• Armaoğlu, F. (1989). 20.Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1980) (6. bs.). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Atabey, F. (2014). 1939 Türk-İngiliz-Fransız İttifakı, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Churchill, S. W. (2005). 2. Dünya Savaşı Hatıraları-Fransa'nın Düşüşü 1940. (M. A. Yalkın, Çev.). İstanbul: Örgün Yayınları.
• Deringil, S. (1994). Denge Oyunu İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’nin Dış Politikası (3. bs.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Erkin, B. (2010). Hatırat 1876-1958, Ankara: TTK Basımevi.
• Gaulle, C. (1951). Memoires de Geurre L’Appel 1940-1942, Paris: Librairie Plon.
• Hergüner, M. (2011). İkinci Dünya Savaşında Türk Denizciliği, İstanbul: Kastaş Yayınevi.
• Massigli, R. (1964). La Turquie Devant La Guerre Mission a Ankara 1939-1940, Paris: Librairie Plon.
• Önder, Z. (2010). II. Dünya Savaşı’nda Türk Dış Politikası. (L. Uslu, Çev.). Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Soysal, İ. (1982). 1939 Türk-İngiliz-Fransız İttifakı. Belleten, 182, 367-414.
• T.C. Dışişleri Bakanlığı Araştırma ve Siyaset Planlama Genel Müdürlüğü. (1973). Türkiye Dış Politikasında 50 Yıl İkinci Dünya Savaşı Yılları (1939-1946).
• T.C. Genelkurmay Başkanlığı. (1999). Türk Subaylarının İkinci Dünya Harbi Hatıraları, Ankara: Genelkurmay Basımevi.