Boşanmanın Evlilik Üzerine Dışsallık Etkisi: Türkiye’den Bulgular

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 1 - 31, 15.03.2020

Zeynep Ugur

Öz

Öz: 2000’li yıllardan bu yana boşanma, birçok gelişmiş ülkede olduğu gibi Türkiye’de de hızla yaygınlaşmaktadır. Boşanma oranlarının artması ve bunun toplumda bilinir olmasının etkisi sadece boşanan çiftlere mahsus kalmayabilir. Bu çalışmada, kişinin yaşadığı şehirdeki boşanma oranlarının diğer insanların evliliklerine herhangi bir dışsallık etkisi olup olmadığı incelenmektedir. Bunun için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan Yaşam Memnuniyeti Araştırması verileri temel alınmaktadır. Ayrıca Türkiye’de evlilikten memnuniyetin zaman içinde değişimi ve bu değişimi etkileyen faktörler analiz edilmektedir. Analizimiz, 2003-2017 yılları arasında yaklaşık 300.000 kişiyle yapılan anket sonuçlarına dayanmaktadır. Ayrıca 2013 yılında yapılan anket, şehir bazında tahmin verecek şekilde tasarlandığı için evlilikten memnuniyetin şehir bazında dağılımını da gözlemleme imkânı vermektedir. 2003-2017 yılı arası dönemde, evliliklerinden çok memnun olanların oranında belirgin bir düşüş olmakla beraber ortalama evlilikten memnuniyette çok ciddi değişiklikler gözlemlenmemektedir. Buna mukabil şehirler arasında evlilikten memnuniyet oranlarında belirgin farklılık bulunmaktadır. Özellikle kadınların evlilikten memnuniyet oranı belirgin ölçüde erkeklerden düşüktür. Yaş ile evlilikten memnuniyet arasındaki ilişki U şeklindedir. Ortalama 55-60 yaşına kadar azaltmakta sonra yaşlılıkta artmaktadır. Gelir, eğitim seviyesi ve sağlık durumu ile evlilikten memnuniyetin pozitif ilişki içinde olduğu görünmektedir. Boşanmanın evliliğe negatif bir dışsallık etkisini gösteren bir bulgu tespit edilmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Boşanma, evlilikten memnuniyet, mutluluk, dışsallık, Türkiye.

The Spillover Effect of Divorce Rates on Marriage: Findings from Turkey

Öz

Abstract: From 2000 onwards, divorce has become prevalent in Turkey like many other developed countries. The rise in divorce rates might not only affect divorced people themselves. In this study, we examine whether divorce rates in the city in which the individual lives has an effect on the person’s satisfaction with marriage using individual level data obtained from Life Satisfaction Survey over the 2003-2017 period. Moreover, we analyze the factors that determine marital satisfaction. Our results are based on 300,000 observations. During the 2003-2017 period, we observe a pronounced drop in the proportion of people who are very satisfied with their marriage. However, average satisfaction did not change considerably. In addition to this, there are significant differences in satisfaction with marriage in different cities. Women have statistically significantly lower satisfaction from their marriage compared to men. The relationship between age and marital satisfaction is U shaped. On average, it makes a dip when the partners are around 55-60 years old then starts to increase in old age. Income, education level and subjective health assessment are positively related to marital satisfaction. We did not find any support for the spill-over effect of divorce on marriage.

Anahtar Kelimeler

Divorce, marital satisfaction, happiness, externality, Turkey.

Kaynakça

• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (1996). Halkın Boşanmaya İlişkin Tutumları Araştırması.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2006). Türkiye’de Aile Yapısı Araştırması 2006.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2011). Türkiye’de Aile Yapısı Araştırması 2011.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2014). Türkiye Boşanma Nedenleri Araştırması.