“Beşpeşe” Romanı Üzerine Tematik Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 2021 Sayı: 2, 1 - 24, 13.11.2021

Mustafa Karabulut , Melek Gülcü

Öz

Beşpeşe adlı roman, Türkiye’de ilk defa farklı bir teknikle kaleme alınmış bir kitaptır. Romanın konsepti şöyledir: Murathan Mungan romanı başlatır ve ilk bölümü kaleme alır. Daha sonra Faruk Ulay, Murathan Mungan’ın kaldığı yerden başlayarak ikinci kısmı yazar. Elif Şafak ise üçüncü bölümü kaleme alır. Daha sonra sırasıyla Celil Oker romanı devralır ve Pınar Kür ile roman sona erer. Burada önemli bir husus olarak romanı devralan yazarın önceki kısımlara müdahale etmemesidir. Yazarlar, kendi bölümlerini kaleme alırken üsluplarından taviz vermeden hikâyenin iskeletine sadık kalırlar. Bununla beraber hikâyelerde yer yer kopukluklar da meydana gelmektedir. Bu romanın konusundan ziyade yazımındaki teknik önemlidir. Beş yazar ayrı ayrı olarak ana öyküyü beş ayrı yerinden irdeler.
Bu romanın fikir babası olan Bülent Erkmen’in dediği gibi bir nesne-kitap projesidir. Bu eserde genel olarak iyi-kötü, olumlu-olumsuz diye kesin çizgilerle belirlenen kişiler yoktur. Romanın kişi kadrosunu genel olarak Zehra, Zehra’nın anne ve babası, anneannesi, Fatin Bey, Rıdvan ve Vedia Hanım oluşturur. Romanda öne çıkan temalar şunlardır: aşk, seksek oyununun gizemi, Türk kültürüne ve geleneksel değerlere yabancılaşma ve ihanet, yabancı markalara özenti, “11” sayısının sırrı, rüya, cinsel taciz, cinayet, ölüm, cahiliyetin ağır faturası, eşcinsellik, Türk sinemasına yönelik olumsuz bakış vb. Bu makalede amaç, Beşpeşe adlı romanı tematik bakımdan tahlil etmektir.

Anahtar Kelimeler

Beşpeşe romanı, roman tekniği, romanda tema

Kaynakça

• Mungan, M., Ulay, F., Şafak, E., Oker, C., Kür, P. (2014), Beşpeşe. (Kitap Konsepti ve Tasarımı: Bülent Erkmen), İstanbul: Metis Yayınları.
• Çetin, Nurullah (2006), Roman çözümleme yöntemi. Ankara: Edebiyat Otağı Yayınları.
• Karakuş, Ahmet (2020), Beşbeşelik / Peş Peşelik (Beşpeşe Romanı Üzerine Bir İnceleme), Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi - Journal of Turkish Researches Institute. 67, (Ocak-2020), 329-352.