THE DETERMINATION OF HEALTH SERVICES VOCATIONAL SCHOOL STUDENTS’ KNOWLEDGE LEVELS ABOUT THE EFFECTS OF RADIATION ON HEALTH

Yıl 2019, , 178 - 186, 25.12.2019

Zehra Deniz Çırak , Gülsüm Yetiş , Perihan Gürbüz , Turgay Kolaç

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.649115

Öz

Radiation is the energy emitted from atomic nuclei when passing to steady state. People are exposed to radiation from many different sources. This research was carried out to determine the students’ knowledge levels about the effects of radiation on health. This descriptive research was conducted by using ‘questionnaire application method’ with 351 students of Health Services Vocational School. The statistical analysis of the data was done by using descriptive statistics and chi-square analysis. 

Medical Imaging Program students’ answering ratios to the statements; ‘Radiation causes headache by damaging brain cells’ (86.0%), ‘Radiation emitting devices disrupt people's psychology’(75.0%) and ‘Cell phones have serious negative impacts on health’ (68.0%) as ‘yes’ were statistically different from other students. The students who stated to take necessary precautions against radiation were determined; not to bring mobile phone in the bedroom (81.1%), to keep radiation emitting devices away from head while asleep (61.1%), not to use mobile phone while it is charged (55.2%), to use laptops away from body (58.3%) in higher ratios.

It has been determined that the radiation knowledge level of the students taking health education is not sufficient. In this regard, it would be beneficial to make arrangements in their curricula.

Anahtar Kelimeler

Radyasyon, sağlık

Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Radyasyonun Sağlık Üzerindeki Etkileri Hakkında Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi

Öz

Radyasyon, sürekli duruma geçerken atom çekirdeğinden yayılan enerjidir. İnsanlar birçok farklı kaynaktan radyasyona maruz kalmaktadır. Bu araştırma, radyasyonun sağlık üzerindeki etkileri konusunda öğrencilerin bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu tanımlayıcı araştırma, 351 Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencisi ile “anket başvuru yöntemi” ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin istatistiksel analizi betimleyici istatistikler ve ki-kare analizi kullanılarak yapılmıştır.

Tıbbi Görüntüleme Programı öğrencilerinin; ‘Radyasyon beyin hücrelerine zarar vererek baş ağrısına yol açar’ (% 86.0), ‘Radyasyon yayan cihazlar insanların psikolojisini bozar’ (% 75.0) ve ‘Cep telefonlarının sağlık üzerinde ciddi olumsuz etkileri vardır’ (% 68.0) ifadelerini 'evet' olarak yanıtlama oranları diğer öğrencilerden istatistiksel olarak farklıydı. Radyasyona karşı gerekli önlemleri aldığını belirten öğrencilerin daha yüksek oranlarda; cep telefonunu yatak odasına getirmedikleri (% 81.1), radyasyon yayan cihazları uykuda iken başlarından uzak tuttukları (% 61.1), şarj edilirken cep telefonunu kullanmadıkları (% 55.2), dizüstü bilgisayarları vücuttan uzak tuttukları (% 58.3) belirlendi.

Sağlık eğitimi alan öğrencilerin radyasyon bilgisi düzeyinin yeterli olmadığı belirlenmiştir. Bu bakımdan, müfredatlarında düzenlemelerin yapılması yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

radiation, health

Kaynakça

• Ağbulut H, Oktay M. Radyasyonun taşınması ve yayılımı hakkında öğrencilerin ve halkın görüşleri nelerdir? Marm Üni Ata Eğ Fak Eğ Bil Der 2017; 44:1-13. [CrossRef]
• Bauer S, Marco J, Martin S, Günter O. Mathematical Modeling of Optical Radiation Emission as a Function of Welding Power during Gas Shielded Metal Arc Welding. Heal phy 2017; 113:335-346. [CrossRef]
• Behjati S, Gundem G, Wedge DC, et al. Mutational signatures of ionizing radiation in second malignancies. Nat com 2016; 7:1-8. [CrossRef]
• Bijwaard H, Vries G, J.Scheurleer J, et al. Compliance to Diagnostic Reference Levels for radiation exposure in common radiological procedures in Dutch hospitals: A nation-wide survey carried out by medical imaging students. Radiogr 2017; 23:197-201. [CrossRef]
• Bolus NE. Basic review of radiation biology and terminology. J nuc med tech 2001; 29:67-73. [CrossRef]
• Brenner DJ, Doll R, Goodhead TD, et al. Cancer risks attributable to low doses of ionizing radiation: assessing what we really know. PNAS 2003; 100:13761-13766. [CrossRef]
• Çınar Fİ, Çetin FŞ, Kalender N, Bağcivan G. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin güneşten korunmaya ilişkin davranışlarının belirlenmesi. Gülh Tıp Derg 2015; 57:241-246. [CrossRef]
• Daroit NB, Visioli F, Magnusson AS, Vieira Gr, Rados PV. Cell phone radiation effects on cytogenetic abnormalities of oral mucosal cells. Bra or res 2015; 29. [CrossRef]
• Daşdağ S. İyonlaştırıcı radyasyonlar ve kanser. Dicle T Der 2010; 37:177-185. Goodman J, Copplestone D, Laptev GV, Gashchak S, Auld KJRS. Variation in chronic radiation exposure does not drive life history divergence among Daphnia populations across the Chernobyl Exclusion Zone. Eco Ev 2019; 9:2640-2650. [CrossRef]
• Güdük Ö, Kılıç CH, Güdük Ö. Radyasyonun Zararli Etkileri Hakkinda Hastalarin Bilgi Düzeyinin Değerlendirilmesi: Bir Hastane Örneği. Adıy Ün Sağ Bil Der 2018; 4:874-889. [CrossRef]
• Jacob K, Vivian G, Steel J. X-ray dose training: are we exposed to enough? Cl rad 2004; 59:928-934. [CrossRef]
• Kaya T, Adapınar B, Özkan Y. Temel radyoloji tekniği. Nobel Kitabevi, İstanbul, 1997.
• Kiang JG, Olabisi AO. Radiation: a poly-traumatic hit leading to multi-organ injury. Cell & Biosci 2019; 9:25. [CrossRef]
• Koçyiğit A, Kaya F, Çetin T, et al. Radyolojik tetkikler sırasında maruz kalınan radyasyon hakkında sağlık personelinin bilgi düzeyleri. Pam T Der 2014; 7:137-142. [CrossRef]
• Molu Z, Kahyaoğlu H, Köksal EA. Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Radyoaktiflikle İlgili Bilgi Düzeyleri. JOTCSC 2016; 1:165-190. [CrossRef]
• Osovets S, Azizova TV, Day RD, Wald N, Moseeva MB. Direct and indirect tasks on assessment of dose and time distributions and thresholds of acute radiation exposure. Hea phy 2012; 102:182-195. [CrossRef]
• Sarıgöz O, Karakuş A, İrak K. Meslek yüksekokulu öğrencilerinin elektromanyetik kirlilik ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges) 2012; 2:1-8. [CrossRef]
• Seawright JW, Sridharan V, Landes RD, et al. Effects of low-dose oxygen ions and protons on cardiac function and structure in male C57BL/6J mice. Li Sci Sp Res 2019; 20:72-84. [CrossRef]
• Shiralkar S, Rennie A, Snow M, Galland RB, Lewis MH, Gower-Thomas K. Doctors' knowledge of radiation exposure: questionnaire study. Bmj 2003; 327:371-372. [CrossRef]
• Sont WN, Zielinski JM, Ashmoreet JP, et al. First analysis of cancer incidence and occupational radiation exposure based on the National Dose Registry of Canada. Am J Epid 2001; 154:309-318. [CrossRef]
• Waselenko JK, MacVittie TJ, Blakely WF, et al. Medical management of the acute radiation syndrome: recommendations of the Strategic National Stockpile Radiation Working Group. A int med 2004; 140:1037-1051.
• Yalçın P, Karenoğulları T, Yalçın SA. Öğretmenlerin Radyasyon Kavramına Karşı Tutum ve Bilgilerinin Değerlendirilmesi. Eğ Bil 2018; 43:245-260. [CrossRef]
• Yaren H, Karayilanoğlu T. Radyasyon ve insan sağlığı üzerine etkileri. TSK Kor Hek Bült 2005; 4:199-208. [CrossRef]
• Yücel A, Karakas E, Bulbul E , Kocar İ , Duman B , Onur A. Knowledge about ionizing radiation and radiation protection among patients awaiting radiological examinations: a cross-sectional survey. Koc T Der 2009; 10:25-31. [CrossRef]