Patient Safety Attitudes and Influencing Factors of Nurses Working in Surgical Units

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 3, 1827 - 1843, 16.10.2023

Kenan Aykaç , Tuğba Yeşilyurt

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1161292

Öz

This cross-sectional and descriptive study was conducted to determine the patient safety attitudes of nurses working in surgical units and the factors affecting them. The study was conducted with 281 nurses working in the surgical units of two private hospitals in Ankara and the data were collected with the Descriptive Characteristics Form and Patient Safety Attitude Scale. Data were analyzed using frequency, percentage, mean, standard deviation, t test, one-way ANOVA test, Kruskal Wallis test and Tukey test in SPSS 22.0 program. The mean total score of the "Patient Safety Attitude Scale" of the nurses was 117.32±26.06 and was considered to be close to the middle level. It was determined that the highest score was obtained from "working conditions" and the lowest score was obtained from "safety climate" sub-dimension. Significance was found between the patient safety attitude scores of nurses according to their work schedule, duration of hospital experience, average weekly working time, according to receiving patient safety training and participating in quality studies conducted in the institution. as a result, it shows that there is a need to improve the patient safety attitudes of nurses working in surgical units in the hospitals where the study was conducted, but it also shows that receiving training on patient safety and participating in the development processes of patient safety practices positively affect patient safety attitudes.

Anahtar Kelimeler

Nurse, Patient safety, Patient safety attitude, Surgical nurse

CERRAHİ BİRİMLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN HASTA GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Öz

Bu çalışma, cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin hasta güvenliği tutumunu ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla kesitsel ve tanımlayıcı türde gerçekleştirilmiştir. Çalışma, Ankara ilinde bulunan iki özel hastanenin cerrahi birimlerinde çalışan 281 hemşire ile yürütülmüş olup; veriler Tanıtıcı Özellikler Formu, Bireysel İş Yükü Algı Ölçeği ve Hasta Güvenliği Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. Veriler SPSS 22.0 programında frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, t testi, tek yönlü Anova testi, Kruskal Wallis testi ve Tukey testi kullanılarak analiz edildi. Hemşirelerin “Hasta Güvenliği Tutum Ölçeği” toplam puan ortalamaları 117.32±26.06 olarak saptanmış ve orta düzeye yakın olarak değerlendirilmiştir. En yüksek puanın “çalışma koşulları”, en düşük puanın ise “güvenlik iklimi” alt boyutundan alındığı belirlenmiştir. Hemşirelerin çalışma şekli, kurumsal deneyimi, ortalama haftalık çalışma süresi, hasta güvenliği eğitimi alma, kurumda yürütülen kalite çalışmalarına katılmalarına göre hasta güvenliği tutum puanları arasında anlamlılık saptanmıştır. Sonuç olarak, araştırmanın gerçekleştirildiği hastanelerde cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin hasta güvenliği tutumlarının geliştirilmesine gereksinim olduğunu göstermekle birlikte hasta güvenliğiyle ilgili eğitim almanın ve hasta güvenliği uygulamalarının geliştirilme süreçlerine katılımın hasta güvenliği tutumunu olumlu yönde etkilediğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Cerrahi hemşiresi, Hasta güvenliği, Hasta güvenliği tutumu, Hemşire

Kaynakça

• Akçay, G. (2019). Acil servislerde çalışan sağlık profesyonellerinin hasta güvenliğine ilişkin tutumları ve hasta güvenliğinde etkili faktörler. (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• Alonazi, N. A., Alonazi, A. A., Saeed, E. ve Mohamed, S. (2016). The perception of safety culture among nurses in a tertiary hospital in Central Saudi Arabia. Sudanese Journal of Pediatrics, 16(2).51-8.
• Amiri, M., Khademian, Z. ve Nikandish, R. (2018). The effect of nurse empowerment educational program on patient safety culture: a randomized controlled trial. BMC Medical Education, 18(1). doi:10.1186/s12909-018-1255-6
• Anderson, O. (2015). Designing Out Medical Error in Surgical Wards. (Doktora tezi). Imperial College London, Deparment of Surgery&Cancer, London.
• Aylaz, R., Aydoğmuş, N. ve Yayan, E. H. (2017). Hemşirelerin iş doyumu düzeylerinin belirlenmesi. Annals of Health Sciences Research, 6(1), 12-17.
• Bahar, S. (2018). Cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin hasta güvenliğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• Bahrami, M. A., Chalak, M., Montazeralfaraj, R. ve Tafti, A. D. (2014). Iranian nurses‘ perception of patient safety culture. Iranian Red Crescent Medical Journal, 16(4), e11894. doi: 10.5812/ircmj.11894
• Bal, G. (2019). Yoğun bakım hemşirelerinin hasta güvenliğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa,. İstanbul.
• Balık, H. (2014). Acil servislerde çalışan hemşirelerin hasta güvenliğine ilişkin tutumları. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Barsbay, S., Parıltı, N. ve Çakmak Barsbay, M. (2018). healthcare professionals’ attitudes regarding patient safety in clinics. Journal of Current Researches on Health Sector, 8 (2), 67-78.
• Baykal, Ü., Şahin, N. ve Altuntaş, S. (2010). Hasta Güvenliği Tutum Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 7, 39-45.
• Bodur S. ve Filiz E, (2009). A survey on patient safety culture in primary healthcare services in Turkey. International Journal for Quality in Health Care, 21(5), 348-55.
• Brasaite, I., Kaunonen, M., Martinkenas, A. ve Suominen, T. (2016). Health care professionals‘ attitudes regarding patient safety: Cross-sectional survey. BMC Research Notes, 9(1), 177.
• Ciğerci, Y., Özdemir, H. ve Kılıç, İ. (2016). The patient safety culture perception of surgery nurses and its relationship with sociodemographic characteristics. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3), 149-153.
• Demirel, G., Akgün, Ö. ve Doğaner, A. (2020). İntörn öğrencilerin hasta güvenliği tutum ve kültürlerinin tıbbi hata durumlarına etkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (2), 276-283.
• Dokgöz, E. (2021). Acil servis ve yoğun bakım hemşirelerinin çalışma ortamlarının hasta güvenliği tutumuna etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Durgun, H. ve Kaya, H. (2018). The attitudes of emergency department nurses towards patient safety. Int Emerg Nurs, 40, 29-32. doi: 10.1016/j.ienj.2017.11.001
• Elsous, A., Akbarisari, A., Rashidian, A., Aljeesh, Y., Radwan, M. ve Zaydeh, H.A. (2017). Psychometric properties of an Arabic safety attitude questionnaire (short form 2006). Oman Medical Journal, 32(2).115.
• Erdağı, S. ve Özer, N. (2015). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarının, hasta güvenliği kültürü algılarının ve tükenmişlik durumlarının incelenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 18(2), 94-106.
• Ertürk, C., Dönmez, P. ve Özmen, P., (2016). Manisa il merkezindeki hastanelerde görev yapan hemşirelerin hasta güvenliği kültürünün değerlendirilmesi, Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 32 (1).19-33.
• Gabrani, A, Hoxha, A, Simaku, A. ve Gabrani, J. (2015). Application of the safety attitudes questionnaire (SAQ) in Albanian Hospitals: A crosssectional study. BMJ Open, 5:e006528.
• George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10th ed.). Pearson.
• Hassan, R. M. ve Ahmed, S. T. (2012). Patient safety: Assessing nurses' compliance. Journal of American Science, 8(1), 748-755.
• Hwang, J. I. (2015). What are hospital nurses’ strengths and weaknesses in patient safety competence? Findings from Three Korean Hospitals. Int J Qual Health Care, 27(3), 232-238.
• Iglesias, M. E. L., de Bengoa Vallejo, R. B. ve Fuentes, P.S. (2010). The relationship between experiential avoidance and burnout syndrome in critical care nurses: A crosssectional questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 47(1), 30-37.
• Karahan, E., Çelik, S. ve Sugeçti, S. (2021). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin iş yükü algısı, hasta güvenliği tutumu ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Journal of Education and Research in Nursing, 18(1), 1-9.
• Karahüseyinoğlu, E. K. (2021). Hasta güvenliği kültürü ve oluşum aşamaları. İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Kır Biçer E., Güçlüel Y., Neymen A. ve Yiğit Ş. (2013) Hasta güvenliğine ilişkin düzenlenen hizmet içi eğitimin hemşirelerin bilgi düzeyine etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 10(1), 14-20. 24.
• Kizir N. (2016). Acil servis çalışma ortamının hemşirelerin hasta güvenliği tutumlarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Koç, Z., Eraydin, C. ve Tezcan, B. (2020). Hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algıları ve etkileyen faktörler. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(2), 102-109.
• Korkmaz Yenice, G., Esenay, F. I. ve Sezer, T. A. (2021). Çocuk cerrahisi hemşirelerinin hasta güvenliği kültürünün belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 24(1), 76-83. doi: 10.17049/ataunihem.769539
• Korkmazer, F., Yıldız, A., & Ekingen, E. (2016). Sağlık personeli hasta güvenliği kültürü algılarının değerlendirilmesine yönelik bir araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 141-154.
• Kristensen, S., Sabroe, S., Bartels, P., Mainz, O. ve Christensen, K. B. (2015). Adaption and validation of the safety attitudes questionnaire for the Danish hospital setting. Clinical Epidemiology, 7, 149- 160.
• Malliaris, A. P., Phillips, J. ve Bakerjian, D. (2021). Nursing and patient safety. https://psnet.ahrq.gov/primer/nursing-and-patient-safety adresinden 25 Haziran 2022 tarihinde erişildi.
• Meler, S. (2019). Cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin hasta güvenliğine yönelik tutumları. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Nantsupawat, A., Poghosyan, L., Wichaikhum, O. A., Kunaviktikul, W., Fang, Y., Kueakomoldej, S., ...Turale, S. (2022). Nurse staffing, missed care, quality of care and adverse events: A cross‐sectional study. Journal of Nursing Management, 30(2), 447-454.
• Olatunji, S. O. ve Mokuolu, B. O. (2014). The influence of sex, marital status, and tenure of service on job stress, and job satisfaction of health workers in a Nigerian federal health institution. African Research Review, 8(1), 126-133.
• Oliveira, I. C. L., Cavalcante, M. L. S. N., Freitas, S. A., Freitas, R. J. M., Silva, B. V., Marinho, D. M. F. ve Lima de Carvalho, R. E. F. (2018). Safety culture: Perception of health professionals in a mental hospital. Revista Brasileira de Enfermagem, 71(5), 2316-22.
• Olsson, C., Forsberg, A. ve Bjerså, K. (2016). Safety climate and readiness for implementation of evidence and person centered practice–A national study of registered nurses in general surgical care at Swedish university hospitals. BMC Nursing, 15(1), 54.
• Ongun, P. ve Intepeler, S.S. (2017). Operating room professionals’ attitudes towards patient safety and the influencing factors. Pak J Med Sci, 33(5), 1210-1214.
• Ouyang, Y.-Q., Zhou, W.-B. ve Qu, H. (2015). The impact of psychological empowerment and organisational commitment on Chinese nurses' job satisfaction. Contemporary Nurse, 50(1), 80–91. https://doi. org/10.1080/10376178.2015.1010253
• Özer, Ö., Şantaj, F., Gün, Ç. ve Şentürk, S. (2019). Hemşirelerin hasta güvenliği tutumlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. ACU Sağlık Bil Derg., 10(2).161-168.
• Özşaker, E. ve Tehçi, H. (2016). Cerrahi hemşirelerinin hasta güvenliği kültürüne ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 71-8.
• Rızalar, S. ve Topçu, S.Y. (2017). The Patient safety culture perception of Turkish Nurses who work in operating room and intensive care unit. Pak J Med Sci, 33(2), 374-379.
• Rodrigues C. C. F. M., Santos V. E. P. ve Sousa P. (2017). Patient safety and nursing: interface with stress and Burnout Syndrome. Rev Bras Enferm, 70(5).1083-8. doi: http://dx.doi.org/10.1590/0034-7167-2016-0194
• Şahin, A., Ayhan, F. ve Kurşun, Ş. (2015). Evaluation of surgical nurses’ attitudes concerning patient safety. Journal of Human Sciences, 12(1), 1537-1546.
• Sexton, J. B., Helmreich, R. L., Neilands, T. B., Rowan, K., Vella, K., Boyden, J., …Thomas, E. J. (2006). The safety attitudes questionnaire: Psychometric properties, benchmarking data, and emerging research. BMC Health Services Research, 6, 44.
• Soh, S. E., Morello, R., Rifat, S., Brand, C. ve Barker, A. (2017). Nurse perceptions of safety climate in Australian acute hospitals: A cross-sectional survey. Australian Health Review, 42(2).203-209. doi: 10.1071/AH16172
• Özsayin, F. S. ve Özbayir, T. (2016). Attitudes of operating theater workers toward patient safety. Int J Antisep Disinfect Steril, 1(1), 1-6. doi: 10.14744/ijads.2016.98608
• Tabrizchi, N. ve Sedaghat, M., (2012). The first study of patient safety culture in Iranian primary health centers. Acta Medica Iranica, 50(7), 505-510.
• Tunçer Ünver, G. ve Harmanci Seren, A. K. (2018). Defining the patient safety attitudes and influencing factors of health professionals working at maternity hospitals. Journal of Nursing Management, 26(5), 579-586. https://doi.org/10.1111/jonm.12585
• Wake A. D., Tuji T. S., Gonfa B. K., Waldekidan E. T., Beshaw E. D., Mohamed M. A. ve Geressu, S. T. (2021). Knowledge, attitude, practice and associated factors towards patient safety among nurses working at Asella Referral and Teaching Hospital, Ethiopia: A cross-sectional study. PLoS One, 16(7), e0254122. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0254122
• Wang, M. ve Tao, H. (2017). How does patient safety culture in the surgical departments compare to the rest of the county hospitals in Xiaogan City of China?. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(10), 1123. doi: 10.3390/ijerph14101123
• World Health Organization (WHO). (2019). Patient Safety Fact File. https://www.who.int/news-room/facts-in-pictures/detail/patient-safety adresinden 23 Temmuz 2022 tarihinde erişildi.
• World Health Organization (WHO). (2021). Global Patient Safety Action Plan 2021–2030 Towards eliminating avoidable harm in health care, Third Draft. January 2021. https://www.who.int/teams/integrated-health-services/patient-safety/policy/global-patient-safety-action-plan adresinden 24 Mayıs 2022 tarihinde erişildi.
• Wu, Y., Fujita, S., Seto, K., Ito, S., Matsumoto, K., Huang, C. C. ve Hasegawa, T. (2013). The impact of nurse working hours on patient safety culture: A cross-national survey including Japan, The United States and Chinese Taiwan using the hospital survey on patient safety culture. BMC Health Services Research. 13(1), 394.