Türk halkları Arktik ve Pasifik okyanuslarından Akdeniz ve Balkanlara kadar geniş bir alana yerleşmişlerdir. Modern Rusya Federasyonu topraklarında: Volga bölgesinde, Urallarda, Güney Sibirya'da ve Altay Bölgesi'nde ve Kuzey Kafkasya'da birçok yerli Türk halkı yaşıyor (Tatarlar, Çuvaşlar, Başkurtlar, Hakasyalılar, Kumuklar, Nogaylar, Karaçaylar, Balkarlar vb.). Bunlara ek olarak bugün Rusya'da kendi tarihi vatanlarına sahip büyük Türk halklarının temsilcileri (Özbekler, Kazaklar, Azerbaycanlılar vb.) yaşamaktadır. Ayrıca Rusya'nın tarihi bir vatan olmadığı ancak hiçbir yerde kendi devletlerine sahip olmadığı Rusya'da Türkçe konuşan halklar da yaşamaktadır (Ahışkin Türkleri vb.).
Rusya'da yaşayan 20 Türk halkından yalnızca 11'i Rusya Federasyonu bünyesinde cumhuriyet statüsünde devlet eğitimi görmektedir.
1980'lerin sonu - 1990'ların başında Türk halkları da dahil olmak üzere halklar tarihinde önemli değişiklikler meydana geldi. Rusya Federasyonu'ndaki 31 itibari halk, 10 Türk dili de dahil olmak üzere devlet dili statüsünü aldı: Altay, Başkurt, Karaçay-Balkar, Kumuk, Nogay, Tatar, Tuvan, Hakas, Çuvaş ve Yakut.
Rusya Federasyonu "Rusya Federasyonu Dilleri Hakkında" Kanununa ve Rusya Federasyonu Anayasasına göre, Rusya Federasyonu, tüm halklarına ana dillerini koruma, korunması ve geliştirilmesi için koşullar yaratma hakkını garanti eder. Rusya Federasyonu'nun tüm topraklarında devlet dili Rusça'dır. Cumhuriyetler, Rusya Federasyonu Anayasası'na uygun olarak kendi devlet dillerini belirleme hakkına sahiptirler. Bu işlemin nasıl yapıldığı ve Rusya'daki Türk dillerinin durumu bu makalede tartışılmaktadır.
Тюркские народы расселены на огромном пространстве от Северного Ледовитого и Тихого океанов до Средиземного моря и Балкан. На территории современной Российской Федерации: в Поволжье, на Урале, в Южной Сибири и Алтайском крае, а также на Северном Кавказе проживает множество тюркских коренных народов (татары, чуваши, башкиры, хакасы, кумыки, ногайцы, карачаевцы, балкарцы и др.). Помимо них сегодня в России живут представители крупных тюркских народов, которые имеют свою другую историческую родину (узбеки, казахи, азербайджанцы, и т.д.). Кроме того, в России проживают также тюркоязычные народы, для которых Россия не является исторической родиной, но они не имеют где-либо собственной государственности (ахыскинские тюрки, и др.).
Только 11 из 20 тюркских народов, проживающих в России, имеют государственное образование в статусе республики в составе РФ.
Существенные изменения в истории народов, в том числе тюркских, произошли в конце 1980-х - начале 1990-х годов. Статус государственного языка в РФ наряду с русским получили 31 титульных народов России, в том числе 10 тюркских языков: алтайский, башкирский, карачаево-балкарский, кумыкский, ногайский, татарский, тувинский, хакасский, чувашский и якутский.
По Закону Российской Федерации "О языках Российской Федерации" и Конституции РФ, Российская Федерация гарантирует всем ее народам право на сохранение родного языка, создание условий для его сохранения и развития. Государственным языком Российской Федерации на всей ее территории является русский язык. Республики вправе устанавливать в соответствии с Конституцией Российской Федерации свои государственные языки. О том, как это выполняется, каково положение тюркских языков в России рассматривается в данной статье.
Turkic peoples are settled over a vast area from the Arctic and Pacific oceans to the Mediterranean Sea and the Balkans. On the territory of the modern Russian Federation: in the Volga region, in the Urals, in Southern Siberia and the Altai Territory, as well as in the North Caucasus, many Turkic indigenous peoples live (Tatars, Chuvashs, Bashkirs, Khakassians, Kumyks, Nogais, Karachais, Balkars, etc.). In addition to them, today in Russia there live representatives of large Turkic peoples who have their own historical homeland (Uzbeks, Kazakhs, Azerbaijanis, etc.). In addition, Turkic-speaking peoples also live in Russia, for whom Russia is not a historical homeland, but they do not have their own statehood anywhere (Ahyskin Turks, etc.).
Only 11 out of 20 Turkic peoples living in Russia have state education with the status of a republic within the Russian Federation.
Significant changes in the history of peoples, including Turkic ones, occurred in the late 1980s - early 1990s. Along with Russian, 31 titular peoples of Russia received the status of a state language in the Russian Federation, including 10 Turkic languages: Altai, Bashkir, Karachay-Balkar, Kumyk, Nogai, Tatar, Tuvan, Khakass, Chuvash and Yakut.
According to the Law of the Russian Federation "On the Languages of the Russian Federation" and the Constitution of the Russian Federation, the Russian Federation guarantees to all its peoples the right to preserve their native language, to create conditions for its preservation and development. The state language of the Russian Federation throughout its territory is Russian. Republics have the right to establish their state languages in accordance with the Constitution of the Russian Federation. How this is performed and the position of Turkic languages in Russia is discussed in this article.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Türk Halkları ve Toplulukları |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 22 Ocak 2024 |
Yayımlanma Tarihi | 22 Ocak 2024 |
Gönderilme Tarihi | 5 Ocak 2024 |
Kabul Tarihi | 21 Ocak 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 2024 Sayı: 1 |
TELİF HAKKI VE YAZAR ETİK SÖZLEŞMESİ FORMU - Copyright and Author Ethical
Telif Hakkı Devri Formu imzalanıp, (taratılıp veya resim jpg. vs olabilir) makale başvuru esnasında Dergi sistemine yüklenmelidir.
This Copyright Agreement Form must be signed by all authors and uploaded to the Journal system (It can be scanned and sent as an image, jpg, etc.).