Investigation of the Effect of Internet Addiction on Self-Efficacy in Adolescents

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 1, 46 - 71, 26.04.2020

Esma Pınarbaşı Erkişi , Mehmet Sağlam

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.698705

Öz

This study was planned to investigate the effect of internet addiction on self-efficacy in adolescents. This research was conducted between the dates of 10.05.2018 and 08.06.2018. The sample of the study consists of 202 adolescents and their ages ranged between 15 and 18. Personal data form, Self-Efficacy Scale for Children and Internet Addiction Scale were used in the data collection. The data analysis includes frequency and percentage distribution, Kolmogorov-Smirnov test, Shapiro-Wilks test, Anova test, Tukey test, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test, and correlation analysis. While 63.4% of the students were female, 36.6% were male, 57.4% had internet at home, 42.6% did not have internet at home and 68.3% had smartphones. Students' school type, gender, age, the school they attend, whether they have internet, whether they have a smartphone, whether they have their own computer, whether they have a Facebook account, and the academic, social and emotional subscale scores of self-efficacy and self-efficacy There was no statistically significant difference between the two variables. A statistically significant difference was found between the gender and emotional scores of the students who have Twitter account and do not have Twitter account, and the social sub-dimension between those with and without Instagram accounts. There was no statistically significant relationship between Internet addiction and self-efficacy. It was found that there was a positive and very strong relationship between Internet addiction and loss of control and desire to stay online, negativity in social relations. 

Anahtar Kelimeler

Adolescent, self-efficacy

ERGENLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞININ ÖZ-YETERLİĞE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırma, ergenlerde internet bağımlılığının öz-yeterliğe etkisinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Araştırma 10.05.2018-08.06.2018 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 15-18 yaş aralığındaki 202 ergen oluşturmaktadır. Veri toplanmasında, Kişisel Bilgi Formu, Çocuklar İçin Öz-yeterlik Ölçeği ve İnternet Bağımlılığı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler, frekans ve yüzde dağılımı, Kolmogorov-Smirnov testi, Shapiro-Wilks testi, Anova testi, Tukey testi, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi, ve korelasyon analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Öğrencilerin %63,4’ü kız, %36,6’sının erkek, %57,4’ünün evinde internet varken, %42,6’sının evinde internet olmadığı, %68,3’ünün akıllı telefonu olduğunu %31,7’sinin ise olmadığı belirlenmiştir. Öğrencilerin okul türü, cinsiyeti, yaşları, devam ettikleri okul, internet bulunma durumu, akıllı telefona sahip olma, kendisine ait bir bilgisayar bulunma, Facebook hesabı olup olmama durumları ile öz-yeterlik ve öz-yeterliğin akademik, sosyal ve duygusal alt boyut ölçeği puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Öğrencilerin cinsiyeti ve Twitter hesabı olanlar ve olmayanlar ile duygusal puanı arasında, İnstagram hesabı olanlar ile olmayanlar arasında sosyal alt boyut arasında, istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır. İnternet bağımlılığı ile öz-yeterlik arasında istatistiksel olarak bir ilişki saptanmazken, internet bağımlılığı ile kontrol kaybı ve daha fazla online kalma isteği, sosyal ilişkilerde olumsuzluk alt boyutları arasında pozitif yönlü ve çok kuvvetli bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ergen, Öz-yeterlik, İnternet, Bağımlılık

Kaynakça

• Altıntaş S, Öztabak M. Ortaokul Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımları ile Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Eğitim Bilimleri Dergisi: Teori ve Uygulama, 2016; 7(13):109-128.
• Anonim, (2019). https://dijilopedi.com/2019-turkiye-internet-kullanim-ve-sosyal-medya-istatistikleri/.
• Avcı M. Ergenlikte toplumsal uyum sorunları, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2016; 7(1):39-64.
• Bacchini D, Magliulo F. Self-image and perceived self-efficacy during adolescence, Journal of Youth and Adolescence, 2003;32(5):337-49.
• Bağatarhan T. & Siyez D.M. Ergenlik döneminde internet bağımlılığını önleme programları: Sistematik gözden geçirme, ADDICTA: The Turkish Journal on Addictions, 2017;4(2):243-65.
• Balcı Ş & Gülnar B. Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 2009;6(1):5-22.
• Bandura A, Pastorelli C, Barbaranelli C, Caprara GV. Self-efficacy pathways to childhood depression, Journal of Personality and Social Psychology, 1999;76(2):258.
• Batıgün AD, Kılıç N. İnternet bağımlılığı ile kişilik özellikleri, sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişkiler, Türk Psikoloji Dergisi, 2011;26(67):1-10.
• Bayhan P, Işıtan S. Ergenlik döneminde ilişkiler: akran ve romantik ilişkilere genel bakış, Aile ve Toplum Dergisi, 2010;5(20):33-44.
• Caprara GV, Vecchione M, Alessandri G, Gerbino M, Barbaranelli C. The contribution of personality traits and self‐efficacy beliefs to academic achievement: A longitudinal study, British Journal of Educational Psychology, 2011;81(1):78-96.
• Ceylan İ. Ergenlerin benlik saygısı ve duygusal öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 2013.
• Chou C, Hsiao MC. Internet addiction, usage, gratification, and pleasure experience: the Taiwan college students’ case, Computers & Education, 2000;35(1): 65-80.
• Çankaya ZC, Meydan B. Ergenlik döneminde mutluluk ve Umut, Electronic Journal of Social Sciences, 2008; 17(65):207-22.
• Çavuş S, Ayhan B, Tuncer M. Bilgisayar oyunları ve bağımlılık: üniversite öğrencileri üzerine bir alan araştırması, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2016;43:267-89.
• Çetinkaya M. İlköğretim öğrencilerinde internet bağımlılığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 2013.
• Dilekmen M, Ada Ş. Öğrenmede güdülenme, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2005;11:113-23.
• Ertem Ü, Yazıcı S. Ergenlik döneminde psiko-sosyal sorunlar ve depresyon, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2006;9(9):7-12.
• Ertürk M. Üniversitelerde görev yapan öğretim elemanlarının genel özyeterlik düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2015.
• Esen E. Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İzmir, 2010.
• Eskin M, Ertekin K, Harlak H, Dereboy Ç. Lise öğrencisi ergenlerde depresyonun yaygınlığı ve ilişkili olduğu etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi, 2008;19(4):382-9.
• Göksu O. Ergenlik döneminde psikolojik sağlık ve dindarlık ilişkisi, Doktora Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Selçuk Üniversitesi, Konya, 2011.
• Güllü A, Ceyhan A.A. Ergenlerde internet ve problemli internet kullanım davranışlarının incelenmesi, ADDICTA: The Turkish Journal On Addictions, 2017;4(1):75-117 .
• Günüç S, Kayri M. Türkiye’de internet bağımlılık profili ve internet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik güvenirlik çalışması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2010;39:220-32.
• Gürsu O. Ergenlik döneminde psikolojik sağlık ve dindarlık ilişkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı Din Psikolojisi Bilim Dalı, Konya, 2011. Güven İS, Güçray S. Ergenlerin psikolojik belirtileri ve genel sağlık örüntüleri, Eğitim Bilimleri Dergisi, 2009; 30(30):119-36.
• Kabaran H, Altıntaş S, Göçen Kabaran G. Öğretmen adaylarının eğitsel internet kullanım öz-yeterlik inançları ile akademik öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2016;2(2):1-29.
• Kartopu S. Üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik ve kimlik duygusu kazanım düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi: Gümüşhane Üniversitesi örneği, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2016; 6(45):480-500.
• Koç, M. Gelişim psikolojisi açısından ergenlik dönemi ve genel özellikleri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2004;1(17):231-8.
• Koçer M. Erciyes Üniversitesi öğrencilerinin internet ve sosyal medya kullanım alışkanlıkları, Akdeniz İletişim Dergisi, 2012;(18):70-86.
• Lin SS, Tsai CC. Sensation seeking and internet dependence of Taiwanese high school adolescents, Computers in Human Behavior, 2002;18(4):11-26.
• Niemz K, Griffiths M, Banyard P. Prevalence of Pathological Internet Use among University Students and Correlations with Self- Esteem, the General Health Questionnaire (GHQ), and Disinhibition, CyberPsychology & Behavior, 2005;8(6):562-70.
• Oğuz B, Zayim N, Özel D, Saka O. Tıp öğrencilerinin internette bilişsel durumları.http://ab.org.tr/ab08/kitap/Bildiriler/Oguz_Zayim_Ozel_Saka_AB08.pdf (09.08.2018).
• Özcan N, Buzlu S. Problemli internet kullanımını belirlemede yardımcı bir araç: “internet bilişsel durum ölçeği”nin üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirliği, Bağımlılık Dergisi, 2005;6(1):19-26.
• Özüdoğru Erdoğan H.N. Ergenlik döneminin dini ve toplumsal gelişimi, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2014;14(1):153-65.
• Parlaz, A.E, Tekgül N, Karademirci E, Öngel K. Ergenlik dönemi: Fiziksel büyüme, psikolojik ve sosyal gelişim süreci, Turkish Family Physıcian, 2012;3(4):10-7.
• Sağıroğlu N. İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin günlük internet kullanım şekillerinin okul başarılarıyla ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2015.
• Sally L.P. Prediction of ınternet addiction for undergraduates in hong kong, baptist university, Hong Kong, UMI Dissertation Information Service, 2006.
• Seçer İ. SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi Analiz ve Raporlaştırma, Anı Yayınları. Ankara, 2017.
• Sencer M. Toplum Bilimlerinde Yöntem, Beta Basım. İstanbul, 1989.
• Şahin M. İlköğretim okulu öğrencilerindeki internet bağımlılığı. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2011.
• Şahin Ş, Özçelik Ç. Ergenlik dönemi ve sosyalleşme, Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 2016;5(1):42-9.
• Tamur Gürol D, Ögel K. Aile, http://www.ogelk.net/Dosyadepo/aile.pdf (17.08.2018).
• Turanalp M.F. İnternetin ergenlere olumsuz etkileri üzerine din eğitimi temelli bir yaklaşım, Marife, Yaz 2016; 16(1):111-131.
• Türkiye’nin İnternet Kullanım Alışkanlıkları - TÜİK 2018. Güvenliweb. [Çevrimiçi] [Alıntı Tarihi: 08 06 2019.] https://www.guvenliweb.org.tr/haber-detay/turkiyenin-internet-kullanim-aliskanliklari-tuik-2018.
• Yıldırım F, İlhan İ.Ö. Genel Özyeterlilik Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik çalışması, Türk Psikiyatri Dergisi, 2010;21(4):301-8.
• Yılmaz E, Şahin YL, Haseki Hİ, Erol O. Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Balıkesir ili örneği, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2014;4(1):133-44.
• Yılmazsoy B, Kahraman M. Uzaktan eğitim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin incelenmesi, Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2017;3(4):9-29.
• Young K.S. Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder, Cyberpsychology &Behavior, 1998; 1(3):237-44.