KAYGI, KARAMSARLIK, ÜMİT VE GÜVEN KAVRAMLARININ RESİM VE HEYKEL SANATINA YANSIMASI

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 808 - 837, 29.06.2025

Nezihe Karaca , Ayse Guler

Öz

İnsanın kendi içinde bulunduğu durumu anlamasının, olaylarla yüzleşmesinin, kendi varoluşunu sorgulamasının ve kendini ifade etmesinin en etkili yollardan biri de sanattır. Sanatın her alanında yaratıcı eylemi tetiklediği bilinen acılar ve zor yaşantılar, yaratıcılığın kaygı ile kesiştiği bu noktada, insanın kendini yaratmasının, kendini geliştirmesinin temelini yaşadığı sıkıntılar oluşturmaktadır. Çağımızda insanların söylemlerinden bıkkınlık, kaygı, karamsarlık, bunalım veya ümitsizlik kavramlarını sıklıkla duymaktayız. Araştırmada geçmişten günümüze karamsarlık, kaygı, ümit ve güven kavramlarını sorgulayarak eserlerine yansıtan ressamların resimlerinden örnekler sunularak, eserleri üzerinden analizler yapılarak günümüz sanatçılarının da bu kavramlara bakış açıları karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Çalışma literatür tarama modeli ile gerçekleştirilmiş, araştırmanın verileri belgesel tarama tekniğiyle toplanmıştır. Karamsarlık, kaygı, güven ve ümit kavramları sanatçıların eserleri üzerinden incelenmiş ve betimsel içerik analizi yapılmıştır. Sanatçıların yaşadığı toplumdaki olaylara bakış açısı, sorunlara yaklaşımı, kimi zaman kendi varoluşlarını eserleri yoluyla sorgulama deneyimleri bizlere her olumsuzlukta yeni renklerle, biçimlerle farklı beklentilerin olabileceğine dair bir inancı sunar.

Anahtar Kelimeler

Güven , Karamsarlık , Kaygı , Ümit. , Resim ve Heykel Sanatı

Kaynakça

• A-England (n.d.). Burne-Jones’s divine allegories. Retrieved March 14, 2025, from https://www.a-england.co.uk/inspiration/burne-joness-divine-allegories/
• Anapur, E. (2022, July 22). Everthing you need to know about the thinker, Rodin’s best-known monumental work. Widewalls. https://www.widewalls.ch/magazine/rodin-the-thinker Arthipo (t.y.). Alberto Giacometti, kafes. 27 Şubat 2025’te https://www.arthipo.com/tr-tr/alberto-giacometti-kafes.html
• Aslan, N. (t.y.). Frida Kahlo hayatı, sanatı, tarzı, eserleri ve bilinmeyenleri. 24 Mart 2025’de https://ivasanat.com/blog/frida-kahlo-hayati-sanati-eserleri-ve-bilinmeyenleri/
• Ateş, K. Ö. (2021). Goya’nın kara resimleri ve ‘köpek’ adlı resminin analizi. Sanat Dergisi, (37), 317-336. Bildergipfel (n.d.). Die gebrochene wirbelsäule (La columna rota) von Frida Kahlo. Retrieved March 12, 2025, from https://www.bildergipfel.de/kunstdrucke/kunststile_und_epochen/20_jahrhundert/la_columna_rota_frida_kahlo?srsltid=AfmBOoqKH_QU5VFipEnCeTGIJO9HIV_Bgp0OCOM9zpNhXEcSqg8LSbQ
• Brand, G. (2023). Alberto Giacometti. Salem Press Biographical Encyclopedia. https://ddc449fe97e72df15faf96b8d7d4f5facfaa9c92.vetisonline.com/c/6s5zai/viewer/html/6si4nnuqoz?modal=cite
• Burns, J. (n.d). Sir Galahad: A call to the heroic. Retrieved March 16, 2025, from https://sacred-texts.com/neu/arthur/art040.htm
• Cardenas, S. A. (2022). Tree of hope, remain strong. The California State University. Pomona Chen, Y., Yu, C., Yuan, Y., Lu, F., & Shen, W. (2021). The influence of trust on creativity: A review. Frontiers in Psychology, 12, 706234. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.706234
• Çağlı, A. (t.y.). Alberto Giacometti ve varoluşçuğu. Artful Living. 27 Şubat 2025’te https://www.artfulliving.com.tr/project/4591/alberto-giacometti-ve-varolusculugu
• Çay, M. B. (2017). Francisco Goya’nın kabus resimleri üzerine bir inceleme. Yıldız Journal of Art and Design, 4(2), 88-103.
• Dede, B. (2018). Varoluşçuluk felsefesinin heykel sanatındaki etkisi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi , 6 (24), 571-584.
• Denizli, S. (2004). The role of hope and study skills in predicting test-anxiety levels of university students [Unpublished master’s thesis]. Middle East Technical University.
• Deren, S. (1999). Angst ve ölümlülük. Felsefe Sanat ve Kültür Yayınları, 6(2), 101-115. Easby, R. J. (n.d.). Sir Edward Coley Burne-Jones, hope. Smarthistory The Center for Public Art. Retrieved March 14, 2025, from history https://smarthistory.org/burne-jones-hope/
• Eliose, (2020, May 5). ‘Hope’ by George Frederic Watts. The GSAL Journal. https://thegsaljournal.com/2020/05/05/hope-by-george-frederic-watts/
• Elsen, A. E. (1963). Rodin the museum of modern art, New York. Doubleday Epsom ve Ewell History Explorer (n.d.). George Frederic Watts RA OM (1817-1904). Retrieved March 24, 2025, from https://eehe.org.uk/25757/wattsgf/
• Fridakahlo.org (n.d.). The broken column, 1944 by Frida Kahlo. Retrieved March 12, 2025, from https://www.fridakahlo.org/the-broken-column.jsp
• Galerie Smaragdine (2023, Août 12). Les trois ombres avant 1886. WordPress. https://www.smaragdine.fr/2013/08/12/rodin-la-chair-le-marbre-musee-rodin/les-trois-ombres-avant-1886/
• Gül, E. (2016). Caspar David Friedrich’in romantizmi. Düşünüyorum Dergisi, 69(3-7).
• Gülten, N. (2014). Kierkegaard'ta umutsuzluk, iman ve umut. (Tez No. 356719) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• İbrahim, A. (2024, September 9). Hope II by Gustav Klimt-the subject of pregnant women in art. The Artist Magazine. https://www.theartist.me/art/pregnant-women-art-gustav-klimt-paintings/
• İmamoğlu, G. (2017). Sanat eğitimi öğrencileri ile sosyal bilimler öğrencilerinin sürekli ve durumluk kaygılarının karşılaştırılması. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 6(33), 1635-1646.
• Johnstone, J. (2024, August 9). Unlocking the symbolism Klimt’s tree of life. Anita Louise Art. https://anitalouiseart.com/unlocking-the-symbolism-in-gustav-klimts-tree-of-life/
• Jonathan (2012, May 21). Hope by George Frederic Watts. Wordpress. https://mydailyartdisplay.uk/2012/05/21/hope-by-george-frederic-watts/
• Jones, V. E. (2015 October 23). This is what hope usually feels like. https://thejesusquestion.org/2015/10/23/this-is-what-hope-usually-feels-like/
• Jorgensen, E. (1996). The artist and the pedagogy of hope. International Journal of Music Education, (1), 36-50. https://doi.org/10.1177/025576149602700105
• Kierkegaard, S. (2004). Ölümcül hastalık umutsuzluk. (M. M. Yakupoglu, Çev.). Doğu Batı Yayınları.
• Koyunoğlu, E. (2023). Üç modern heykeltıraş, üç Yorum; Rodin, Boccioni ve Giacometti’nin yürüyen adamları. Sanat Tarihi Dergisi, 32(2), 741-759. https://doi.org/10.29135/std.1298364
• Kuadros (t.y.). Stoclet Friz Life Ağacı. 9 Mart 2025’te https://kuadros.com/tr/products/stoclet-friz-life-agaci?_pos=4&_sid=0cd17aab5&_ss=r
• Lilium Compendium (n.d.). George Frederic Watts- muses & the beau monde. Retrieved March 16, 2025, from https://www.liliums-compendium.co.uk/post/george-frederic-watts-muses-the-beau-monde
• Maclean, R. (2006, August). Los Capricholar. Special Collections. https://www.gla.ac.uk/myglasgow/library/files/special/exhibns/month/aug2006.html
• Madrid Sanat Akademisi (2024, 19 Temmuz). Goya’nın en karanlık başyapıtları: Ünlü Siyah tablolarına bir bakış. https://madridacademyofart.com/tr/goyas-darkest-masterpieces-a-look-at-his-famous-black-paintings/ Major-Prépa (n.d.). L’homme qui marche de Giacometti ; le corps et l’intention. Retrieved March 24, 2025, from https://major-prepa.com/culture-generale/giacometti-homme-qui-marche-corps-intention/
• May, R. (1997). Kendini Arayan İnsan. (A. Karpat, Çev.). Kuraldışı Yayıncılık. Merriam-Webster. (n.d.). Hope. In Merriam-Webster.com dictionary. Retrieved September 11, 2024, from https://www.merriam-webster.com/dictionary/hope
• Miller, H. E. (2017). A partner in their suffering: Gustav Klimt's empowered figure in Hope II. Brigham Young University.
• MuseumTV (2021, April 20). "L'homme qui marche" d'Alberto Giacometti. https://www.museumtv.art/artnews/oeuvres/lhomme-qui-marche-dalberto-giacometti/ MuzéoArt (n.d). Abbey among oak trees by Caspar David Friedrich. Retrieved Mach 20, 2025, from https://en.muzeo.com/art-print/abbey-among-oak-trees/caspar-david-friedrich
• Najarian, H. (2013). Tag: Gustav Klimt. https://smecsundaymorningforum.org/tag/gustav-klimt/ NNart-Computer Creations (n.d.). What is the meaning of Frida Kahlo’s broken column? Retrieved March 12, 2025, from https://nnart.org/frida-kahlo-broken-column/
• Pre Raphaelite Influenced Art (2010, August 18). George Frederic-Sir Galahad. Blogger. https://preraphaelitepaintings.blogspot.com/2010/08/george-frederic-watts-sir-galahad.html
• Reitsema, E. M. (2020, February 16). George Frederic Watts: Hope. Artway. https://www.artway.eu/posts/george-frederic-watts-hope
• Sanat Sözlüğü (2020). Ruhsal dünyasını ve insan kırılganlığını eserlerine yansıtan Sürrealist heykeltıraş Giacometti. https://www.sanatinoykusu.com/alberto-giacometti/
• Sarıalioğlu, R. I. (2024). Caspar David Friedrich: Boşluğun kökeni. The Journal of Social Sciences, 33(33), 162-177.
• Savaş, U. T. (2018). Sanatsal imgenin coğrafi boyutu ve özgün uygulamalar ile incelenmesi. Sanat ve Tasarım Dergisi(22), 255-271.
• Snyder, C. R. (2002). Hope theory: Rainbows in the mind. Psychological Inquiry, 13(4), 249-275. https://doi.org/10.1207/S15327965PLI1304_01
• Sotheby’s (1744). Alberto Giacometti/ La cage (premiere versiyon). https://www.sothebys.com/en/buy/auction/2020/impressionist-modern-art-evening-sale/alberto-giacometti-la-cage-premiere-version
• Steig (2023, May 31). Unveiling the symbolism in Gustav Klimt’s “Hope II”: A journey of life, death, and resilience. Exploring The Use of Symbolism in old Master Paintings. https://fineartchronicle.com/index.php/2023/05/31/unveiling-the-symbolism-in-gustav-klimts-hope-ii-a-journey-of-life-death-and-resilience/
• Şahin, H. (2016). Modern sanatta geleneğin reddi. Akademik Sanat, 1(1), 76-85. Şahinbay, H. (2020, 25 Şubat). Karl Johan’da akşam, Edward Munch. Loveinartsz. https://www.loveinartsz.com/karl-johan-da-aksam-edward-munch-1892/
• Tanır, A., K. (2015). Frida Kahlo’nun umut ağacı adlı yapıtı: Bir “göstergebilim” analizi. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Yazıları Dergisi, 32, 185-198.
• Taşçıoğlu, A. (2025, 27 Şubat). Sanatın çığlığı: Ressamın kırılma noktası. Fikir Turu. https://fikirturu.com/kultur-sanat/sanatin-cigligi-ressamin-kirlma-noktasi/ The Art Story (n.d.). Auguste Rodin. Retrieved March 20, 2025, from https://www.theartstory.org/artist/rodin-auguste/
• Tok, G. (2022). Kaygı kavramı açısından Nermi Uygur’un bunalımdan yaşama kültürü denemesinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi]. Maltepe Üniversitesi Arşivi.https://openaccess.maltepe.edu.tr/server/api/core/bitstreams/a539ede7-cce1-44ce-a1c9-f017a2007de6/content
• Tolstoy, L. (1904). What is art? Translated from the original Ms., with an introduction by Aylmer Maude. Funk & Wagnalls Company.
• Topakkaya, A. ve Urtekin, G. (2022). Varoluş felsefesinde bir problem olarak: Kaygı. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi (FLSF), (34). 279-99. https://doi.org/10.53844/flsf.1137548.
• Türelart (2024, 1 Ekim). Alberto Giacometti: Varoluşun gücünü yansıtan heykeller. https://www.turelart.com/alberto-giacometti/ Türk Dil Kurumu. (t.y.). Umut. Güncel Türkçe Sözlük. 08 Ağustos, 2024 tarihinde https://sozluk.gov.tr/umut adresinden edinilmiştir.
• Uygan, E. ve Gültekin, T.(2024).Yalnızlık metaforunun Edvard Munch eserlerinde melankoli duygusu ile ilişkisel çözümlenmesi. Uluslararası İletişim ve Sanat Dergisi, 5 (11), 45-62, https://doi.org/10.29228/iletisimvesanat.74928
• Ümer, E. (2018). Kaygının sanatsal temsilleri. Sanat ve Tasarım Dergisi, 8(1), 20-40. https://doi.org/10.20488/sanattasarim.509512
• Yapıcı, M. ve Nalinci, G. Z. (2014). Sanat yapıtında psikolojik obje. Electronic Turkish Studies 9(2), 1621-1627. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6433
• Yener, G., Nacar, T. (2017). Gustave Klimt'in ikonaları. Cappadocia Journal of History and Social Sciences, 110-139. https://doi.org/10.18299/cahij.134
• Yücel, Ş. (2006). Resimde kavram olarak kaygı (Tez No. 173267) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Watson, G. F. (2024). Edvard Munch. EB. (Eds.). Britannica Biographies. https://ddc449fe97e72df15faf96b8d7d4f5facfaa9c92.vetisonline.com/c/6s5zai/viewer/html/ggwf7yayt5
• Wellman, J. (2018, January 31). What was Rodin Thinking, Man? Patheos. https://www.patheos.com/blogs/christiancrier/2018/01/31/what-was-rodin-thinking-man/
• Görseller Dizini
• Görsel 1. Goya, F. (1799). Por que fue sensible (Çünkü o hassastı) [Resim]. Özel Koleksiyon. https://www.brooklynmuseum.org/tr-TR/objects/47176
• Görsel 2. Goya, F. (1820-23). Kara Resimler (San Isidoro’ya Hac, Sopa ile Dövüş, Kader Tanrıçaları, Gülen Kadılar) [Resim]. Proda Müzesi, İspanya. https://oddathenaeum.com/goyas-black-paintings/
• Görsel 3. Munch, E. (1892). Karl Johan Caddesi’nde Akşam [Resim]. Munch Müzesi, Oslo, Norveç. https://historia-arte.com/obras/anochecer-en-la-calle-karl-johan-de-munch
• Görsel 4. Munch, E. (1893). Çığlık [Resim]. National Galeri Oslo, Norveç. https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_Scream.jpg
• Görsel 5. Munch, E. (1894). Kaygı [Resim]. Munch Müzesi, Oslo, Norveç https://en.wikipedia.org/wiki/Anxiety_(Munch)
• Görsel 6. Giacometti, A. (1950). Kafes [Heykel]. Koleksiyon Fondation Giacometti, Paris. https://samblog.seattleartmuseum.org/2022/08/giacometti-the-cage/
• Görsel 7. Giacometti, A. (1960). Yürüyen Adam I [Heykel]. Koleksiyon Fondation Giacometti, Paris. https://artblart.com/tag/alberto-giacometti-the-cage/
• Görsel 8. Rodin, A. (1886). Tree The Shades (Üç Gölge) [Heykel]. Rodin Müzesi, Paris, Fransa. https://learn.ncartmuseum.org/artwork/the-three-shades/
• Görsel 9. Rodin, A. (1902). Düşünen Adam [Heykel]. Rodin Müzesi, Paris, Fransa. https://artinwords.de/degas-rodin/
• Görsel 10. Friedrich, C. D. (1809-10). Meşe Ormanındaki Manastır [Resim]. National Galeri, Berlin. https://cdfriedrich.de/chronik/abtei-im-eichwald/#pid=1
• Görsel 11. Fredrich, C. D. (1830-35). Alacakaranlıkta Bir Yürüyüş [Resim]. J. Paul Getty Müzesi, Los Angeles. https://www.getty.edu/art/collection/object/103RJX
• Görsel 12. Watts, G. F. (1860-62). Sir Galahad [Resim]. Hardvard Sanat Müzeleri, Cambridge, Massachusetts, ABD. https://harvardartmuseums.org/collections/object/230160
• Görsel 13. Watts,G. F. (1886). Umut [Resim]. Tate Modern Müzesi, Londra. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/George_Frederic_Watts%2C_1885%2C_Hope.jpg
• Görsel 14. Jones, E. B. (1871). Üç Erdem penceresi: Spes (Umut); Caritas (Hayırseverlik); Fides (İnanç) [Resim]. Christ Church Katedrali, Oxford Üniversitesi. https://vsemart.com/wp-content/uploads/2014/07/Stained-glass-windows-by-British-artist-Sir-Edward-Coley-Burne-Jones-2.jpg
• Görsel 15. Jones, E. B. (1896). Umut [Resim]. Güzel Sanatlar Müzesi, Boston. https://www.liliums-compendium.co.uk/post/edward-burne-jones-gifted-gallery
• Görsel 16. Klimt, G. (1905). Tree of Life (Hayat Ağacı) [Resim]. Uygulamalı Sanatlar Müzesi, Viyana, Avusturya. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11286045/figure/F2/
• Görsel 17. Klimt, G. (1907-1908). Hope II [Resim]. Modern Sanat Müzesi, New York City. https://www.gustav-klimt.com/Hope-II.jsp
• Görsel 18. Kahlo,F. (1944). The Broken Column (Kırık Sütun)[Resim]. Dolores Olmedo Müzesi, Meksika. https://www.flickr.com/photos/libbyrosof/2267812016
• Görsel 19. Kahlo, F. (1946). Tree of Hope [Resim]. Daniel Filipacchi Koleksiyonu, Paris, Fransa. https://www.fridakahlo.org/tree-of-hope.jsp