Elit Sporcular ile Sedanterlerin Problem Çözme Becerileri ve Karar Verme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 325 - 337, 31.12.2020

Menderes Kabadayı Selmani Abış Ali Kerim Yılmaz Özgür Bostancı Kenan Şebin

Öz

Bu araştırmanın amacı, elit sporcular ile sedanterlerin problem çözme becerileri ve karar verme düzeylerinin karşılaştırılmasıdır. Araştırmaya farklı branşlardan 150 elit sporcu ve 150 sedanter olmak üzere toplamda 300 kişi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak Heppner ve Petersen (1982) tarafından geliştirilen Şahin ve ark. (1993) tarafından Türkçeye uyarlanan problem çözme envanteri (PÇE) ile Mann ve ark. (1998) tarafından geliştirilen Deniz (2004) tarafından Türkçeye uyarlanan Melbourne karar verme ölçeği I-II kullanılmıştır. Araştırma bulguları incelendiğinde, karar verme açısından kadın ve erkekler arasında etkileyici ve kendine güven alt boyutlarında, problem çözme açısından ise spor yapma durumlarına göre kaçıngan, düşünen ve kendine güvenli yaklaşım alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlılıklara rastlanmıştır (p<0,05). Sonuç olarak, cinsiyetin karar verme üzerinde etkilerinin olduğu, sporcuların ise sedanterlere oranla daha yüksek problem çözme becerisine sahip olduğu tespit edilmiştir. Ortaya çıkan bu sonuçların özellikle sporcularda müsabaka esnasında birçok problemle karşılaşma ve buna bağlı olarak karar verme kabiliyetlerinin sedanterlere oranla daha yüksek olabileceği düşüncesini artırmıştır. Sedanter bireylerin aktif olarak spora katılımları onların problem çözme ve karar verme yetilerini ileri taşıyacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Problem çözme, Karar verme, Elit Sporcu

Kaynakça

• Acar, K., Akandere, M., & Bastug, G. (2013). A Study Of Problem Solving Skills And Non-Functional Attitudes Of Children Who Get Training For Football. Türk Spor Ve Egzersiz Dergisi, 15(3), 69-74.
• Afyon, Y. A., Dallı, M., Metin, S. C., & Bingöl, E. (2014). Investıgatıon Of Decısıon Makıng Andproblem Solvıng Abılıtıes Of Amateur Sportsmen Durıng The Competıtıon. Journal Of Physical Education & Sports Science/Beden Egitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(2).
• Arslanoglu, C., Dogan, E., & Acar, K. (2018). Investigation Of Decision Making And Thinking Styles Of Volleyball Referees İn Terms Of Some Variables. Journal Of Education And Training Studies, 6(10), 21-28.
• Atan, T., Göçer, S., & Ünver, Ş. (2018). Farklı Branşlardaki Erkek Ve Kadın Sporcuların Atılganlık İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. Journal Of International Social Research, 11(60).
• Baumann, S. (1986). Praxis Der Sportpsychologie. München: Blv Buchverlag.
• Bingham, A. (1998). Çocuklarda Problem Çözme Yeteneklerinin Geliştirilmesi (Çev. Af Oğuzkan). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Bozkurt, S. (2010). Sportif Performansa Psikolojik Bakış. Cbü Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 28-37.
• Brems, C., & Johnson, M. E. (1989). Problem-Solving Appraisal And Coping Style: The İnfluence Of Sex-Role Orientation And Gender. The Journal Of Psychology, 123(2), 187-194.
• Çağlayan, H. S., Taşğın, Ö., & Yıldız, Ö. (2008). Spor Yapan Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 62-77.
• Çağlayan, H. S., Taşğın, Ö., & Yıldız, Ö. (2008). Spor Yapan Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 62-77.
• Çon M., Acar, K., Çankaya, S. & Tasmekteplıgıl, M. Y. (2017). Problem-Solving Skills Of Futsal Players With Regard To Some Socio-Demographic Variables. Turkish Journal Of Sport And Exercise, 19(2), 182-189.
• Demir, G. T., Namlı, S., Hazar, Z., Türkeli, A., & Cicioğlu, H. İ. (2018). Bireysel Ve Takım Sporcularının Karar Verme Stilleri Ve Mental İyi Oluş Düzeyleri. Cbü Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(1), 176-191.
• Deniz, M. E. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Karar Vermede Öz Saygı Karar Verme Stilleri Ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(15), 23-35. D'zurilla, T. J., & Nezu, A. M. (1990). Development And Preliminary Evaluation Of The Social Problem-Solving Inventory. Psychological Assessment: A Journal Of Consulting And Clinical Psychology, 2(2), 156.
• Gülşen, D. (2008). Farklı Lig Düzeyinde Oynayan Futbolcuların Oynadıkları Mevkilere, Öğrenim Durumu Ve Spor Yaşlarına Göre Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi.
• Güvendi, B., Işım, A. T., & Güçlü, M. (2018). Korumalı Futbol (Amerikan Futbol) Sporcularının Kişilik Özellikleri Ve Psikolojik Performans Stratejileri İle Karar Verme Stilleri Arasındaki İlişki. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 8(2), 159-175.
• Hastie, R., & Dawes, R. M. Rational Choice İn An Uncertain World: The Psychology Of Judgment And Decision Making. 2001.
• Heppner, P. P., & Petersen, C. H. (1982). The Development And İmplications Of A Personal Problem-Solving İnventory. Journal Of Counseling Psychology, 29(1), 66.
• Kelecek, S., Altıntaş, A., & Aşçı, F. H. (2013). Sporcuların Karar Verme Stillerinin Belirlenmesi. Cbü Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(1), 21-27.
• Korkut, F. (2004). Okul Temelli Nleyici Rehberlik Ve Psikolojik Danma. Ankara: An Yaynclk.
• Mann, L., Radford, M., Burnett, P., Ford, S., Bond, M., Leung, K., ... & Yang, K. S. (1998). Cross‐Cultural Differences İn Self‐Reported Decision‐Making Style And Confidence. International Journal Of Psychology, 33(5), 325-335.
• Newell, B. R., Rakow, T., Weston, N. J., & Shanks, D. R. (2004). Search Strategies İn Decision Making: The Success Of “Success”. Journal Of Behavioral Decision Making, 17(2), 117-137.
• Öztürk, A., Bayazıt, B., & Gencer, E. (2016). Judocuların Problem Çözme Becerilerinin Ve Sportif Güven Düzeylerinin İncelenmesi (Trabzon Olimpiyat Hazırlık Merkezi Örneği). Spormetre Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 145-151.
• Pulur, A., & Akcan, İ. O. (2017). Elit Oryantiring Sporcularının Görsel Reaksiyon Süreleri İle Karar Verme Stilleri Arasındaki İlişki. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 53-61.
• Pulur, A., Karabulut, E. O., & Hürmüz, K. O. Ç. (2012). Farklı Branşlardaki Üst Düzey Üniversiteli Sporcuların Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(1), 1-6.
• Şahin N. H., Şahin N And Heppner P., (1993). Psychometric Properties Of The Problem Solving Inventory İn A Group Of Turkish University Students. Cognitive Therapy And Research. 17 (3), 379-385.
• Üstün, A. Ve Bozkurt, E. (2003). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Kendilerini Algılayışlarına Göre Problem Çözme Becerilerini Etkileyen Bazı Mesleki Faktörler. Kastamonu Eğitim Dergisi. Mart, 11 (1), 13-20.
• Veysel, T., & Birol, S. Ş. (2017). Bedensel Engelli Sporcuların Problem Çözme Becerilerinin Karar Verme Stillerine Olan Etkisinin Belirlenmesi. Journal Of International Social Research, 10(49).