Öz
Bu araştırma, kanser hastalarının port kateter nedeniyle yaşadıkları sorunları ve eğitim gereksinimlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı tipteki bir araştırma Ocak-Mart 2018 tarihleri arasında Doktor Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Onkoloji Merkezinde yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, klinikte yatan ve ayaktan tedavi gören, port kateterli, 18 yaş üstü 100 kanser hastası oluşturmuştur. Veriler, literatür taraması sonucu oluşturulan, hastaların sosyodemografik ve port kateter ilişkili sorunlarını sorgulayan, 29 sorudan oluşan veri toplama formu ile toplanmıştır. Verilerin analizinde n ve % gösterim, karşılaştırmalarda ki kare testi kullanılmıştır. Katılımcıların %88’i kateterin takımı öncesi bilgilendirildiklerini, bilgi alınan kişinin %76.5 ile hemşireler olduğu bildirmiştir. Hastaların %14 ünün sorun yaşadığı, bunların %64,3’ünün enfeksiyon, %21.4’ünün kateterin exposure ve %14.3’nün kateterin yer değiştirmesi olduğu tespit edilmiştir. İlköğretim mezunu hastalar, lise ve üniversite mezunu hastalara göre kateter kullanımı ve bakımı sırasında daha fazla sorun yaşadıklarını belirtmiştir (p=0.037). Erkek hastaların kadın hastalara göre daha fazla sorun yaşadığı saptanmıştır (p=0.039). Bu araştırmada kanserli hastaların port kateterin evde bakımını sürdürmede yetersiz oldukları, bu nedenle başta enfeksiyon olmak üzere sağlıklarını tehdit edebilecek komplikasyonlar yaşadıkları görülmüştür. Özel eğitimli hemşireler tarafından, hastaların eğitim durumları ve cinsiyetleri göz önünde tutularak, hastalara port kateterin bakımı hakkında uygulamalı eğitimler verilmesi önerilmektedir