YAŞLI AYRIMCILIĞI: HEMŞİRELİK VE YAŞLI BAKIM TEKNİKERİ ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2021, , 176 - 190, 25.03.2021

İpek Köse Tosunöz , Serap Güngör

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.813815

Cited By: 5

Öz

Bu çalışma, hemşirelik ve yaşlı bakımı öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumlarını ve bu tutumları etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı tipte yapılan çalışmanın evrenini, bir üniversitenin hemşirelik bölümünde öğrenim gören 543 ve farklı bir üniversitenin yaşlı bakımı bölümünde öğrenim gören 256 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmada örneklem seçimine gidilmemiştir. Çalışma, çalışmaya katılmayı kabul eden 559 öğrenci ile tamamlanmıştır. Veriler, “Öğrenci Bilgi Formu” ve “Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği” ile toplanmıştır. Çalışmaya katılan; tüm öğrencilerin, hemşirelik ve yaşlı bakımı öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığı Ölçeği puan ortalamalarının sırası ile 83.31 ± 8.24; 83.65 ± 0.40 ve 82.76 ± 0.62 olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin okuduğu bölüm, cinsiyeti, gelir durumu, beraber yaşadığı yaşlı birey ve ebeveyni ile yaşamayı isteme durumları ile ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05). Öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin olumlu tutuma sahip oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, Öğrenciler, Tutum, Yaşlı ayrımcılığı

Ageism: An example of nursing and elder care technician students

Öz

This research has been conducted to determine the attitudes of nursing and elderly care students towards ageism and the factors affecting these attitudes. The universe of this descriptive type research has been constituted of 543 students studying in the nursing department of a university and 256 students studying in the elder care department of another university. No sample selection has been made in the study. The study has been completed with 559 students who agreed to participate in the study. The data has been collected by “Student Information Form” and “Ageism Attitude Scale”. The scale mean scores of; all students, nursing and elderly care students have been determined to be 83.31 ± 8.24; 83.65 ± 0.40 and 82.76 ± 0.62 respectively. A significant difference has been found between the students’ department of study, gender, income status, the elderly person with whom he/she lived, and desire to live with parents and scale mean scores (p<0.05). The students have been determined to have a positive attitude towards ageism.

Anahtar Kelimeler

Ageism, Attitude, Elderly care, Nursing, Students

Kaynakça

• Altay, B., Aydın, T. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Journal of Education and Research in Nursing, 12(1), 11-18.
• Altun, A., Demirel, B. (2020). Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığıyla ilgili tutumları: Keskin MYO örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 423-434.
• Ateş, S., Ardıç, E., Yılmaz, İ., Seller, K., Erdoğan, Ç., Kuldal, C. V. (2018). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin yaşlı bireylere yönelik tutumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 12, 50-69.
• Ayoğlu, F. N., Kulakçı, H., Ayyıldız, T. K., Aslan, G. K., Veren, F. (2013). Attitudes of Turkish nursing and medical students toward elderly people. Journal of Transcultural Nursing, 25(3), 241-248.
• Ayyıldız, N. İ., Evcimen, H. (2018). Yaşlı bakım programı öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 6(2), 14-24.
• Bleijenberg, N. (2012). Dutch nursing students' knowledge and attitudes towards older people-A longitudinal cohort study. Journal of Nursing Education and Practice, 2(2), 1.
• Boz, H., Gökçe, N., Kıral, A. Ö., Mutlu, E., Selvi, N., Ünlü, D., Yılmaz, G. (2017). Sağlık bilimleri fakültesi ve iktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Sağlık Akademisi Kastamonu, 2(1), 1-23.
• Bulut, E., Çilingir, D. (2016). Yaşlı ayrımcılığı ve hemşirelik bakımına yansımaları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(5), 446-449.
• Can, R., Işık, M. T., Erenoğlu, R., Tambağ, H., Halidi, G. (2019). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu yaşlı bakımı bölümünde okuyan öğrencilerin yaşlılara yönelik tutumlarının belirlenmesi. Türkiye Biyoetik Dergisi, 6(1), 13-25.
• Can, R., Tambağ, H., Doğru, Hüzmeli, E., Duman, F. (2020). Öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları: Bir üniversite örneği. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1), 68-76.
• Chi, M. J., Shyu, M. L., Wang, S. Y., Chuang, H. C., Chuang, Y. H. (2016). Nursing students’ willingness to care for older adults in Taiwan. Journal of Nursing Scholarship, 48(2), 172-178.
• Çilingir, D., Bulut, E., Hintistan, S. (2017). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 10(3), 137-143.
• Çunkuş, N., Yiğitoğlu, G. T., Akbaş, E. (2019). Yaşlılık ve toplumsal dışlanma. Geriatrik Bilimler Dergisi, 2(2), 58-67.
• Düzenli, G. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı, Kıbrıs.
• Erkenekli, M., Uzun, Z., Gümüş, Ö. D. (2012). Sosyoekonomik statü ve sosyal değerler ilişkisine yönelik bir inceleme. Savunma Bilimleri Dergisi, 11(2), 125-147.
• Güven, Ş., Muz, G. U., Ertürk, N. E. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı değişkenlerle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(2), 99-105.
• Kaçan, H., Dibekli, E., Akkan, K. (2018). Toplumda yaşayan bireylerin yaşlı ayrımcılığı tutum düzeylerinin incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 11(2), 8-15.
• Karadağ, E. (2018). Yaşlı kanser hastalarında yorgunluk. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(4): 328-333.
• Karadağ, E., İnkaya, B. V., Karatay, G. (2012). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 28(2), 31-40.
• Kılıç, N. P. (2017). Sağlık hizmetlerinde bireysel yaşlı ayrımcılığı. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli Dergisi, 25(3), 53-777.
• Koff, W. C., Williams, M. A. (2020). Covid-19 and immunity in aging populations-a new research agenda. New England Journal of Medicine, 383, 804-805.
• Kolcu, M., Küçük, K. M. (2017). Sağlık alanında öğrenim gören ön lisans öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Kesit Akademi Dergisi, 3(9), 203-213.
• Köse, G., Ayhan, H., Taştan, S., İyigün, E., Hatipoğlu, S., Açıkel, C. H. (2015). Sağlık alanında farklı bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 57(2), 145-151.
• Lambrinou, E., Sourtzi, P., Kalokerinou, A., Lemonidou, C. (2009). Attitudes and knowledge of the Greek nursing students towards older people. Nurse Educ Today, 29, 617-22.
• McAllister, M., Ryan, C., Dodd, L., Goldenberg, M., Brien, D. L. (2020). A thematic literature review of innovative strategies to prepare nursing students for aged-care. Nurse Education Today, 87, 104355.
• Mohammed, R. F., Omar, A. A. A. (2019). Knowledge about elderly care and its relation to ageism attitude among undergraduate nursing students. American Journal of Nursing, 7(1), 73-78. Olak, A., Tümer, A. (2017). Hemşirelik 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14):53-67.
• Özer, Z. C., Terkeş, N. (2014). Evaluation of nursing student's attitudes towards ageism in Turkey. Procedia-Social And Behavioral Sciences, 116, 2512-2515.
• Söylemez, B. A., Küçükgüçlü, Ö., Tekin, D., Ergin, S. B., Yaman, A. (2018). Examining nursing students' attitudes towards the elderly and factors affecting attitudes towards the elderly. Dokuz Eylul University E-Journal of Nursing Faculty, 11(2), 173-179.
• SPSS Inc. SPSS for Windows. Version 16.00, Chicago, 2007.
• T. C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Engelli ve yaşlı istatistik bülteni, 2019. 09.07.2020 tarihinde https://ailevecalisma.gov.tr/media/11564/eyhgm_buelten_temmuz2019.pdf adresinden erişildi.
• Tekin, Ç. S., Kara. F. (2018). Dünyada ve Türkiye’de yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 219-229.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Yıllara, yaş grubu ve cinsiyete göre nüfus 1935-2019. Erişim: 09.07.2020 tarihinde https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:m8NUmmChFjgJ:https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do%3Fistab_id%3D1588+&cd=1&hl=tr&ct=clnk&gl=tr adresinden erişildi.
• Vefikuluçay Yılmaz, D., Terzioğlu, F. (2011). Development and psychometric evaluation of ageism attitutes scale among the university students. Turkish Journal of Geriatrics,14(3), 259- 268.
• Vefikuluçay, D. (2008). Üniversitede öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yazıcı, S. Ö., Kalaycı, I., Kaya, E., Tekin, A. (2016). Sağlıkla ilgili bölümlerde okuyan öğrencilerin yaşlılara yönelik tutumları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(2), 601-614.
• Yazıcı, S. Ö., Kalaycı, I., Kaya, E., Tekin, A. (2015). Yaşlı bakım programı öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2, 77-87.
• Yeşilot, S. B., Demirci, P. Y., Öztunç, G. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1), 87-93.
• Yılmaz, M., Altıok, M., Polat, B., Darıcı, M., Sungur, M. (2012). Genç erişkinlerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Türk Geriatri Dergisi, 5(4), 416-423.
• Yılmaz, M. Ç., İnce, F. Z. (2017). Relationship between nursing and elderly care students’ attitudes towards ageism. Belitung Nursing Journal, 3(4), 281-296.
• Zverev, Y. (2013). Attitude towards older people among Malawian medical and nursing students. Educational Gerontology, 39(1), 57-66.