Borsa İstanbul Konaklama İşletmelerinde Finansal Başarısızlık Riskinin Beaver Modeli Kullanılarak Analizi

Yıl 2019, Cilt: 2019 Sayı: 1, 25 - 45, 12.06.2019

Cemile Öcek

Öz

Dünyadaki siyasi, ekonomik, sosyal ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak konaklama işletmelerinin varlıklarını sürdürebilmek için zorluklar yaşadığı gözlemlenmektedir. Günümüzde konaklama işletmelerinin faaliyetlerini başarılı bir şekilde devam ettirebilmeleri için güçlü finansal bir yapıya sahip olmaları gerekmektedir. Bu bağlamda, finansal başarısızlık riskinin konaklama işletmeleri açısından ölçülmesi ve yönetilmesi önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı, Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören konaklama işletmelerinin 2012-2017 yıllarına ait finansal başarısızlık risklerinin Beaver modeliyle ölçülmesidir. Bu amaçla Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören 11 konaklama işletmesi, Beaver modelinin değişkenlerine göre analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, BİST konaklama işletmelerinin bazılarının uzun vadeli yükümlülüklerini karşılamada yetersiz olduğu, net çalışma sermayelerinin negatif olduğu, karlılıklarının düşük olduğu, nakit akışlarının yetersiz olduğu, finansal kaldıraç düzeylerini ise etkin kullanmaya çalıştıkları sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Finansal Başarısızlık, Finansal Başarısızlık Riski, Beaver Modeli, Konaklama İşletmeleri, Borsa İstanbul

Kaynakça

• Aksu, A. (2000). Otel işletmelerinin başarısını etkileyen dış çevre faktörleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(4), 269-281.
• Aktaş, R. (1991). Endüstri işletmeleri için mali başarısızlık tahmini (Çok boyutlu model uygulaması). Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi: Ankara.
• Aktaş, R. (1993). Endüstri işletmeleri için mali başarısızlık tahmini (Çok boyutlu model uygulaması). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Altman, E. I. & Hotchkiss, E. (2006). Corporate financial distress and bankruptcy: Predict and avoid bankruptcy, analyze and invest in distressed debt, 3rd Edition. New Jersey: John Wiley&Sons.
• Aydın, N., Başar, M. & Coşkun, M. (2014). Finansal yönetim. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Beaver, W. H. (1966). Financial ratios as predictors of failure. Journal of Accounting Research, 4, 71-11.
• Berk, N. (1998). Finansal yönetim. İstanbul: Türkmen Kitabevi
• Ceylan, A. (2001). İşletmelerde finansal yönetim. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Cho, M. H. (1994). Predicting business failure in the hospitality industry: An application of logit model. Unpublished doctoral thesis, Virginia Tech, United States.
• Cihangir, M. & Kara, E. (2014). The reasons for financial failure in accommodation facilities: An analysis of the accommodation facilities in the Cappadoccia Region/Turkey. European Scientific Journal, 10(22), 95-115.
• Diakomihalis, M. (2012). The accuracy of Altman’s models in predicting hotel bankruptcy. International Journal of Accounting and Financial Reporting, 2(2), 96-113.
• Elmas, B. (2013). Finansal Analiz Uygulamaları. Ankara: İmaj Yayınevi.
• Gu, Z. &Goa, L. (2000). A multivariate model for predicting business failures of hospitality firms. Tourism and Hospitality Research: The Surrey Quarterly Review, 2(1), 37-50.
• Haber, J. R. & College, I. (2005). Assesing how bankruptcy prediction models are evaluated. Journal of Business & EconomicsResearch, 3(1), 87-92.
• Jawabreh, O. A., Al Rawashdeh, F. & Senjelawi, O. (2017). Using Altman's Z-Score model to predict the financial failure of hospitality companies-case of Jordan. International Journal of Information, Business and Management, 9(2), 141-157.
• Karaca, S. & Özen, E. (2017). Financial failure estimation of companies in BIST tourism index by Altman Model and its effect on market prices. BRAND. Broad Research in Accounting, Negotiation, and Distribution, 8(2), 11-23.
• KAP, Kamuyu Aydınlatma Platformu (t.y.), 20 Temmuz 2018 tarihinde www.kap.org.tr adresinden alınmıştır.
• Kandır, S. Y., Karadeniz, E., Özmen, M. & Önal, Y. B.(2008). Türk turizm sektöründe büyüme göstergelerinin turizm işletmelerinin finansal performansına etkisinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 211-237.
• Kim, H. & Gu, Z. (2006a). A logistic regression analysis for predicting bankruptcy in the hospitality industry. The Journal of Hospitality Financial Management, 14(1), 17-34.
• Kim, S. Y. & Upneja, A. (2013). Predicting restaurant financial distress using decision tree and AdaBoosted decision tree models. Economic Modelling, 36, 354-362.
• Kwansa, F. A. & Parsa, H. G. (1990). Business failure analysis: An events approach. Hospitality Research Journal, 14(2), 23-34.
• Lado-Sestayo, R., Otero-González, L., Vivel-Búa, M., & Martorell-Cunill, O. (2016). Impact of location on profitability in the Spanish hotel sector. Tourism Management, 52, 405-415.
• Mammadli, A. & Helhel, Y. (2017). Fortune 100 listesinde yer alan turizm şirketleri için Altman Z Skor modeli kullanılarak iflas tahmini. 1. Uluslararası Turizmin Geleceği Kongresi: İnovasyon, Girişimcilik ve Sürdürebilirlik Kongresi (Futourism 2017), MEÜ. Turizm Fakültesi Yayınları, 1, 1219-1226.
• Mizdrakovic, V., Knezevic, G. & Stanic, N. (2015). Bankruptcy risk exposure of Serbian hotels in the period 2008-2012. International Conference in Tourism, Singidunum University, Belgrade, 164-167.
• Met, Ö. (2013). Turizm ve ağırlama işletmelerinde finansal analiz ve bir uygulama. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Okka, O. (2009). Analitik finansal yönetim. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Özdemir, F. S. (2011). Finansal raporlama sistemlerinin bilginin ihtiyaca uygunluğu açısından değerlendirilmesi: İMKB şirketlerinde finansal başarısızlık tahminleri yönüyle bir uygulama. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Pacheco, L. (2015). SMEs probability of default: Thecase of the hospitality sector. Tourism & Management Studies, 11(1), 153-159.
• Poyraz, E. & Uçma, T. (2006). Türkiye’de faaliyet gösteren ihracatçı sektörlerin mali kriz ortamlarında finansal başarısızlıklarının Altman (Z-Score) modeli yardımıyla ölçülmesi. Muhasebe ve Finanansman Dergisi, (32), 1-10.
• Sevil, G., Başar, M. & Coşkun, M. (Eds.). (2013). Finansal yönetim-Ⅱ. Ankara: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• TDK, Türk Dil Kurumu (t.y.). Büyük Türkçe sözlük. 26 Temmuz 2018 tarihinde www.tdk.gov.tr adresinden alınmıştır.
• Türksoy, A. (2007). Konaklama işletmelerinde mali başarısızlığa yol açan etmenler. Ege Akademik Bakış, 7(1), 99-115.
• Weitzel, W. &Jonsson, E. (1989). Decline in organizations: A literatüre integrationandextension. Administrative Science Quarterly, 34(1), 91-109.