VALIDITY AND RELIABILITY STUDY OF THE TURKISH ADAPTATION OF THE DIGITAL ADDICTION SCALE FOR TEENAGERS (DAST)

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 3, 1715 - 1728, 16.10.2023

Osman Tayyar Çelik , Yunus Tunç , Burcu Candemir , Betül Kapkın İçen , Davut Açar

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1288302

Öz

The aim of this study is to adapt the "Digital Addiction Scale for Teenagers" developed by Seema, Heidmets, Konstabel and Varik-Maasik (2022) into Turkish. The study was carried out with 599 students studying in secondary and high schools. Within the scope of translation and language validity, firstly, the scale was translated from its original language, English, to Turkish. Afterwards, the Turkish statements were finalized with the consensus of the field and language experts. As a result of the CFA analysis, it was found that the scale had model fit (χ²/Sd= 128.614/28=4.59; p<.05, CFI=.96; TLI=.95; GFI=.95; SRMR=.036; RMSEA=.079). It was concluded that factor load values varied between .56 and .79, and item-total test correlations varied between .62 and .79. As a result of the correlation analysis conducted for similar scale validity, it was determined that there was a high level of positive relationship between the "Digital Addiction Scale for Teenagers" and the "Digital Game Addiction Scale" at the level of .62 and with the "Internet Addiction Scale" at the level of .79. It was determined that the scale was able to distinguish between the upper and lower 27% groups (p<.05) and Cronbach's alpha reliability coefficient was calculated as .90. According to the validity and reliability analyses, it can be said that the Turkish form of the scale is valid and reliable.

Anahtar Kelimeler

Addiction, Adolescents, Digital addiction, Reliability, Validity

Gençler için Dijital Bağımlılık Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlanması Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Bu çalışmanın amacı, Seema, Heidmets, Konstabel ve Varik-Maasik (2022) tarafından geliştirilen Gençler için Dijital Bağımlılık Ölçeğini Türkçe’ ye uyarlamaktır. Çalışma ortaokul ve lisede öğrenim gören 599 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çeviri ve dil geçerliği kapsamında öncelikle ölçeğin orijinal dili olan İngilizceden Türkçe’ ye çevirisi yapılarak alan uzmanları ve dil uzmanları tarafından görüş birliğiyle Türkçe ifadelere son hali verilmiştir. Yapılan DFA analizi sonucunda ölçeğin model uyumuna (χ²/Sd= 128.614/28=4.59; p<.05, CFI=.96; TLI=.95; GFI=.95; SRMR=.036; RMSEA=.079) sahip olduğu görülmüştür. Faktör yük değerlerinin .56 ile .79 arasında değiştiği, madde toplam test korelasyonlarının ise .62 ile .79 arasında değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Benzer ölçek geçerliği için yapılan korelasyon analizi sonucunda Gençler için Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği ile Dijital Oyun Bağımlılığı ölçeği arasında .62, İnternet Bağımlılığı Ölçeği ile ise .79 düzeyinde pozitif yönlü yüksek düzeyde bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin %27’lik alt ve üst grupları birbirinden ayırt edebildiği (p<.05) tespit edilirken Cronbach α güvenirlik katsayısı .90 olarak hesaplanmıştır. Yapılan geçerlik ve güvenirlik analizlerine göre ölçeğin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Adölesan, Bağımlılık, Dijital bağımlılık, Geçerlik, Güvenirlik

Kaynakça

• Alrobai, A. A. (2018). Engineering social networks to combat digital addiction: The case of online peer groups. (Doctoral Thesis). Bournemouth University, Department of Philosophy, United Kingdom.
• American Psychiatric Association. (2013). American Psychiatric Association: Diagnosti c and Statistical Manual of Mental Disorders, Arlington.
• Arslan, R., Pekşen Akça, R., Aydoğdu, F. & Yanık, D. (2023). Çizgi filmlerin ilkokul öğrencileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 11(1), 1122- 1133. doi: 10.33715/inonusaglik.1231514
• Bayraktar, F. (2001). İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü. (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bayram, N. (2016). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Amos uygulamaları. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Bianchi, A. & Phillips, J. G. (2005). Psychological predictors of problem mobile phone use. Journal of Cyberpsychology & Behavior, 8(1), 39-51.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analiz el kitabı. Ankara: Pegem Akedemi
• Can, A. (2014). SPSS ile nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Ceyhan, E., Ceyhan, A. A. & Gürcan, A. (2007). Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği’ nin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 387- 416.
• Demirci, K., Orhan, H., Demirdas, A., Akpınar, A. & Sert, H. (2014). Validity and reliability of the Turkish Version of the Smartphone Addiction Scale in a younger population. Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 24(3), 226-234.
• Eker, Ö. (2016). Lise öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılıkları ile öznel iyi oluşlarının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Nişantaşı Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gazzaley, A. & Rosen, L. D. (2016). The distracted mind: Ancient brains in a high-tech world. The Mit Press.
• Griffiths M. A. (2005). ‘Components’ model of addiction within a biopsychosocial framework. J Subst Use, 10(4), 191-7.
• Gününç, S. & Kayri, M. (2010). The profile of internet dependency in Turkey and development of internet addiction scale: Study of validity & reliability. Hacettepe University Journal of Education, 39(39), 220-232.
• Hawi, N. S., Samaha, M. & Griffiths, M. D. (2019). The digital addiction scale for children: Development and validation. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 22(12), 771-778.
• Irmak, A. Y. & Erdoğan, S. (2015). Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği Türkçe formunun geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16(1), 10-18. http://dx.doi.org/10.5455/apd.170337.
• Kâhya-Özyirmidokuz, E. & Akpınar-Karakaş, B. (2018). Dijital bağımlılık ile mücadelede sosyal bilişimin rolü. İlter K (Ed.). 5th International Management Information Systems Conference içinde (pp.90-93). IMISC, Ankara.
• Kaymal, B. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin dijital bağımlılıklarının incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). YILDIZ Teknik Üniversitesi ve İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Sosyal Bilimler Enstitülerinin Ortak Yürüttüğü Eğitim Programları Ve Öğretim Anabilim Dalı, İstanbul.
• Kesici, A. & Tunç, N. F. (2018). The development of the digital addiction scale for the university students: Reliability and validity study. Universal Journal of Educational Research, 6(1), 91–98. https:// doi.org/10.13189/ujer.2018.060108.
• Kır, İ. & Sulak, Ş. (2014). Determining internet addiction level of faculty of education students. Electronic Journal of Social Sciences, 13(51), 150-167.
• Kim, D., Lee, Y., Lee, J., Nam, J. K. & Chung, Y. (2014). Development of Korean smartphone addiction proneness scale for youth. PLOS ONE, 9(5), 1-7.
• Kline P. (1994) An easy guide to factor analysis. Routledge, London.
• Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. & Çokluk-Bökeoğlu, Ö. (2015). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Kwon, M., Kim, D.-J., Cho, H. & Yang, S. (2013). The smartphone addiction scale: development and validation of a short version for adolescents. PLoS One, 8(12), e83558. https://doi.org/10.1371/journal. pone.0083558.
• Kwon, M., Lee, J. Y., Won, W. Y., Park, J. W., Min, J. A., Hahn, C., ... Kim, D. J. (2013). Development and validation of a smartphone addiction scale (SAS). PloS one, 8(2), e56936.
• Lemmens, J. S., Valkenburg P. M. & Peter, J. (2009) Development and validation of a game addiction scale for adolescents. Media Psychol, 12(1), 77-95.
• Lepp, A., Barkley, J. E. & Karpinski, A. C. (2014). The relationship between cell phone use, academic performance, anxiety, and Satisfaction with Life in college students. Computers in Human Behavior, 31, 343–350. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.10.049.
• McAlaney, J., Aldhayan, M., Almourad, M. B., Cham, S. & Ali, R. (2020). Predictors of acceptance and rejection of online peer support groups as a digital wellbeing tool. In Trends and Innovations in Information Systems and Technologies, 3(8 ), 95-107. Springer International Publishing.
• Peterka-Bonetta, J., Sindermann, C., Sha, P., Zhou, M. & Montag, C. (2019). The relationship between internet use disorder, depression and burnout among Chinese and German college students. Addictive Behaviors, 89, 188–199. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2018.08.011.
• Pies, R. (2009). Should DSM-V designate “Internet addiction” a mental disorder?. Psychiatry (Edgmont), 6(2), 31.
• Przybylski, A. K., Murayama, K., DeHaan, C. R. & Gladwell, V. (2013). Motivational, emotional, and behavioral correlates of fear of missing out. Computers in Human Behavior, 29, 1814–1848. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.02.014.
• Salmela-Aro, K., Upadyaya, K., Hakkarainen, K., Lonka, K., & Alho, K. (2017). The dark side of internet use: Two longitudinal studies of excessive internet use, depressive symptoms, school burnout and engagement among finnish early and late adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 46(2), 343–357. https://doi.org/10.1007/s10964-016-0494-2.
• Sar, A. H. & Işıklar, A. (2012). Adaptation of problem mobile phone use scale to Turkish. Journal of Human Sciences, 9(2), 264-275.
• Sarıca Keçeci, H., Kahya Özyirmidokuz, E. & Özbakır, L. (2021). Dijital bağımlılık ve fomo, kişilik faktörleri ve mutluluk ile ilişkisi: Üniversite öğrencileri ile bir uygulama. Bağımlılık Dergisi, 22(4), 379-394.
• Savaşır, I. (1994). Ölçek uyarlamasındaki bazı sorunlar ve çözüm yolları. Türk Psikoloji Dergisi, 33(9), 27-32.
• Schumacker, R. E. & Lomax, R. G. (2004). A beginner's guide to structural equation modeling. Psychology Press.
• Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Seema, R., Heidmets, M., Konstabel, K. & Varik-Maasik, E. (2022). Development and Validation of the Digital Addiction Scale for Teenagers (DAST). Journal of Psychoeducational Assessment, 40(2), 293–304. https://doi.org/10.1177/07342829211056394.
• Seoul Solution (2014-2016). Policies. Youth Internet Addiction Prevention Programs. Woman & Family Policy Affairs Office. https://seoulsolution.kr/en/content/youth-internet-addiction-prevention-programs.
• Shaw, M. & Black, D. W. (2008). Internet addiction: Definition, assessment, epidemiology and clinical management. CNS Drugs, 22(5), 353-365.
• Smahel, D., Machackova, H., Mascheroni, G., Dedkova, L., Staksrud, E., Olafsson, K., …Hasebrink, U. (2020). EU Kids Online 2020: Survey results from 19 countries. EU Kids Online. https:// doi.org/10.21953/lse.47fdeqj01ofo.
• Şahin, M., Keskin, S. & Yurdugül, H. (2019). Impact of family support and perception of loneliness on game addiction analysis of a mediation and moderation. International Journal of Game-Based Learning (IJGBL), 9(4), 15-30.
• Tabachnick, B. & Fidell, L. (2001). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
• Taş, İ. (2019). Ergenler için internet bağımlılığı ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 875- 905.
• Tomaszek, K. & Muchacka-Cymerman, A. (2020). Examining the relationship between student school burnout and problematic internet use. Educational Sciences: Theory & Practice, 20(2), 16–31. https://doi.org/10.12738/jestp.2020.2.002.
• Tomczyk, Ł. & Selmanagic-Lizde, E. (2018). Fear of Missing Out (FOMO) among youth in Bosnia and Herzegovina—Scale and selected mechanisms. Children and Youth Services Review, 88, 541-549.
• Vondrackova, P. & Gabrhelık, R. (2016). Prevention of internet addiction: A systematic review. Journal of Behavioral Addictions, 5(4), 568–579. https://doi.org/10.1556/2006.5.2016.085.
• Walburg, V., Mialhes, A. & Moncla, D. (2016). Does school-related burnout influence problematic Facebook use? Children and Youth Services Review, 61, 327–331. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2016.01.009.
• You, S., Kim, E. & Lee, D. (2017). Virtually real: exploring avatar identification in game addiction among massively multiplayer online role-playing games (MMORPG) players. Games and Culture, 12(1), 56-71.
• Young, K. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. CyberPsychology & Behavior, 3, 237- 244.
• Young, K. (2015). The evolution of internet addiction disorder. In C. Montag & M. Reuter (Eds.), Internet addiction: Neuroscientific approaches and therapeutic interventions studies in neuroscience, psychology and behavioural economics. (pp. 3–20). Springer.