Postpartum Dönemde Cinsel Yaşam Kalitesi ve İlişkili Faktörlerin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 430 - 445, 25.06.2021

Hafize Dağ Tüzmen Emel Ege

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.847523

Cited By: 2

Öz

Bu araştırma, postpartum dönemde cinsel yaşam kalitesi ve ilişkili faktörleri incelemek için yapılmış tanımlayıcı nitelikte bir çalışmadır. Araştırma örneklemini Konya ilinde bulunan bir tıp fakültesinin Pediatri Polikliniklerine başvuran ve katılma kriterlerini taşıyan 390 kadın oluşturdu. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından hazırlanan bir anket formu ve Cinsel Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kadın (CYKÖ-K) formu kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde Kruskal Wallis testi, Mann Whitney U testi ve regresyon analizi kullanıldı. Kadınların CYKÖ-K puan ortalamasının 85.23±18.43 olduğu ve ortalamanın üzerinde olduğu bulundu. Bu çalışmada kadının yaşı, öğrenim durumu, eşinin öğrenim durumu, çalışma durumu, evlilik süresi, gelir miktarı, gebelik sayısı, emzirme durumu, son gebeliğin planlı olması, doğum şekli ve cinsel ilişkiye girme sıklığı gibi özelliklerin CYKÖ-K puanı üzerinde etkili olduğu belirlendi (p<0.05). Postpartum dönem cinsel yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Sağlık profesyonellerinin, cinsel yaşam kalitesinin korunması ve geliştirilmesi için gebelik öncesi, gebelikte ve doğum sonrası dönemde tüm kadınlara yönelik danışmanlık hizmeti planlamaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Cinsel Yaşam Kalitesi, Postpartum Cinsel Yaşam, Postpartum Dönem

INVESTIGATION OF SEXUAL LIFE QUALITY AND RELATED FACTORS IN THE POSTPARTUM PERIOD

Öz

This research is a descriptive study to examine sexual quality of life and associated factors during the postpartum period. The sample of the study consisted of 390 postpartum women who admitted to the Pediatric Polyclinics of a Faculty of Medicine in Konya and met the inclusion criteria. A questionnaire form prepared by the researchers and the Sexual Quality of Life Scale (SQOL-F) Female form were used to collect the data. Kruskal Wallis test, Mann Whitney U test, regression analysis were used to evaluate the data. The mean score of women SLQO-F was found as 85.23± 18.43 and was found to be above the average. In this study, age of the woman, education level, education level of the spouse, employment status, duration of marriage, amount of income, number of pregnancies, breastfeeding status, planning of the last pregnancy, type of delivery and the frequency of sexual intercourse were determined to have an effect on SQL-F score (p <0.05). The postpartum period negatively affects the quality of sexual life. Health professionals may be advised to plan counseling services for all women before, during and after pregnancy to maintain and improve the quality of sexual life.

Anahtar Kelimeler

Sexual Quality of Life, Postpartum Period, Postpartum Sexual Life

Kaynakça

• Abdool, Z., Thakar, R., Sultan, A. H. (2009). Postpartum female sexual function. European Journal of Obstetric &Genecology and Reproductive Biology, 145(2), 133-137.
• Acele, E.Ö., Karaçam, Z. (2011). Sexual problems in women during the first postpartum year and related conditions. Journal of Clinical Nursing, 21(7-8), 929-937.
• Altuntuğ, K., Ege, E. (2012). Doğum sonu yaşam kalitesi ölçeğinin Türkçe uygulamasının geçerlilik ve güvenirliliği. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(3), 214-222.
• Avery, M.D., Duckett, L., Frantzich C.R. (2000). The Experience of sexuality during breastfeeding among primiparous women. Journal of Midwifery & Women’s Health, 45(3), 227-237.
• Barrett, G., Pendry, E., Peacock, J., Victor, C., Thakar, R., Manyonda, I. (2000). Women's sexual health after birth. BJOG: International Journal of Obstetrics and Gynecology, 107, 186-195.
• Basson, R., Brotto, L. A., Laan, E., Redmond, G., Utian, W.H. (2005). Kadının cinsel işlev bozukluklarının değerlendirilmesi ve yönetimi: Sorunlu arzu ve uyarılma. Cinsel Tıp Dergisi, 2, 291-300.
• Baytur, Y., Deveci, A., Uyar, Y., Özcakir, H., Kızılkaya, S., Çağlar, H. (2005). Doğumdan sonra doğum şekli ve pelvik taban kas gücü ve cinsel işlev. Uluslararası Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi, 88, 276-280.
• Brotto, L.A., Chik, H. M., Ryder, A.G., Gorzalka, B.B., Broke, N.S. (2006). Culturalization and sexual function in asian women. Arch Sex Behav, 34, 613-626.
• Brubaker, L., Handa, V. L., Bradley, C.S., Connolly, A., Moalli, P., Brown, M.B., Weber, A. (2008). Sexual function 6 months after first delivery. Obstetrics and Gynecology, 111(5), 1040-1044.
• Convery, KM., Spatz, DL. (2009). Sexuality breastfeeding: What do you know? MCN: The American Journal of Maternal/Child Nursing, 34(4), 218-223.
• Demir, Ö., Parlakay, N., Gök, G., Esen, A.A. (2007). Hastane çalışanı bayanlarda cinsel işlev bozukluğu. Türk Üroloji Dergisi, 33, 156-160.
• Demirci, N. (2012). Kadının yaşam dönemlerinde cinsellik ve cinsel sağlık. Coşkun A, Editör (2012). Kadın Sağlığı ve Hastalıkları El Kitabı. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Ege, E., Akın, B., Yaralı, Arslan, S., Bilgili, N. (2010). Sağlıklı kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluğu sıklığı ve risk faktörleri. TÜBAV Bilim Dergisi, 3, 137-144.
• Eshghi, R., Bahrami, F., Fatehi Zade, M., Etemadi, O., Ghasemi, V. (2012). The prediction of sexual function based on cognitive-emotional factors in Iranian women. Interdisciplinary JCRB, 4, 53-60.
• Güngör, S., Başer, B., Ceyhan, S., Karaşahin, E., Acikel, C.H. (2007). Mode of delivery and subsequent long-term sexual function of S primiparous women. Int J Impot Res, 19, 358–365.
• İncesu, C. (2004). Cinsel işlevler ve cinsel işlev bozuklukları. Klinik Psikiyatri Dergisi, 7, 3-13.
• Johnson, J.Y. (2012). Anne yenidoğan hemşireliği açıklığa kavuşturulmuş kendi kendine öğrenim rehberi. (N. Çiçek ve L. Taşkın, Çev.). Ankara: Palme Yayıncılık.
• Karaçam, Z. (2008). Normal postpartum dönem fizyolojisi ve bakımı. Editör: Şirin, A. ve Kavlak, O. İnfertilite. İstanbul.
• Karaçam, Z., Çalışır, H. (2012). İlk kez doğum yapan kadınlarda gebelik öncesi ve doğum sonrası dönemlerde disparoni sıklığı ve ilişkili durumlar. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(3), 205-213.
• Klein, K., Worda, C., Leipold, H., Gruber, C., Husslein, P., Wenzl, R. (2009). Does the mode of delivery influence sexual function after childbirth? Journal of Women's Health, 18(8), 1227-31.
• Koç, E., Oskay, Ü. (2016). Postpartum dönemde cinsellik ve danışmanlık. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 2 (1), 15-26.
• Kurtçu, A., Gölbaşı, Z. (2014). Doğum sonrası depresyon: Birinci basamak sağlık merkezlerinde çalışan hemşire ve ebelerin bilgi ve görüşleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 28(3), 93-99.
• La Marre, A.K., Peterson, L.Q., Gorzalka, B.B. (2003). Breastfeeding and postpartum maternal sexual functioning: A review. The Canadian Journal of Human Sexuality, 12 (3- 4), 151-165.
• Lurie, S., Aizenberg, M., Sulema, V., Boaz, M., Kovo, M., Golan, A., Sadan, O. (2013). Sexual function after childbirth by the mode of delivery: A prospective study. Arch Gynecol Obstet, 288(4),785-92.
• Mert, D.G., Özen, N.E. (2011). Genel psikiyatri polikliniğine başvuran kadın hastalarda cinsel işlev bozukluğu ve ilişkili sosyokültürel parametrelerin değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 14, 85-93.
• Olsson, A., Lundqvist, M., Faxelid, E., Nissen, E. (2005). Women's thoughts on sexual life after birth: Focus group discussions with women after birth. Scandinavian Journal of Care Sciences, 19, 381-387.
• Öksüz, E., Malhan, S. (2005). Sağlığa bağlı yaşam kalitesi kalitemetri. Ankara: Başkent Üniversitesi.
• Öz F. (2010). Sağlık alanında temel kavramlar. Ankara: Mattek Matbaacılık.
• Rathfisch, G., Dikencik, B.K., Kızılkaya, Beji, N., Comert, N., Tekirdağ, A.L ve Kadıoğlu, A. (2010). Effects of perineal trauma on postpartum sexual function. Advanced Nursing Journal, 66, 2640-2649.
• Rowland, M., Foxcroft, L., Hopman, W.M., Patel, R. (2005). Breastfeeding and sexuality immediately postpartum. Canadian Family Physician, 51(10), 1366-1367.
• Serati, M., Salvatore, S., Siesto, G., Cattoni, E., Zanirato, M., Khullar, V.,…Bolis, P. (2010). Function during the female sexual pregnancy and postpartum. Journal of Sexual Medicine, 7, 2782-2790.
• Signorello, L.B., Harlow, B.L., Chekos, A.K., Repke, J.T. (2001). Postpartum sexual functioning and its relationship to perineal trauma: A retrospective cohort study of primiparous women. Am J Obstet Gynecol, 184 (5), 881-890.
• Symonds T, Boolell M, Quırk F. (2005). Development of questionnaire on sexual quality of life in women. J Sex Marital Ther, 31, 385-97.
• Şahin, N. (2009). Kadınlarda postpartum dönemde cinsel yaşam. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 40 (3), 125-130.
• Trutnovsky, G., Haas, H., Long, U., Petru, E. (2006). Women’s perception of sexuality during pregnancy and after birth. Australian and New Zealand Journal of Obstetrics and Gynaegology, 46, 282-287.
• Tuğut, N, Gölbaşı, Z. (2010). Cinsel yaşam kalitesi ölçeği - Kadın Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Medical Journal, 32 (2), 172-180.
• Wang, H., Xu, X., Yao, Z., Zhou, Q. (2003). Impact of delivery types on women’s postpartum sexual health. Reproduction Contraception, 14(4), 237-242
• World Health Organization (WHO). Developing Sexual Health Programmes. 02 Şubat 2014 tarihinde http://www.who.International/reproductive health/gender/sexual health. html adresinden erişildi.
• World Helath Organization Quality of Life Group (1998). Development of the World Health Organization WHOQOL- BREF Quality of Life Assessment. Pyschological Medicine, 28 (3), 551-558.
• Yaralı, S., Hacıalioğlu, N. (2016). Evli kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluğu ve cinsel yaşam kalitesinin incelenmesi. Uluslararası hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 2(1),108-127.