GEBELERİN PREKONSEPSİYONEL DÖNEMDE FOLİK ASİT BİLGİSİ, KULLANIM PREVALANSI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER

Yıl 2024, , 135 - 148, 19.02.2024

Yasemin Yücel , Döndü Batkın Ertürk

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1382782

Öz

Mevcut çalışma, prekonsepsiyonel dönemde folik asit (FA) bilgisi, kullanım prevalansı ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Kesitsel tipteki çalışma 384 gebe kadının katılımıyla tamamlanmıştır. Çalışmanın verileri “Kişisel Bilgi Formu” ve “Folik Asit Takviyesi Kullanım Yaygınlığı ve Bilgisine Dair Sorular” anketleri ile toplanmıştır. Çalışmada gebelerin FA bilgi toplam puanı 4.12±2.65 (Min-Max=0-10) olarak ortalamanın altında bulunmuştur. Yaş (p=0.009), eğitim seviyesi (p=0.001), çalışma durumu (p=0.001), gebeliğin planlı olma durumu (p=0.001), prekonsepsiyonel dönemde bakım alma (p=0.007) ve FA takviyesine başlama zamanı (p=0.030) ile FA bilgi toplam puanı arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Çalışmaya katılan gebelerin %17.2’sinin FA takviyesine başlama dönemini doğru bildikleri ve gebelerin %17.7’sinin FA takviyesine prekonsepsiyonel dönemde başladığı tespit edilmiştir. Prekonsepsiyonel dönemde FA takviyesi kullanmak ile ilgili üreme çağında olan tüm kadınları bilgilendirmenin ve FA kullanımına yönlendirmenin Nöral Tüp Defekti gibi sağlık problemlerinin önüne geçilmesinde önemli bir yordayıcı olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Folik asit, Gebelik, Prekonsepsiyonel dönem

Folic Acid Knowledge, Prevalance of Usage and Related Factors in the Preconception Period of Pregnancy

Öz

The current study has been conducted to determine folic acid (FA) knowledge, prevalence of use and related factors in the preconception period.The cross-sectional study has been completed with the participation of 384 pregnant women. The data of the study has been collected with the "Personal Information Form" and "Questions on Prevalence and Knowledge of Folic Acid Supplement Use" surveys. In the study, the total FA knowledge score of pregnant women has been found below the average as 4.12±2.65 (Min-Max=0-10). It has been determined that there was a significant difference among FA knowledge total score and age (p=0.009), education level (p=0.001), employment status (p=0.001), whether the pregnancy was planned (p=0.001), receiving care during the preconception period (p=0.007) and time to start FA supplementation (p= 0.030) It has been determined that 17.2% of the pregnant women participating in the study knew the right time to start FA supplementation and 17.7% of the pregnant women started FA supplementation in the preconception period. It has been determined that informing all women of reproductive age about using FA supplements during the preconception period and directing them to use FA is an important predictor of preventing health problems such as Neural Tube Defect.

Anahtar Kelimeler

Folic acid, Pregnancy, Preconceptional period

Kaynakça

• ACOG (2020). Good Health Before Pregnancy: Prepregnancy Care. The American College of Obstetricians and Gynecologists. Erişim Adresi: https://www.acog.org/womens-health/faqs/good-health-before-pregnancyprepregnancy-care 20 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• AlOdan, A. A., & Ghoraba, D. A. (2018). Maternal knowledge and use of folic acid among Saudi women attending antenatal care clinic at Security Forces Hospital, Riyadh, Saudi Arabia. IOSR J. Nurs. Health Sci, 7, 11-19.
• Ballout, B., Sherri, S., Diab, M. H., Malaeb, B., & Malaeb, D. (2021). Preconceptional Intake of Folic Acid Supplementation and its Associated Factors: A Cross Sectional Study on the Lebanese Females of Reproductive Age. Clinical Schizophrenia & Related Psychoses, 1-5.
• Bayrami, R., Didarloo, A., & Asadinejad, A. (2020). The Consumption of Folic Acid during preconception period and its related knowledge among Iranian women. Current Women's Health Reviews, 16(1), 33-38.
• Berry, R. J. (2019). Lack of historical evidence to support folic acid exacerbation of the neuropathy caused by vitamin B12 deficiency. The American journal of clinical nutrition, 110(3), 554-561.
• Centers for Disease Control and Prevention (2018). Folic Acid. Erişim Adresi: https://www.cdc.gov/ncbddd/folicacid/about.html 20 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• Cui, M., Lu, XL, Lyu, YY, Wang, F., Xie, XL, Cheng, XY ve Zhang, T. (2021). Kentsel Çin'deki hamile kadınlar arasında nöral tüp defektlerini önlemek için folik asit bilgisi ve alımı: kesitsel bir çalışma. BMC hamilelik ve doğum, 21 (1), 1-9.
• Çakmak, P., Minareci, Y., Yuvanç, O., Var, T., Güngör, T., & Mollamahmutoğlu, L. (2006). Prekonsepsiyonel Dönem ve Gebelikte Folik Asit Kullanımı. Uzmanlık Sonrası Eğitim ve Güncel Gelişmeler Dergisi, 3(3), 157-161.
• Çevik Ergi, E., & Şahin, M. K. (2023). Gebelerin Prekonsepsiyonel Bakım ve Danışmanlık Alma Durumları ve İlişkili Faktörler. Turkish Journal Of Family Medicine And Primary Care, 17(1), 139-149.
• de Andrade Silva Cavalcanti, R., Diniz, A. D. S., & de Arruda, I. K. (2019). Concentrations of intra-erythrocyte Folate, serum vitamin B12, and Hemoglobin in women of childbearing age and associated factors. Journal of the American College of Nutrition, 38(8), 739-745.
• De Santis, M., Quattrocchi, T., Mappa, I., Spagnuolo, T., Licameli, A., Chiaradia, G., & De Luca, C. (2013). Folic acid use in planned pregnancy: an Italian survey. Maternal and child health journal, 17, 661-666.
• Dean, S. V., Lassi, Z. S., Imam, A. M., & Bhutta, Z. A. (2014). Preconception Care: Nutritional Risks And İnterventions. Reproductive Health, 11(3), 1-15.
• Gatt, M., Borg, M., Grech Mercieca, E., & Calleja, N. (2019). Maternal preconception intake of folic acid in Malta.
• Gökdemir, F., & Eryılmaz, G. (2017). Prekonsepsiyonel sağlık hizmetleri. Turkiye Klinikleri J Obstet Womens Health Dis Nurs-Special Topics, 3(3), 204-12.
• Gönenç, I., & Vural, E. Z. T. (2022). Bir Gebeliğe Hazırlanmak: Prekonsepsiyonel-interkonsepsiyonel Bakım ve Danışmanlık. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 26(3), 77-87.
• Iskandar, B. J., & Finnell, R. H. (2022). Spina bifida. New England Journal of Medicine, 387(5), 444-450. Karataş, M., & Gölbaşı, Z. (2021). Kadınların Prekonsepsiyonel Dönemdeki Sağlık Riskleri ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(2), 151-158.
• Mgamb, E. A. (2018). Folate Deficiency Among Pregnant Women Attending Antenatal Clinic at Pumwani Maternity hospital, Nairobi County, Kenya (Doctoral Dissertation, Jkuat-Cohes).
• Öztürk, G., Ünlü, N., Uzunkaya, E., & Karaçam, Z. (2020). Gebelerin Bilgi Kaynağı Olarak İnternet ve Sosyal Medya Kullanım Durumları. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(3), 210-220.
• Pektaş, İ., Zoroğlu, G., & Mayda, A. S. (2017). Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Obstetri Polikliniğine Başvuran Gebelerin Folik Asit Bilgi, Farkındalık ve Kullanma Durumu. Düzce Medical Journal, 19(3), 65-69.
• Plumptre, L., Masih, S. P., Ly, A., Aufreiter, S., Sohn, K. J., Croxford, R., & Kim, Y. I. (2015). High Concentrations of Folate and Unmetabolized Folic Acid İn A Cohort of Pregnant Canadian Women and Umbilical Cord Blood. The American Journal of Clinical Nutrition, 102(4), 848-857.
• Şimşek, H., Karaağaç, Y., Tunçer, E., & Yardımcı, H (2021). Gebelikte Folik Asit, B12 Vitamini, D Vitamini ve İyot Destekleri Kullanmak Gerekli Midir? Olası Riskler. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 16(3), 439-447.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Doğum Öncesi Bakım Yönetimi Rehberi (2018). Erişim Adresi: Https://Hsgm.Saglik.Gov.Tr/Depo/Birimler/Kadin_Ve_Ureme_Sagligi_Db/Dokumanlar/Rehbler/Dogum_Oncesi_Bakim_08-01-2019_1.Pdf 20 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• Temel, S., Van Voorst, S. F., Jack, B. W., Denktaş, S., & Steegers, E. A. (2014). Evidence-Based Preconceptional Lifestyle İnterventions. Epidemiologic Reviews, 36(1), 19-30.
• Wald, N. J., Morris, J. K., & Blakemore, C. (2018). Public Health Failure in The Prevention of Neural Tube Defects: Time To Abandon The Tolerable Upper İntake Level of Folate. Public Health Reviews, 39(1), 1-11.
• WHO (World Health Organization) (2019). Periconceptional Folic Acid Supplementation To Prevent Neural Tube Defects. Erişim Adresi: Http://Www. Who.İnt/Elena/Titles/Folate_Periconceptional/En/. 20 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• Yasmin, S., Siddiqa, A., Rockliffe, L., & Miyan, J. (2022). Knowledge of neural tube defects and prevention through folic acid use among women in Faisalabad, Punjab, Pakistan: a cross-sectional survey. International Journal of Women's Health, 425-434.
• Yeniçeri, H., Işıkalan, M. M., & Acar, A. (2020). Üçüncü Düzey Klinikte Nöral Tüp Defekti Saptanan Olguların Değerlendirilmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 23(1), 68-74.
• Yılmazel, G., Duman, N. B., & Güngör, T. (2015). Doğurgan Yaş Grubundaki Kadınlarda folik asit kullanımı, bilgi ve farkındalığı. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 12(6), 209-212.