Suriye İç Savaşı’nın Arap Aleviler Üzerindeki Etkileri

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 95 - 128, 15.06.2020

Bayram Sinkaya

Öz

Suriye’de 2011’de başlayan rejim karşıtı gösterilerin güvenlik güçleri ile göstericiler arasında çatışmalara dönüşmesiyle patlak veren ve sekiz yılı aşkın süredir devam eden iç savaş, ülkede yaşayan tüm toplumsal grupları derinden etkiledi. Uzun süredir iktidarı elinde tutan Esad ailesinin Arap Alevi kökenleri ve çatışmaların hızla mezhepçi bir hal alması, dikkatleri Arap Alevi toplumunun üzerine yöneltti. Hem Esad yönetiminin devamı hem de muhalefetin rejim karşısındaki başarısı açısından Arap Alevilerin alacağı tavır oldukça kritik görüldü. Bu minvalde Arap Alevilerin Esad yönetimiyle ve muhalefetle ilişkileri değişik mahfillerde çokça tartışıldı. Ancak, bu zamana kadar iç savaşın Arap Aleviler üzerindeki etkileriyle ilişkili kayda değer bir çalışma yapılmadı. Alevilerin kaygıları ve çatışmalardan nasıl etkilendiği üzerinde pek durulmadı. Arap Alevi toplumunun içindeki ayrışmalar ve hem rejimle hem de muhalefetle geliştirdikleri komplike ilişkiler göz ardı edildi. Bu makale, rejim karşıtı gösterilerin iç savaşa dönüştüğü süreçte ve iç savaş boyunca Suriyeli Arap Alevilerin durumunu analiz etmeyi hedeflemektedir. Bu bağlamda Arap Alevilerin hem Esad rejimi hem de muhalefetle ilişkileri incelenmiş ve iç savaşın Alevi toplumu üzerindeki etkileri tartışılmıştır. Rejim karşıtı gösteriler karşısında Alevi toplumunun yeknesak hareket etmediği, bir kısmının Esad yönetiminin yanında dururken önemli bir kısmının muhalefete meylettiği ortaya konulmuştur. Ancak çatışmaların zamanla mezhepçi bir hal alması, Alevilerin çoğunluğunun toplumsal güvenlik kaygılarını tetiklemiş ve İslamcı grupların ağırlığının giderek arttığı muhalefet karşısında Esad yönetimini desteklemesine sebep olmuştur. Bununla beraber Alevilerin Esad yönetimi ile ilişkilerinin problemsiz olduğu söylenemez ve Esad’a verdiği destek yalnızca mezhepçi sebeplerle açıklanamaz. Bu desteğin sosyolojik, tarihsel ve siyasi nedenleri vardır.

Anahtar Kelimeler

Esad yönetimi, Arap Aleviler, iç savaş, toplumlararası çatışma, mezhepçilik., Suriye

Implications of the Syrian Civil War on the Alawites

Öz

Anti-regime demonstrations erupted in Syria in 2011 that turned into armed conflicts and then a civil war wrecked the country for over eight years have profoundly impacted all social groups. The Alawite background of the long-lasting ruling family, the Assads, and the growing sectarian characteristics of the conflict drew projections particularly on the Alawite community. Indeed, it was regarded very critical both for the continuation of the ruling regime, and for the potential success of its opposition. There have been many debates in various occasions on the Alawite’s relations with the opposition and the Assad administration, however, currently there are few scholarly researches on implications of the civil war with regard to the Alawite community. Moreover, the existing literature underexplored communitarian concerns of the Alawites and effects of clashes on them. It also underestimated breaks among the Alawites, and their complicated relations with the regime and the opposition. This article aimed at analyzing the position of Syrian Alawites in a period that start with the anti-government demonstrations that evolved into the civil war. In this respect, it reviewed the Alawites’ relations with both the Assad administration and the opposition, and it discussed implications of the civil war on this community. It appeared that the Alawites did not act in a monolithic way in the face of anti-regime demonstrations; while some of them stood behind the Assad administration, a considerable part of them tended towards opposition. However, the growing sectarian color of the conflict that deepened sectarian concerns of the most of the Alawites, led them to extend their support to the Assad administration against the Islamist-dominated opposition. However, it did not mean that the Alawites had seamless relations with the Assad administration; and the Alawite support for the Assad could not be explained solely by sectarian reasons. There has been a number of sociological, historical and political factors that affected the Alawite choice

Anahtar Kelimeler

Syria, the Assad rule, Arab Alawites, civil war, intercommunal con…ict, sectarianism

Kaynakça

• AFP. (23.09.2015). Pro-regime militias in Syria. https://www.yahoo.com/news/pro-regime-militiassyria-104205626.html?ref=gs
• Aftandilian, Gregory. (2015). Alawite dilemmas in the Syrian civil war. !e Arab Weekly. 22 Haziran. http://www. thearabweekly.com/?id=891
• Al Arabiya. (11.12.2011). Syrian Alawites hate Assad: opposition >gure. Al Arabiya News. http://www.alarabiya.net/ articles/2011/12/11/182001.html
• Al Arabiya. (12.09.2011). Prominent Alawite clerics denounce Assad regime’s ‘atrocities.’ Al Arabiya News. http://english. alarabiya.net/articles/2011/09/12/166498.html