Sürdürülebilirliğin Endüstrileşmesi, Kapitalizmin İleri Dönüşümü ve Postdijital Sürdürülebilirlik

Yıl 2023, , 25 - 37, 01.07.2023

Derya Nil Budak

https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1283999

Öz

Sürdürülebilirlik, ileri kapitalist toplumların temel sorunsalıdır. Kapitalizmin ilerlemesi ise insan ve gezegen odağında devam etmektedir. Fiziksel dünyayı aşmak isteyen ileri kapitalizm, dijitalleşme yoluyla kendini yeniden üretebilen metaları da kendi sisteminde üretmektedir. Dijital sonrası dönemi ifade eden postdijital çağ, ileri kapitalizmin dijital metalarının tüm boyutları ile fiziki dünyayı sardığı ve fiziki dünya ile iç içe geçtiği yeni aşamayı işaret etmektedir. Bu çalışma, fiziksel ve dijital evrenlerin sürdürülebilirliği ile ileri kapitalizm arasındaki ilişkiyi değerlendirirken “postdijital” ve “sürdürülebilirlik” kavramlarından türetilen yeni bir terim ileri sürmektedir. Ayrıca kapitalizmin sürdürülebilir dönüşümünü ve sürdürülebilirliğin bir endüstriye dönüşmesini, “postdijital sürdürülebilirlik” kavramsallaştırması ve postdijital teori bağlamında bir örnek üzerinden betimlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, yapay zekâ Tilda tarafından dijital ve fiziksel atıklarla sürdürülebilir şekilde hazırlanan ve Dünya Çevre Günü’nde Metaverse’te lanse edilen dijital ileri dönüşüm projesi, betimsel analiz yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmanın; insan, toplum ve doğa sorunsalının postdijital durumuna yeni bir bakış açısı kazandırarak alana katkı sunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Postdijital, Sürdürülebilirlik, İleri Dönüşüm, Metaverse, postmodernizm

Industrialization of Sustainability, Upcycling of Capitalism and Postdigital Sustainability

Öz

Sustainability is the fundamental problem of advanced capitalist societies. The progress of capitalism also continues in the focus of people and the planet. Advanced capitalism, which wants to surpass the physical world, produces commodities that can reproduce themselves through digitalization in its system. The postdigital age marks the new stage in which the digital commodities of advanced capitalism surround the physical world with all its dimensions and are intertwined with the physical world. This study offers a new term derived from the concepts of “postdigital” and “sustainability” in evaluating the relationship between the sustainability of physical and digital universes and advanced capitalism. It also aims to describe the sustainable transformation of capitalism and the transformation of sustainability into an industry through a case in the context of the “postdigital sustainability” conceptualization and postdigital theory. For this purpose, the digital upcycling project, prepared by artificial intelligence Tilda in a sustainable way with digital and physical waste and launched on Metaverse on World Environment Day, was examined by descriptive analysis. This study will contribute to the field by giving a new perspective on the postdigital condition of humans, society, and nature problems.

Anahtar Kelimeler

Postdigital, Sustainability, Upcycling, Metaverse, postmodernism

Kaynakça

• Adorno, T. W. (2001). Culture industry. Routledge.
• Andersen, C. U., Cox, G., ve Papadopoulos, G. (2014). Editorial: Postdigital research. A Peer-Reviewed Journal About, 3(1), 5–7. https://doi.org/10.7146/aprja.v3i1.116067
• Aytaç, Ö. (2002). Boş zamanın üzerine kuramsal yaklaşımlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 231-260.
• Bauman, Z. (1999). Küreselleşme: Toplumsal sonuçları. A. Yılmaz (Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Bocok, R. (2005). Tüketim. İ. Kutluk (Çev.). Dost Yayınevi.
• Bradley, K. (2007). Defining digital sustainability. Library Trends, 56(1), 148-163. https://doi.org/10.1353/lib.2007.0044
• Cassidy, T. D., ve Han, S. L. (2013). Upcycling fashion for mass production. İçinde M. A. Gardetti and A. L. Torres (Der.), Sustainability in fashion & textiles: Values, design, production and consumption (1st ed.) (pp.148-163). Greenleaf Publishing Ltd.
• Çelik, A. (2012). Kültür Endüstrisi Üç Yanlış Bir Doğru. Literatür.
• Copeland, B. (t.y.). Artificial intelligence. İçinde Encyclopedia Britannica. Erişim Nisan 12, 2023. https://www.britannica.com/technology/artificial-intelligence.
• Cramer, F. (2014). What is “post-digital”?. A Peer Reviewed Journal About, 3(1), 10-24. https://doi.org/10.7146/aprja.v3i1.116068
• David, F. (2022). Tilda, LG’s AI Artist, to unveil her first solo capsule collection on World Environment Day. Vanityteen. Erişim Haziran 20, 2023, https://www.vanityteen.com/tilda-lg-first-collection-world-environment-day/
• Dijital İleri Dönüşüm Projesi (2022). Digital upcycling project by Tilda. Erişim Haziran 20, 2023, www.dupbytilda.com.
• Eagleton, T. (2011). İdeoloji. M. Özcan (Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Erdoğan, İ. (2000). Kapitalizm, kalkınma, postmodernizm ve iletişim. Erk Yayınları.
• Erinç, M. S. (1994). Postmodernizmin tanımı. Anadolu Sanat, 2, 31-45.
• Ettinger, J. (2022, Haziran 6). AI designer Tilda upcycles digital and denim waste in first solo capsule. Ethos. https://the-ethos.co/ai-designer-tilda-upcycles-digital-and-denim-waste/
• Fazla. (2023). Atık kolları. Erişim Haziran 20, 2023, https://fazla.com/atik-kollari/
• George, G., Merrill, R. K., ve Schillebeeckx, S. J. D. (2021). Digital sustainability and entrepreneurship: How digital innovations are helping tackle climate change and sustainable development. Entrepreneurship Theory and Practice, 45(5), 999–1027. https://doi.org/10.1177/1042258719899425
• Jandrić, P., Knox, J., Besley, T., Ryberg, T., Suoranta, J., ve Hayes, S. (2018). Postdigital science and education. Educational Philosophy and Theory, 50(10), 893-899. https://doi.org/10.1080/00131857.2018.1454000.
• Kirschenmann, F. (2004) A brief history of sustainable agriculture. İçinde C. Raffensperger ve N. Myers, The Networker, 9(2).
• Macgilchrist, F. (2021). Theories of postdigital heterogeneity: Implications for research on education and datafication. Postdigital Science and Education, 3, 660–667. https://doi.org/10.1007/s42438-021-00232-w
• Mystakidis, S. (2022). Metaverse. Encyclopedia. 2(1), 486-497. https://doi.org/10. 3390/encyclopedia2010031
• Negroponte, N. (1998, Aralık 12). Beyond digital. Wired Magazine. https://web.media.mit.edu/~nicholas/Wired/WIRED6-12.html,
• Ohvril, A. (2023, Şubat 25). The destructive impact of the digital world on the environment is growing rapidly. World Clean Up Day Blog. https://www.worldcleanupday.org/post/the-destructive-impact-of-the-digital-world-on-the-environment-is-growing-rapidly
• Okur, M. A. (2015). Gramsci, Cox ve hegemonya: Yerelden küresele, iktidarın sosyolojisi üzerine. International Relations/Uluslararasi İlişkiler, 12(46), 131-151. https://doi.org/10.33458/uidergisi.463031
• PR Newswire. (2022, Haziran 3). Introducing the digital upcycling project by Tilda, the world’s first AI artist. https://www.prnewswire.com/news-releases/introducing-the-digital-upcycling-project-by-tilda-the-first-ai-artist-by-lg-ai-research-301561017.html
• T.C. Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Birliği Başkanlığı. (2015). 5 Haziran Dünya Çevre Günü. Erişim Haziran 20, 2023. https://www.ab.gov.tr/49988.html
• Tsing, A. L., Deger, J., Saxena, A. K., ve Zhou, F. (2021). The more than human anthropocene. Feral Atlas. https://feralatlas.org.
• United Nations Brundtland Commission (1987). United Nations World Commission on Environment and Development, Our common future report. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/5987our-common-future.pdf
• United Nations. (t.y.). World Environment Day 5 June. Erişim, Haziran 20, 2023, https://www.un.org/en/observances/environment-day
• Wegener, C. (2016). Upcycling. İçinde Glăveanu, V. P., Tanggaard, L., and Wegener, C. (Der.), Creativity a new vocabulary (ss. 181-188), London: Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1057/9781137511805_22
• Wiles, J. (2022, Ekim 21). What is a Metaverse? And should you be buying in?. Gartner. https://www.gartner.com/en/articles/what-is-a-metaverse
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.