CERRAHİ HEMŞİRELERİNİN HASTA GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN DENEYİMLERİ: NİTEL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2020, , 603 - 617, 30.11.2020

Yasemin Altınbaş , Türkan Karaca

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.747846

Öz

Bu çalışmanın amacı bir cerrahi serviste çalışan hemşirelerin hasta güvenliğine ilişkin deneyimlerini belirlemektir. Nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik yaklaşımla verileri toplanan bu çalışma bir eğitim ve araştırma hastanesinin genel cerrahi servisinde çalışan 9 hemşirenin katılımıyla Ocak-Şubat 2020 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışma öncesinde etik kurul ve kurum izinleri alınmıştır. Veri toplamada “Tanıtıcı Bilgi Formu” ve yarı yapılandırılmış “Görüşme Formu” kullanılmıştır. Analizler, Giorgi’nin fenomenolojik yöntem analizi kullanılarak yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler 5 ana ve 6 alt temadan oluşmaktadır. Ana tema ve alt temalar; 1. Hasta Güvenliği Nedir?, 2. Cerrahi Süreçte Hasta Güvenliği (Ameliyat Öncesi Süreçte Hasta Güvenliği ve Ameliyat Sonrası Süreçte Hasta Güvenliği), 3. Hasta Güvenliği ve Sorunlar (Sorun Sırasında Sorumlu Kişi ve Sorunlu Konular ve Önlemler), 4. Hasta Güvenliği ve Hemşirelik Uygulamaları (Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi Kullanımı ve Uygulamalara Yönelik Öneriler) ve 5. Deneyimler’dir. Katılımcılar, perioperatif süreçte hastalarda özellikle banyo ve tuvalette düşmelerin çok yaşandığını, yanlış ilaç uygulamalarının ve sıvı transfüzyonlarının sıkça yapıldığını bildirmişlerdir. Bu durumların önlenmesi için; hasta başlarına 4 yapraklı yonca asıldığı, yatak kenarlıklarının kaldırıldığı, İtaki Düşme Riski Ölçeği’nin doldurulduğu, hasta güvenliğini tehdit edecek durumlarla ilgili hastaya ve yakınlarına bilgi verildiği ifade edilmiştir. Cerrahi birimlerdeki hemşirelerin, hasta güvenliğine ilişkin hemşirelik girişimlerini ve bu girişimlerin yasal yönlerini bilmeleri konularında gerekli eğitimleri almaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Cerrahi, Deneyim, Hasta güvenliği

The Experiences of Surgical Nurses Regarding Patient Safety: A Qualitative Study

Öz

The aim of this study is to determine surgical nurses’ experiences regarding patient safety. This study, whose data was collected with a phenomenological approach, which is one of the qualitative research patterns, has been conducted between January and February 2020 with the participation of 9 nurses working in the general surgery service of an education and research hospital. Ethics committee and institution permissions have been obtained before the study. “Introductory Information Form” and semi-structured “Interview Form” have been used for data collection. The analyzes have been carried out using Giorgi's phenomenological method analysis. The data obtained from the research consist of 5 main and 6 sub-themes. Main theme and sub-themes are; 1. What is Patient Safety?, 2. Patient Safety in Surgical Process (Patient Safety in Pre-Operative Process and Patient Safety in Post-Operative Process), 3. Patient Safety and Problems (Responsible Person During the Problem and Problematic Issues and Precautions), 4. Patient Safety and Nursing Practices (Safe Surgical Checklist Use and Recommendations for Practices) and 5. Experiences. Participants have reported patients to experience frequent falls, especially in the bathroom and toilet, and frequent wrong drug administration and fluid transfusions during the perioperative process. It was stated that, in order to prevent these situations; 4-leaf clover was hung on the patient's head, the bed borders were removed, the Itaki Fall Risk Scale was filled, and the patients and their relatives were informed about the situations that would threaten the patient's safety. It may be recommended that nurses in surgical units shall receive the necessary trainings in nursing interventions related to patient safety and the legal aspects of these interventions.

Anahtar Kelimeler

Experience, Nurse, Patient safety, Surgery

Kaynakça

• Altınbaş, Y., Soyer, Ö., Giersbergen, M. Y. (2019). Ameliyathanede hasta güvenliği: sistematik literatür inceleme. 3. Uluslararası/11. Ulusal Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi, 3-6 Ekim, Kongre Kitabı, İzmir, 495-504.
• Altındiş, S., Kurt, M. (2010). Bilgi yönetim uygulamalarının hasta güvenliğine etkisine ilişkin bir araştırma: Afyonkarahisar ilinde bir uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 45-61.
• Aslan, Y. (2019). Hasta güvenliği kültürü: olay/hata raporlama. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6(1), 73-83.
• Bashford, T., Reshamwalla, S., McAuley, J., Allen, N. H., McNatt, Z., Gebremedhen, Y. D. (2014). Implementation of the WHO surgical safety checklist in an Ethiopian referral hospital. Patient Safety in Surgery, 8(16), 1-11.
• Biçer, E., Güçlüel, Y., Neymen, A., Yiğit, S. (2013). Hasta güvenliğine ilişkin düzenlenen hizmet içi eğitimin hemşirelerin bilgi düzeyine etkisi. HEAD, 10(1), 14-20.
• Candaş, B., Gürsoy, A. (2015). Cerrahide hasta güvenliği: güvenli cerrahi kontrol listesi. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(1), 40-50.
• Ciğerci, Y., Özdemir, H., Kılıç, İ. (2016). The patient safety culture perception of surgery nurses and its relationship with sociodemographic characteristics. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3), 149-153.
• Çırpı, F., Merih, Y. D., Kocabey, M. Y. (2009). Hasta güvenliğine yönelik hemşirelik uygulamalarının ve hemşirelerin bu konudaki görüşlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(3), 29-34.
• Durgun, H., Kaya, H. (2018). The attitudes of emergency department nurses towards patient safety. Int Emerg Nurs, 40, 29-32.
• Dursun, S., Bayram, N., Aytaç, S. (2010). Hasta güvenliği kültürü üzerine bir uygulama. Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 1-14.
• Elsous, A., Akbari, S. A., Aljeesh, Y., Radwan, M. (2017). Nursing perceptions of patient safety climate in the Gaza Strip, Palestine. Int Nurs Rev, 64(3), 446-454.
• Erdağı, S., Özer, N. (2015). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarının, hasta güvenliği kültürü algılarının ve tükenmişlik durumlarının incelenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 18(2), 94-106.
• Ersoy, A. F. (2019). Fenomenoloji. 3. Baskı. Saban A. Editör ve Ersoy A. Editör, 81- 138. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gökdoğan, F., Yorgun, S. (2010). Sağlık hizmetlerinde hasta güvenliği ve hemşireler. Journal Of Anatolia Nursing And Health Sciences, 13(2), 53-59.
• Haugen, A. S., Softeland, E., Almeland, S. K., Sevdalis, N., Vonen, B., Eide, G. E.,…Harthug, S. (2015). Effect of the world health organization checklist on patient outcomes: a stepped wedge cluster randomized controlled trial. Annals of Surgery, 261(5), 821-828.
• Haugen, A. S., Softeland, E., Eide, G. E., Sevdalis, N., Vincent, C. A., Nortvedt, M. W.,…Harthug, S. (2013). Impact of the world health organization's surgical safety checklist on safety culture in the operating theatre: a controlled intervention study. Br J Anaesth, 110(5), 807-815.
• Hwang, J. I. (2015). What are hospital nurses’ strengths and weaknesses in patient safety competence? Findings from three Korean hospitals. Int J Qual Health Care, 27(3), 232-238.
• International Council of Nurses [Internet]. Positive practice environments: Quality workproces = quality patient care. Information and action tool kit. [updated 2009; cited 2020 July 21]. https://www.icn.ch/publications/2007-positive-practice-environments-quality-workplaces-quality-patient-care/
• Işık, O., Akbolat, M., Cetin, M., Cimen, M. (2012). Hemşirelerin bakış açısıyla tıbbi hataların değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(4), 421-430.
• Kapıkıran, G., Bülbüloğlu, S., Aslan, F. E. (2018). Ameliyathanede hasta güvenliği, hasta güvenliği kültürü, medikal hatalar ve istenmeyen olaylar. Journal of Health and Nursing Management, 5(2), 132-140.
• Karaca, A., Arslan, H. (2014). Hemşirelik hizmetlerinde hasta güvenliği kültürünün değerlendirilmesine yönelik bir çalışma. SHYD, 1(1), 9-18.
• Kim, R. Y., Kwakye, G., Kwok, A. C., Baltaga, R., Ciobanu, G., Merry, A. F.,… Haynes, A. B. (2015). Sustainability and long-term effectiveness of the who surgical safety checklist combined with pulse oximetry in a resource-limited setting:Two-year update from Moldova. JAMA Surgery, 150(5), 473-479.
• Kirwan, M., Matthews, A., Scott, P. A. (2013). The impact of the work environment of nurses on patient safety outcomes: a multi-level modelling approach. Int J Nurs Stud, 50(2), 253-263.
• Klei, W. A., Hoff, R. G., Van Aarnhem, E. E. H. L., Simmermacher, R. K. J., Regli, L. P. E., Kappen, T. H., ... & Peelen, L. M. (2012). Effects of the introduction of the WHO “Surgical Safety Checklist” on in-hospital mortality: a cohort study. Annals of surgery, 255(1), 44-49.
• Lawati, M. H., Dennis, S., Short, S. D., Abdulhadi, N. N. (2018). Patient safety and safety culture in primary health care: A systematic review. BMC Fam Pract, 19(1), 104-116.
• Leininger, M. (1998). Qualitative research methods in nursing, Greyden Pres, USA.
• Neergaard, H., Ulhøi, J. P. (2007). Handbook of qualitative research methods in entrepreneurship, Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing, 75.
• Omi, A., Terai, Y., Muro, D. (2014). Successful trial for ıntroduction of the WHO surgical safety checklist. The Japanese Journal of Anesthesiology, 63(1), 105-111.
• Ongün, P., İntepeler, S. S. (2017). Operating room professionals’ attitudes towards patient safety and the influencing factors. Pak J Med Sci, 33(5), 1210-1214.
• Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. 2nd ed. Thousand Oaks, CA, US: Sage Publications .
• Pazarcıkçı, F., Efe, E. (2018). Pediatri kliniklerinde çalışan hemşirelerin hasta güvenliği ile ilgili sık karşılaştıkları sorunlar. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), 169-174.
• Rızalar, S., Topçu, S. Y. (2017). The patient safety culture perception of Turkish nurses who work in operating room and intensive care unit. Pak J Med Sci, 33(2), 374-379.
• Rosenberg, N. M., Urman, R. D., Gallagher, S., Stenglein, J., Liu, X., Shapiro, F. E. (2012). Effect of an office-based surgical safety system on patient outcomes. Eplasty, 12(59), 493-499.
• Soyer, Ö., Giersbergen, M. Y. (2017). Güvenli cerrahi kontrol listesinin etkinliği: Sistematik inceleme. Journal Of Anatolia Nursing And Health Sciences, 20(4), 286-298.
• Şahin, Z. A., Özdemir, F. K. (2015). Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(3), 210-214.
• TC Resmi Gazete. (2009). Hasta Güvenliği. 29 Nisan 2009. Sayı: 27214. Başbakanlık Basımevi. Ankara.
• Toso, G. L., Golle L., Magnago, T. S., Herr, G. E., Loro, M. M, Aozene, F.,… Kolankiewicz, A. D. (2016). Patient safety culture in hospitals within the nursing perspective. Rev Gaucha Enferm, 37(4), 1-8.
• Uğur, E. (2016). Medical errors and patient safety in the operating room. Age, 33(6), 19-50.
• Urbach, D. R., Govindarajan, A., Saskin, R., Wilton, A.S., Baxter, N. N. (2014). Introduction of surgical safety checklists In Ontario. Canada. The New England Journal of Medicine, 370(11), 1029-1038.
• Wang, M., Tao, H. (2017). How does patient safety culture in the surgical departments compare to the rest of the county hospitals in xiaogan city of China?. Int J Environ Res Public Health, 14(10), 1123.
• World Health Organization [Internet]. Patient safety. Global action on patient safety. [updated 2019 March 25; cited 2020 May 26]. Available from: https://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/WHA72/A72_26-en.pdf.
• World Health Organization Patient Safety [Internet]. WHO guidelines for safe surgery: Safe surgery saves lives. [updated 2009; cited 2020 May 26]. https://www.who.int/patientsafety/safesurgery/tools_resources/9789241598552/en/