MAJÖR ÜROLOJİK CERRAHİ UYGULANAN HASTALARDA AMELİYAT SONRASI AĞRI DÜZEYİNİN UYKU KALİTESİNE ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 3, 992 - 1003, 14.11.2022

Ezgi Seyhan Ak , Pınar Ongün , Çağdaş Şenel , Yiğit Çağrı Kızılçay

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1063402

Öz

Bu araştırma majör ürolojik cerrahi uygulanan hastalarda ameliyat sonrası ağrı düzeyinin uyku kalitesine etkisini incelemek amacıyla yapıldı. Araştırma Ocak-Eylül 2021 tarihleri arasında tanımlayıcı-kesitsel olarak gerçekleştirildi. Araştırmanın örneklemini araştırmaya dahil edilme kriterlerine uyan 107 hasta oluşturdu. Veriler, “Hasta Tanıtım Formu”, “Sayısal Derecelendirme Ölçeği” ve “Richards- Campbell Uyku Ölçeği” (RCUÖ) kullanılarak toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde istatistiksel analizler için, IBM SPSS Statistics 25 (IBM SPSS, Türkiye) programı kullanıldı. Çalışmaya başlamadan önce gerekli etik kurul ve kurum izni alındı. Hastaların ağrı düzeyi ortalamasının en fazla ameliyat sonrası 2. doz ağrı kesici öncesinde (5.99±3.21) ve RCUÖ puan ortalamasının ise 64.17±25.5 olduğu belirlendi. Hastaların ağrı düzeyi arttıkça uyku kalitesinin azaldığı saptandı (p<0.05). Araştırma sonucunda majör ürolojik cerrahi geçiren hastaların ağrı düzeylerinin şiddetli, uyku kalitelerinin ise orta düzey olduğu; ayrıca hastaların ağrı düzeyi arttıkça uyku kalitesinin de azaldığı sonucuna ulaşıldı.

Anahtar Kelimeler

ağrı, ameliyat sonrası bakım, uyku kalitesi, ürolojik cerrahi

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Çalışmaya katılıp destek veren tüm hastalara teşekkür ederiz.

The Effect of Postoperative Pain Level on Sleep Quality in Patients who Undergo Major Urological Surgery

Öz

This research was conducted to examine the effect of postoperative pain level on sleep quality in patients who undergo major urological surgery. The research was carried out as a descriptive-sectional type study between January -September 2021. The sample of the research consisted of 107 patients who met the inclusion criteria of the study. Data were collected by using the "Patient Description Form", "Numeric Rating Scale" and "Richards-Campbell Sleep Scale" (RCSQ). For statistical analysis of data, IBM SPSS Statistics 25 (IBM SPSS, Turkey) program was used. Before starting the study, necessary ethics committee and institutional permission were obtained. It was determined that the average of the pain level of the patients was above the moderate level before the second dose of painkillers (5.99±3.21) after the surgery, and the mean score of the RCSQ 64.17±25.5 was above the moderate level. It was determined that as the pain level of the patients increased, the sleep quality decreased (p<0.05). As the result of the study, it was determined that the pain levels of the patients who had major urological surgery were severe and their sleep quality was moderate; In addition, it was concluded that as the pain level of the patients increased, their sleep quality decreased.

Anahtar Kelimeler

pain, postoperative care, sleep quality, urological surgery

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Altun Uğraş, G. ve Öztekin, S. D. (2007). Patient perception of environmental and nursing factors contributing to sleep disturbances in a neurosurgical ıntensive care unit. The Tohoku Journal of Experimental Medicine, 212(3), 299-308. Apfelbaum, J. L., Chen, C., Mehta, S. S. ve Gan, T. J. (2003). Postoperative pain experience: Results from a national survey suggest postoperative pain continues to be undermanaged. Anesthesia & Analgesia, 97, 534-540.
• Arlı, Ş. K. (2017). Cerrahi bakımda ağrı yönetimine ilişkin hemşirelik girişimleri. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(3), 1013-1020.
• Artus, M., Laviolle, B., Maurice, A., Malledant, Y. ve Beloeil, H. (2014). Risk factors for persistent pain after urological surgery. In Annales Francaises d'anesthesie et de Reanimation, 33(5), e89-e94.
• Chou, R., Gordon, D. B., de Leon-Casasola, O. A., Rosenberg, J. M., Bickler, S., Brennan, T., ...Griffith, S. (2016). Management of Postoperative Pain: a clinical practice guideline from the American pain society, the American Society of Regional Anesthesia and Pain Medicine, and the American Society of Anesthesiologists' committee on regional anesthesia, executive committee, and administrative council. The Journal of Pain, 17(2), 131-157.
• Chung, F., Liao, P., Elsaid, H., Shapiro, C. M. ve Kang, W. (2014a). Factors associated with postoperative exacerbation of sleep-disordered breathing. Anesthesiology, 120(2), 299-311.
• Chung, F., Liao, P., Yegneswaran, B., Shapiro, C. M. ve Kang, W. (2014b). Postoperative changes in sleep-disordered breathing and sleep architecture in patients with obstructive sleep apnea. Anesthesiology, 120(2), 287-298.
• Cui, H. W., Turney, B. W., ve Griffiths, J. (2017). The preoperative assessment and optimization of patients undergoing major urological surgery. Current Urology Reports, 18(7), 54.
• Çevik, S. ve Çıtlık Sarıtaş, S. (2020). Miyokard infarktüsü geçiren hastalarda sağlık anksiyetesinin uyku kalitesine etkisi. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 11(24), 16–22.
• Dolan, R., Huh, J., Tiwari, N., Sproat, T. ve Camilleri-Brennan, J. (2016). A prospective analysis of sleep deprivation and disturbance in surgical patients. Annals of Medicine and Surgery, 6, 1-5.
• Duman, E. A. (2016). Açık kalp cerrahisi öncesi anksiyetenin, ameliyat sonrası ağrı ve uyku kalitesine etkisi. Yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Gan, T. J., Habib, A. S., Miller, T. E., White, W. ve Apfelbaum, J. L. (2014). Incidence, patient satisfaction, and perceptions of postsurgical pain: Results from a US national survey. Current Medical Research Opinion 30, 149-160.
• Hussein, E. S. E. ve Abu Negm, L. (2019). Factors affecting sleep-quality for patients in medical and surgical departments. Novelty Journals, 6(3), 556-567.
• Kain, Z. N. ve Caldwell-Andrews, A. A. (2003). Sleeping characteristics of adults undergoing outpatient elective surgery: a cohort study. Journal of Clinical Anesthesia, 15(7), 505-509.
• Miller-Saultz, D. (2020). Pain. M. M. Harding, Kwong, J., Roberts, D., Haggler, D. ve Reinisch, C. (Ed.), Lewis’s Medical Surgical Nursing Assesment and Management of Clinical Problems. Elsevier: USA, 495-581.
• Önler, E. ve Yılmaz, A. (2008). Cerrahi birimlerde yatan hastalarda uyku kalitesi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 16(62), 114-121.
• Özkaya, B. Ö., Yüce, Z., Gönenç, M., Gül, A. ve Alış, H. (2013). Ameliyat sonrası erken dönemde hastanede yatan hastaların uyku düzenini etkileyen etmenler. Bakırköy Tıp Dergisi, 9(3), 121-125.
• Özlü, Z. K. ve Özer, N. (2015). Richard-campbell uyku ölçeği geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Journal of Turkish Sleep Medicine, 2, 29-32.
• Sivertsen, B., Lallukka, T., Petrie, K. J., Steingrimsdottir, O. A., Stubhaug, A. ve Nielsen, C. (2005). Sleep and pain sensitivity in adults. Pain, 156, 1433–1439.
• Su, X. ve Wang, D. X. (2018). Improve postoperative sleep: what can we do?. Current Opinion in Anaesthesiology, 31(1), 83.
• Tura, İ. ve Erden S. (2021). Cerrahide ağrı ve hemşirelik bakımı. Arslan, S. (Ed.), Cerrahi Hemşireliğinde Temel Kavramlar ve Bakım içinde (s. 265-191). Ankara: Akademisyen Kitapevi.
• Vermişli, S. ve Çam, K. (2015). Ürolojik radikal cerrahi sonrası erken mobilizasyonun etkinliği. Bulletin of Urooncology, 14, 324-326.
• Vukovic, N. ve Dinic, L. (2018). Enhanced recovery after surgery protocols in major urologic surgery. Frontiers in Medicine, 5, 93.
• Wylde, V., Rooker, J., Halliday, L. ve Blom, A. (2011). Acute postoperative pain at rest after hip and knee arthroplasty: Severity, sensory qualities and impact on sleep. Orthopaedics & Traumatology: Surgery & Research, 97(2), 139-144.
• Xie, H., Kang, J. ve Mills, G.H. (2009). Clinical review: The impact of noise on patients' sleep and the effectiveness of noise reduction strategies in intensive care units. Critical Care, 13(2), 1-8.
• Yanık, T. Ç.ve Uğraş, G. A. (2020). Akupresür kullanımının cerrahi girişim sonrası uyku kalitesine etkisi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 2(2), 105-112.
• Yeşilyurt, M. ve Faydalı, S. (2020). Ağrı değerlendirmesinde tek boyutlu ölçeklerin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(3), 444-451.