III. SELİM DÖNEMİNDE EVRAK SAHTECİLİĞİ

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 13, 29.06.2021

Emine Güngör Yadi

https://doi.org/10.51533/insanbilimleri.895358

Öz

Evrakta sahtecilik suçu daha önceki dönemlerde olduğu gibi III. Selim döneminde de yaşanmıştır. Sahtesi yapılan evraklar daha çok ferman, berat, i‘lâm, tezkire, hüccet, temessük, mürâsele, mülâzemet, defter ve mektuplardı. Makam ve mevki sahibi olma, haksız kazanç elde etme, görevini iyi yapan bir kişiye iftira atma, kişilerin miras hakkını almasına engel olma, kişiler arasında kavga çıkarmak gibi amaçlarla yapılmıştır. Evrak sahteciliğinde kullanılan yöntemler arasında mühür kazımak, belge üzerinde oynama yapmak, yetkili kişilerden rüşvet karşılığında belge almak ve yalancı şahit göstermek söylenebilir. Evrak sahteciliğinin büyük oranda devlet memurları tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır. Kısmen de olsa halktan kişilerinde sahteciliğe başvurduğu görülmüştür. Evrakta sahteciliğin önüne geçebilmek amacıyla sahtecilik yapanlara belli başlı cezalar verilmiştir. Bu kişiler sürgün, kalebend, idam edilmiş ve tomruğa konulmuştur. Evrak sahteciliği üzerine yaptığımız bu çalışmada III. Selim döneminde meydana gelen evrakta sahtecilik suçlarını, bu sahteciliğin ne gibi asayiş problemlerine yol açtığı, devletin bu problemden kurtulmak adına ne gibi önlemler aldığı ve cezalar uyguladıkları ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

III. Selim,, Evrak Sahteciliği, Ceza

DOCUMENT FORGERY DURING SELIM III PERIOD

Öz

The crime of forgery of documents took place in Selim III period, as did in the previous periods. The forged documents were mostly ferman, berat, ilam, tezkire, huccet, temessuk, murasele, mulazemet, notebooks, and letters. It has been carried out for purposes such as having a position, making unfair gain, defamation of a person who does his/her duty well, preventing people from getting the right of inheritance, and causing a fight between people. Among the methods used in document forgery, engraving a seal, manipulating the document, receiving documents in return for bribery from authorized persons, and showing false witnesses can be given as examples. It is understood that government officials mostly carry out the forgery of documents. It has been observed that civilians applied partially to counterfeiting. Specific penalties have been imposed on those who commit forgery in order to prevent forgery of documents. These were exiled, kalebend, executed, and put on the logs. This study provides information about the crimes of forgery in the documents that occurred during the period of Selim III, what kind of security problems this forgery caused, what measures the state took, and imposed penalties to get rid of this problem.

Anahtar Kelimeler

Selim III, Document Forgery, penalty

Kaynakça

• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi
• Abbürrahim b. Ömer el-Cevberî, Şarlatanların Sırları(el-Muhtâr fî Keşfi’l-Esrâr), Hüseyin Kaya (çev.), Ocak Yayınları, İstanbul 2006.
• AYDIN, Bilgin ve İshak Keskin, “Osmanlı Bürokrasisinde Evrak Sahteciliği, Diplomatik ve Diplomatika Eğitimi”, Osmanlı Araştırmaları Dergisi, C. XXXI, İstanbul 2008, ss. 197-228.
• DAŞCIOĞLU, Kemal, Osmanlı’da Sürgün, Yeditepe Yayınları, İstanbul 2007. Halil Nuri Bey, Nuri Tarihi, Seydi Vakkas Toprak (haz.), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2015.
• IMBER, Colin, “Osmanlı Hanedan Efsanesi”, Söğüt’ten İstanbul’a; Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu Üzerine Tartışmalar, İmge Kitabevi Yayınları, İstanbul 2000, ss. 243-270.
• KETİZMEN, Abbas, Sahtecilik ve Tahrifata Karşı Geliştirilmiş Kıymetli Kâğıt ve Belgelerin Tasarım – Teknolojik Özellikleri, Örnek Bir Resmi Belge Tasarımı Önerisi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 2008.
• KÖPRÜLÜ, M. Fuad, “Sultan Baybars’a İsnâd Edilen Bir Vakfiye”, Vakıflar Dergisi, S. V, Ankara 1962, ss. 1-8.
• ÖZCAN, Abdülkadir, “Feridun Ahmed Bey”, Türkiye Dyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Diyanet Vakfı Yayınları, C. 12, İstanbul 1995, ss. 396-397.
• TAŞKESENLİOĞLU, M. Yasin, “Osmanlı Diplomatiğinde Mühür ve Bir Vaka Olarak Sahte Mühür Kullanımı”, History Studies, C. 9, Samsun 2017, ss. 183-202.
• YINANÇ, M. Halil, “Feridun Bey Münşeatı”, Tarih-i Osmanî Encümeni Mecmuası, C. XI-XIII, S. 62-77, İstanbul 1336-1339, ss. 161-169.
• YINANÇ, M. Halil, “Feridun Bey Münşeatı”, Türk Tarih Encümeni Mecmuası, C. XIV, S. 2, İstanbul 1340, ss. 217-226.
• YINANÇ, M. Halil, “Feridun Bey Münşeatı”, Türk Tarih Encümeni Mecmuası, C. XIV, S. 1, İstanbul 1340, ss. 37-46.