HEMŞİRELERİN İŞ YAŞAMINDA AYRIMCILIĞA İLİŞKİN ALGILARININ BELİRLENMESİ

Yıl 2020, , 749 - 762, 30.11.2020

Gülşah Ünsal Jafarov , Aytolan Yıldırım

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.755022

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, hemşirelerin çalışma ortamında ve hasta bakım uygulamalarında ayrımcılığa ilişkin algılarını belirlemektir. Tanımlayıcı tipte planlanan araştırmanın verileri İstanbul ili Avrupa bölgesinde yer alan bir özel ve bir kamu üniversite hastanesinde çalışan, ve kolayda örnekleme yöntemiyle seçilen 291 hemşireden elde edilmiştir. Veriler, araştırmacı tarafından oluşturulan 5’li likert tipte 39 ifadenin yer aldığı anket formu ile toplanmıştır. Kesme noktası 2,00 puan olarak alınmış ve kararsızlık noktasını temsil etmiştir. Bu puanın üzerinde olan ifadelerin yüksek düzeyde ayrımcılık olarak algılandığı, altındaki ifadelerin ise düşük düzeyde ayrımcılık olarak algılandığı yorumu yapılmıştır. Hasta bakımında ayrımcılık olarak algılanan en yüksek puan ortalamasına sahip ifadelerde ilk üç sırada, “Hemşirelerin; refakatçisi olmayan hastaların, hemşirelerin iş yükünü arttırdığını düşünmesi (ort=2,49), VIP olan hastalara daha fazla ilgi gösterilmesi (ort=2,42), yatağa bağımlı olan hastaların bakımını iş yükü artışı olarak görmesi (ort=2,36)” olduğu bulunmuştur. Çalışma ortamında ayrımcılık olarak algılanan en yüksek puan ortalamasına sahip ifadelerde ilk üç sırada, “Doktorların hemşirelere göre, çalışan personel üzerinde iş yaptırım gücünün daha fazla olması (ort=2,64), Yöneticilerin çalışanların performansını değerlendirirken objektif davranmaması (ort=2,50) ve Sigara kullanan hemşirelerin, mesai saatleri içerisinde daha fazla dinlenme süresi kullanması (ort=2,45)” olduğu bulunmuştur. Ayrıca ayırımcılık algısı ortalama değerlerinin hemşirelerin bazı demografik özelliklerine göre farklılık gösterdiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ayrımcılık, Hasta bakımında ayrımcılık, Çalışma ortamında ayrımcılık, Hemşirelerde Ayrımcılık

Determination of Nurses Perceptions about Discrimination in Working Life

Öz

The aim of this research is to determine the nurses’ perceptions about discrimination in the work environment and patient care practices. The data of the descriptive study has been obtained from 291 nurses who were working in a private and a public university hospital located in the European region of Istanbul and were selected by convenience sampling method. The data have been collected with a questionnaire form consisting of 39 expressions in a 5-point Likert type, created by the researcher. The cut-point was taken as 2.00 points and represented the point of indecision. It has been interpreted that the expressions above this score are perceived as high level of discrimination and the statements below are perceived as low level of discrimination. Among the statements with the highest average score perceived as discrimination about patient care, the first three statements have been found as, “Nurses; think that non-companion patients increase nurses' workload (mean=2.49), pay more attention to VIP patients (mean=2.42), see the care of bedridden patients as an increase in workload (mean=2.36)”. Among the statements with the highest average score perceived as discrimination in working environment, the first three statements have been found as, “The fact that doctors have a higher level of work sanction power on working staff than nurses (mean=2.64), Managers not being objective while evaluating the performance of employees (mean=2.50) and Cigarette smoker nurses using more rest periods during working hours (mean=2.45)”. Besides, it has been determined that the average values of discrimination perception differ according to some demographic characteristics of the nurses. 

Anahtar Kelimeler

Discrimination, Discrimination in Nurses, Discrimination in Patient Care, Discrimination in Working Environment

Kaynakça

• Alkan, A., Erdem, R., Çeli̇k, R. (2015). Hastane çalışanlarının hastalara yönelik ayrımcı tutum ve davranışları üzerine bir araştırma . Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 48.
• Ulusoy, H., Türkkan, N. Ü., Baykal, Ü. T., Türkmen, E. E., Seren, A. K. H., Duygulu, S., ... İntepeler, Ş. S. (2014). Hemşirelik hizmetleri yönetimi. Akademi Basın ve Yayıncılık, İstanbul, 735-742.
• Bulut, E., Çilingir, D. (2016). Yaşlı ayrımcılığı ve hemşirelik bakımına yansımaları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(5), 447.
• Demir, M. (2011). İş yaşamında ayrımcılık: Turizm sektörü örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 761.
• Egeland, J. W., Brown, J. S. (1989). Men in nursing: their fields of employment, preferred fields of practice, and role strain. Health services research, 24(5), 693-707.
• Eksen, M., Birgili, F., Tümer, A., Bozyer, İ., Gezer, N., Karaefe, M. (1999). Hemşire, öğrenci hemşire, doktor ve vatandaşların hemşirelik üzerindeki görüşleri. IV. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Semp. Kitabı, Kıbrıs, 375-379.
• Higgins, I., Der Riet, P. V., Slater, L., Peek, C. (2007). The negative attitudes of nurses towards older patients in the acute hospital setting: A qualitative descriptive study. Contemporary Nurse, 26(2), 225-237.
• Kahraman, A. B., Ozansoy Tunçdemir, N., Özcan, A. (2015). Toplumsal cinsiyet bağlaminda hemşirelik bölümünde öğrenim gören erkek öğrencilerin mesleğe yönelik algilari. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 18(2), 138.
• Kılıç, M. (2014). Sağlık Kurumlarında iletişim: hasta-sağlık personeli iletişimi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• O’Brien, F., Mooney, M., Glacken, M. (2008). Impressions of nursing before exposure to the field. Journal of Clinical Nursing, 17(14), 1843-1850.
• Moyle, W. (2003). Nursing students' perceptions of older people: Continuing society's myths. Australian Journal of Advanced Nursing, The, 20(4), 15-21.
• Özpancar, N., Aydın, N., Akansel, N. (2008). Hemşirelik 1. sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleği ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(3), 9-17.
• Parlayan, M. A., Dökme, S. (2016). Özel Hastanelerdeki Hemşire ve Hastaların İletişim Seviyelerinin Değerlendirilmesi: Bir Hastane Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2).
• Sayan, İ., Tekbaş, Ö. F., Göçgeldi, E., Paslı, E., Babayiğit, M. (2009). Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin sigara içme profilinin belirlenmesi. Genel Tıp Dergisi, 19(1), 9-15.
• Top, M., Gider, Ö., Ünalan, D. (2010). Hastane sektöründe iş performansını etkileyen örgütsel değişkenlerin (faktörlerin) incelenmesi: kayseri ve kocaeli illerindeki hemşireler üzerine bir alan araştırması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 21(66), 71-96.
• Tulukçu, N. B. (2012). Ara Dinlenmesinde Yapılan Çalışmanın Ücretlendirilmesi., Sicil İş Hukuku Dergisi, (7):93.
• Vefikuluçay D, Terzioğlu F. (2010). Ageism and nursing: review. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi.; 2(2): 137-44.
• Yıldız, O., Dağdeviren, M., Çetinyokuş, T. (2008). İşgören performansının değerlendirilmesi için bir karar destek sistemi ve uygulaması. Journal of the Faculty of Engineering Architecture of Gazi University, 23(1):239.