İnsanlığın Çözüp Bitirilemeyen Sorunu: Amaçsal ve Araçsal Akıl (Akıl ve Zekâ İkilemi)

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 1, 143 - 153, 15.03.2018

Mustafa Aydın

Öz

Akıl, insanın özlük alanının en önemli unsurlarından birisidir. Hayvanların aklı yoktur, ancak insandaki akla karşılık onun yerine içgüdüsel donanımları vardır. Dünden bugüne akıl üzerine çok şey söylenmiş, akıl, insan aklının en önemli konularından birisi olmuştur. Bilmede bir süje olan akıl, kendi üzerine katlanıp bizzat kendisini bir obje olarak ele almıştır. Şüphesiz en sorunlu bilgilerden birisi süjenin bizzat kendisi hakkında verdiği bilgidir. Hele bu konuda referans sayılıp lâyüs’el (sorgulanamaz) görülürse yanılgı kaçınılmaz olmuştur. Akıl, Rönesans ve özellikle 18. Yüzyıl Aydınlanma düşüncesinden bu tarafa felsefenin başat konusu olmuş, bu alanda geniş bir literatür ortaya çıkmıştır

Anahtar Kelimeler

akıl, özlük, amaç