KÜLTÜRÜN GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 108 - 134, 30.06.2021

Cihan Alpay , Kahraman Çatı

Öz

Girişimcilik eğilimlerini etkileyen birçok faktör vardır. Bu çalışmada kültürün girişimcilik eğilimleri üzerinde etkili olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca araştırmaya katılanların demografik özelliklerine ve eğitim alanlarına göre girişimcilik eğilimlerinin farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir. Kültür olarak Hofstede’nin kültür boyutları dikkate alınmıştır. Çalışma, İnönü Üniversitesinde sosyal bilimler, fen bilimleri ve sağlık bilimleri alanlarında eğitim gören öğrenciler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veriler anket tekniği ile toplanmıştır. Öğrencilerin katılmış olduğu 539 değerlendirmeye alınmış olup SPSS paket programında analiz edilmiştir. Kültür (Hofstede) boyutları “dişillik, erillik, bireyci, kolektivist, düşük güç mesafesi, yüksek güç mesafesi, düşük belirsizlikten kaçınma ve yüksek belirsizlikten kaçınma” olarak 8 faktöre ayrılmıştır. Girişimcilik eğilimini etkileyen faktörler ise; “azim ve sorumluluk, kendi işini kurmaya yönelik kolaylıklar, birlikte hareketlilik, yenilik ve aile desteği şeklindedir. Daha sonra belirlenen kültür boyutlarının girişimcilik eğilim faktörlerini etkileyip etkilemediğini ortaya çıkarmak için regresyon analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda kültür (Hofstede) boyutlarının girişimcilik eğilimi faktörleri üzerinde etkili olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Girişimcilik Eğilimi, Ulusal Kültür (Hofstede) Boyutu

THE EFFECT OF CULTURE ON ENTREPRENEURSHIP TRENDS: İNÖNÜ UNIVERSITY EXAMPLE

Öz

There are many factors that affect entrepreneurial tendencies. In this study, it has been tried to determine whether the culture is effective on entrepreneurship tendencies. In addition, it was also examined whether the entrepreneurship tendencies of the participants differ according to their demographic characteristics and education areas. Cultural dimensions of Hofstede were taken in to consideration. The study was carried out on students studying in socials ciences, natural sciences and health sciences at İnönü University. The data were collected by questionnaire technique. The 539 assessments that students participated in were taken into consideration and analyzed in the SPSS package program. Culture (Hofstede) dimensions are divided into 8 factors as "femininity, masculinity, individualist, collectivist, low power distance, high power distance, low uncertainty avoidance and high uncertainty avoidance". Factors affecting entrepreneurship tendency are; “perseverance and responsibility, facilities for starting their own business, mobility together, innovation and family support. Then, regression analysis was applied to reveal whether the determined cultural dimensions affect the entrepreneurial trend factors. As a result of the analysis, it was determined that the dimensions of culture (Hofstede) were effective on the factors of entrepreneurship tendency.

Anahtar Kelimeler

Entrepreneurship, Entrepreneurial Tendency, National Culture (Hofstede) Dimension, Entrepreneurship, Entrepreneurial Tendency, National Culture (Hofstede) Dimension

Kaynakça

• Akçakanat, T., Mücevher, M. H., & Çarıkçı, İ. H. (2014). Sözel, Sayısal ve Eşit Ağırlık Bölümlerinde Okuyan Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerinin Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi: SDÜ Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 137-153.
• Avşar, M. (2007). Yüksek Öğretimde Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimlerinin Araştırılması: Çukurova Üniversitesi’nde Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi
• Bahçe, A. B. (2011). Küresel Rekabet Sürecinde Devletlerin Kamu Politikalarını Belirlemelerinde Teknoloji ve İnovasyonun Rolü. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-17.
• Balaban, Ö., & Özdemir Y. (2008). Girişimcilik Eğitiminin Girişimcilik Üzerine Etkisi: Sakarya Üniversitesi İİBF Örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 3(2), 133-147.
• Bilge, H., & Bal, V. (2012). Girişimcilik Eğilimi: Celal Bayar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Süleyman Demirel University Institute of Social Sciences Year, 2(16), 131-148.
• Börü, D. (2006). Girişimcilik Eğilimi Marmara Üniversitesi İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi Yayın No.733, İstanbul.
• Bozkurt, Ö. (2007). Girişimcilik Eğiliminde Kişilik Özelliklerinin Önemi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(2), 93-111.
• Byabashaija, W., & Isaac K. (2011). The Impact of College Entrepreneurial Education on Entrepreneurial Attitudes and Intention to Start A Business in Uganda, Journal of Developmental Entrepreneurship, 16(1), 127-144.
• Cansız, E. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Özelliklerinin Belirlenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Çarıkçı, H., & Koyuncu, O. (2010). Bireyci-Toplumcu Kültür ve Girişimcilik Eğilimi Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2010/2(3), 1-18.
• Çatı, K., & Koçoğlu, M. (2008). Müşteri Sadakati ile Müşteri Tatmini Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 167-189.
• Çatır, O., Şimşek, A., & Ölekli, N. (2015). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerinin Belirlenmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma. Electronic Journal Of Vocational Colleges, Aralık, 4. Umyos Özel Sayısı, (105-114).
• Çiçek, B. (2016). Girişimcilik Dersinin Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimi Üzerindeki Etkisi: Muş Alparslan üniversitesi İİBF’de Bir Araştırma. International Conference on Quality in Higher Education, Sakarya-TURKEY, Kasım 24-25, 365-368.
• Demirel, E., & Tikici, M. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Özelliklerinin Beyin Baskınlık Analizi ile Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(32), 221-253.
• Doğan, E. (2015). The Effect of Entrepreneurship Education on Entrepreneurial Intentions of University Students In Turkey. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, (23), 79-93.
• Doğaner, M., & Altunoğlu, A. E. (2015). Adnan Menderes Üniversitesi Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimleri. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 103-110.
• Ekici, E., & Turan, M. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimi: Planlanmış Davranışlar Teorisi ve Girişimcilik Eğitiminin Rolü. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(1), 201-215
• Emsen, Ö., (2001) Genç Nesilde Mesleki Eğilimler ve Girişimcilik: Ampirik Bir Çalışma, MPM Verimlilik Dergisi, Cilt 1, s.153-176.
• Envick, B.R., & Langford, M. (2000). The Five-Factor Model of Personality: Assessing Entrepreneurs and Managers. Academy of Entrepreneurship Journal, 6(1), 6-17.
• Erbatu, G. (2008). Kültürel Boyutları İçerisinde Girişimcilik Eğilimi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Fidan, Y., & Çiftçi S. (2010). Farklı Fakültelerdeki İşletme Öğrencilerinin Girişimciliğe Bakışları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4), 58-73.
• Göktaş, P., & Kazaferoğlu, E. (2018). Kişilik Özellikleri ile Girişimcilik Eğilimi Arasındaki İlişki: Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 39-63.
• Güler, B., Bozacı, İ., & Karakaya E. (2016). Kültür ile Girişimcilik Eğilimi ve Ortaklık Kültürü İlişkilerinin İncelenmesi: Kırıkkale İli Üniversite Öğrencileri Örneği. Journal of Economics & Administrative Sciences/Afyon Kocatepe Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 23-33
• Gültekin, N., & Sönmez, M. (2017). Girişimciliğin Bölgesel Kalkınmaya Etkisi: Şanlıurfa Örneği. Girişimcilik İnovasyon ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 1(1), 87-102.
• Gümül, F., Çalık, A., & Halit, K. (2017). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 91-107.
• Günay, A. (2016). Bilişim Alanında Değişik Kademelerde Eğitim Gören Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimlerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi
• Güney, S., & Nurmakhamatuly, A. (2007). Kültürün Girişimciliğe Etkisi: Kazakistan ve Türkiye Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Özelliklerinin Belirlenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(18), 62-86.
• Hayton, J., George, G., & Zahra, S. (2002). National Culture And Entrepreneurship: A Review Of Behavioral Research, Entrepreneurship Theory and Practice, 26(4), 33-52.
• Hofstede, G. (2007). Geert Hofsede Cultural Dimensions (www.geert-hofstede.com) Erş. Tar. 05.05.2019
• Hofstede, G., (1980). Culture’s Consequences: International Differences in Work-Related Values. Beverly Hill, CA: Sage Publications.
• Hulsink, W., & Rauch, A. (2010). The Efffectiveness of Entrepreneurship Education: A Study on an Intentions- Based Models Towards Behavior, ICSB 2010 World Conference on Entrepreneurship: Bridging Global Boundaries, Cincinnati, OH, USA, 2010-06-24/2010-06-27.
• İbicioğlu, H., Özdaşlı, K., & Alparslan, M. (2009). Girişimci Özellikler ve Girişimcilik Türü Tercihi Üzerine Ebeveyn Etkisi: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 12(1-2), 521-538.
• İşcan, Ö., & Kaygın, E. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 443-462.
• Izedonmi, P. F., & Chinonye O. (2010). The Effect of Entrepreneurship Education on Students’ Entrepreneurial Intentions, Global Journal of Management and Business Research, 10(6), 49-60.
• Karabulut, T. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Özellikleri ve Eğilimlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 14(2), 331-356. Karagöz, Y. (2019), Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği, 2. Baskı, Nobel Yayınevi, Ankara.
• Karahan, M., & Yeşilkaya, M. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Yeteneklerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Fırat Üniversitesi Örneği. Kesit Akademi Dergisi, 4(14), 273-288
• Karimi, S., Biemans, A., Lans, T., Muhammad C., & Mulder, M. (2014). The Impact of Entrepreneurship Education: A Study of Iranian Students’ Entrepreneurial Intentions and Opportunity Identification. Journal of Small Business Management, 54(1), 187-209.
• Khalifa A.H., & Dhiaf, M. M. (2016). The Impact of Entrepreneurship Education on Entrepreneurial Intention: the UAE Context. Polish Journal Of Management Studies,14(1), 119-127.
• Küçük, K. (2014). Kişilik özelliklerinin girişimcilik davranışına etkisi: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi.İzmir: Türk Hava Kurumu Üniversitesi.
• Mirza, Ş., & Dağdeviren, E. (2016). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerinin Belirlenmesine Yönelik Eşme Meslek Yüksekokulunda Bir Araştırma. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(5), 82-105.
• Naktiyok, A., & Timuroğlu, K. (2009). Öğrencilerin Motivasyonel Değerlerinin Girişimcilik Niyetleri Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(3), 85-103.
• Nasr, K. B., & Boujelbene, Y. (2014). Assessing The İmpact Of Entrepreneurship Education. Social and Behavioral Sciences, 10(9), 712-715.
• Oosterbeeg, H., Praag, M., & Ijseelstein, A. (2010). The Impact of Entreprenurship Education on Entrepreneurship Skills and Motivation, Europen Economic Review, 54, 442-454.
• Örücü, E., Kılıç, R., & Özer, Y. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerinde Ailesel Faktörlerin Etkisi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 2(2), 27-47.
• Özcan, B., Çeltek, E., Sönmez, N., & Kırım, B. (2018). Girişimci Kişilik Özelliklerinin ve Girişimcilik Eğitiminin Girişimcilik Eğilimine Etkisi-Kocaeli Üniversitesi Örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 2018 Özel sayısı, 37-54.
• Patır, S., & Karahan, M. (2010). Girişimcilik Eğitimi ve Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Profillerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(2), 27-44.
• Pinillos, M., & Reyes, Luisa. (2011). Relationship Between Individualis-Collevtivist Culture and Entrepreneurial Activit: Evidence From Global Entrepreneurship Monitor Data, Small Business Economics, 37, 23-37.
• Salik, N., & Kaygın, E. (2016). Demografik Değişkenler Açısından Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerinin Belirlenmesi: Kafkas Üniversitesi Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 145-162.
• Sánchez, J. C. (2011). University training for entrepreneurial competencies: its impact on intention of venture creation, International Entrepreneurship and Management Journal, 7, 239-254.
• Sandhu, S., Sidique, S., F. & Riaz, S. (2011). Entrepreneurship Barriers and Entrepreneurial Inclination among Malaysian Postgraduate Students. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 17(4), 428-449.
• Sang. Lee., & Suzanne. Peterson. (2000). Culture, Entrepreneurial, Orientation and Global Competitiveness, Journal of World Business. 35/4, 401-416.
• Sharma, R., & Thandı, H. (2004). MBA Students Preparedness For Entrepreneurial Efforts, Tertiary Education and Management Kluwer Academic Publishes, 10, 209-226
• Solmaz, A., Aksoy, Ö., Şengül, S., & Sarıışık, M. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Girişimci Kişilik Özelliklerinin Belirlenmesi: Turizm Lisans ve Ön Lisans Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 16(26), 41-55.
• Soylu, A., Şenel, D., Kalfa, R., & Kocaalan, L. (2015). Girişimcilik Eğitimlerinin Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimlerine Olan Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Pamukkale Üniversitesi Honaz Meslek Yüksekokulu Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2015/7(3), 311-335.
• Tung, L. C. (2011). The Impact of Entrepreneurship Education on Entrepreneurial Intention of Engineering Students. Degree Doctor of Philosophy. Hong Kong: CITYU Unıversity
• Uluyol, O. (2013). Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimlerinin Belirlenmesi: Gölbaşı Meslek Yüksekokulu Örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(15), 349-372.
• Uygun, M., Mete, S., & Güner, E. (2012). Genç Girişimci Adayların Girişimcilik Eğilimi ve Girişimcilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 145-156.
• Wang, K.C., & Wong, P.K. (2004). Entrepreneurial Interest Of University Students In Singapore, Technovation 24, 163–172.
• Wu, S., & Wu L. (2008). The impact of higher education on entrepreneurial intentions of university students in China, Journal of Small Business and Enterprise Development, 15(4), 752-774.
• Yaqub, K. M., Muftı, N., Shaukat, A., & Khaleeq, A. (2015). Impact of Entrepreneurship Education on Attitudes of Students Towards Entrepreneurship. Journal of Basic & Applied Sciences, 11, 590-595.
• Yavuz, A., & Yavuz, İ. (2017). Girişimcilik Eğilimlerinin Belirlenmesi: Taşkent Meslek Yüksek Okulu Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 89-100.
• Yılmaz, B., & Günel, D. (2011). Üniversite Eğitimi ve Girişimcilik: Bireyleri Girişimciliğe Yönlendiren Etkenler. Akademik Bakış Dergisi, 26, 1-20.
• Yılmaz, C., Urdaletova, A., Özdil, T., & Tolun, G. (2018). Girişimcilik Dersinin Kırgızistan ve Türkiye’deki Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerine Etkisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(3), 655-675.
• Yüksel, H., Cevher, E., & Yüksel, M. (2015). Öğrencilerin Girişimci Kişilik Özellikleri ile Girişimcilik Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 143-156.
• Yusof, M., Sandhu, S., M. & Jain, K., K. (2008). Entrepreneurial Inclination of University Students: A Case Study of Students at Tun Abdul Razak University. UNITAR E-Journal, 4(1), 1-14.
• Zhao, H. S., & Seibert, E. (2006). The Big Five Personality Dimensions and Entrepreneurial Status: A MetaAnalytical Review. Journal of Applied Psychology, 91(2), 259-271.
• Zhao, H., Seibert, S. E., & Lumpkin, G. T. (2010). The Relationship of Personality to Entrepreneurial Intentions and Performance: A Meta-Analytic Review. Journal of Management, 36(2), 381-404.