BEDEN EĞİTİMİ VE TIP ALANINDAKİ ÖĞRENCİLERİN SAĞLIKLI BESLENME TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 44 - 56, 15.07.2022

Gökmen Kılınçarslan , Akan Bayrakdar , Pelin Avcı

Öz

Bu araştırma, tıp fakültesi öğrencileri ile spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin beslenme bilgileri ve tutumlarının öğrenim gördükleri alanlarına, cinsiyetlerine, egzersiz yapma durumlarına, sigara içme alışkanlıklarına, boy, vücut ağırlığı, Beden kütle indeksi (BKİ) değişkenlerine göre incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri Samsun On dokuz Mayıs üniversitesi, Gazi üniversitesi ve Kırıkkale üniversitesine bağlı Tıp fakülteleri ve Spor bilimleri fakültelerinden 2020 yılında çevrimiçi olarak toplanmıştır. Araştırmaya 190 tıp fakültesi öğrencisi ve 406 spor bilimleri fakültesi öğrencisi katılmıştır. Çalışmada örneklem sayısını belirlemek amacıyla G*Power3.1.9.4 yazılımı kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından oluşturulmuş “bilgi formu” ve “Sağlıklı beslenmeye ilişkin tutum ölçeği (SBİTO)” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 23 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre; cinsiyet ve bölümlere göre SBİTO arasında p<0,05 düzeyinde, düzenli egzersiz ve bölümlere göre SBİTO arasında p<0,05 düzeyinde, sigara kullanımı ile SBİTO arasında p<0,05 düzeyinde, bölümlere göre vücut ağırlığı ve BKİ değişkeninde p<0,05 düzeyinde, bölümlere göre SBİTO arasında p<0,05 düzeyinde istatistiki olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sigara ile kötü beslenme alışkanlığı arasında p<0,05 düzeyinde pozitif yönlü ilişki bulunmuştur. Sigara ile beslenme hakkında bilgi ve olumlu beslenme alışkanlığında ise p<0,05 düzeyinde negatif yönlü ilişki belirlenmiştir. Beslenme hakkında bilgi ile olumlu beslenme alışkanlığı arasında p<0,05 düzeyinde anlamlı ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak; bireyler sağlıklı beslenme tutumlarını nasıl oluşturduklarını titizlikle açıklamaya çalışırken, bireylerin sağlık endişelerinin dikkate alınması gerektiğini göstermektedir. Ayrıca, bireylerin sağlıklı beslenme tutumlarını optimize etmekse, gıda seçimi güdülerinin rolü de dikkate alınması gereken bir konudur.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi, Tıp, Sağlıklı Beslenme, Tutum

INVESTIGATION OF THE HEALTHY NUTRITION ATTITUDES OF STUDENTS IN THE FIELD OF PHYSICAL EDUCATION AND MEDICINE

Öz

This study was conducted to examine the nutritional information and attitudes of medical faculty students and sports science faculty students according to their fields of study, gender, exercise status, smoking habits, height, body weight, Body mass index (BMI) variables. A screening model was used in the study. The data of the study were collected online in 2020 from Medical faculties and Sports sciences faculties affiliated to Samsun Ondokuz Mayıs Üniversity, Gazi Üniversity and Kırıkkale Üniversity. 190 students of the faculty of medicine and 406 students of the faculty of sports sciences participated in the study. In the study, G*Power 3.1.9.4 software was used to determine the sample number. “Information form” and “Attitude Scale towards healthy eating (SBITO)” created by the researchers were used to collect the data. SPSS 23 package program was used in the analysis of the obtained data. According to the findings of the research; P<0.05 level between SBITO according to gender and departments, p<0.05 level between regular exercise and SBITO according to departments, p<0.05 level between smoking and SBITO, p<0 in body weight and BMI variable according to departments. At the 05 level, statistically significant differences were found between the SBITO according to the departments at the p<0.05 level. There was a positive correlation at p<0.05 level between smoking and bad eating habits. A negative relationship was determined at p<0.05 level in knowledge about smoking, nutrition and positive eating habits. There was a significant relationship at p<0.05 level between knowledge about nutrition and positive eating habits. As a result; It shows that individuals' health concerns should be taken into account while trying to explain meticulously how individuals form healthy eating attitudes. In addition, if it is to optimize the healthy eating attitudes of individuals, the role of food choice motives is also an issue to be considered.

Anahtar Kelimeler

Physical education, Medicine, Healthy Eating, Attitude

Kaynakça

• Bayrakdar, A., & Zorba, E., (2020). Egzersiz ve Beslenme. Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Ceylan, C., Dönmez, N., & Keskin, E. Konya’da Spor Salonlarına Devam Eden Kadınlarda Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (70), 88-109.
• Çelik, F., & Toksöz, P. (1999). Dicle Üniversitesi beden eğitimi ve spor bölümünde okuyan öğrencilerin besin tüketim düzeyleri ve beslenme alışkanlıkları. Beslenme ve Diyet Dergisi, 28(1), 4-9.
• Dion, J., Blackburn, M. E., Auclair, J., Laberge, L., Veillette, S., Gaudreault, M., ... &Touchette, É. (2015). Development and aetiology of body dissatisfaction in adolescent boys and girls. International journal of adolescence and youth, 20(2), 151-166.
• Gabra, M. (2001). IUNS in Twenty First Century on the Shoulders of the 20th Century Giant of Nutrition. In: Elmadfa, I., Anklam, E. andKonig, J. (Eds). Modern aspects of nutrition: Present knowledge and future perspectives: 15. Kasger medical and scientific publisher, Basel, Freiburg, paris, London, NewYork, Bangalore, Bangkok, Singapore,Tokyo and Sidney.
• Gençalp, D.K. (2020). COVID-19 Salgını Döneminde İlk ve Acil Yardım Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları ve Fiziksel Aktivite Durumlarının Değerlendirilmesi.
• Keskinler, D., Güraksın, A., İnandı, T., & Tufan, Y. (1999). Atatürk Üniversitesi öğrencilerinde sigara içme prevelansı ve etkili faktörler. Atatürk Üniversitesi Tıp Dergisi, 31(3), 112-116.
• Kinyua, L. W. (2013). Association of nutrition knowledge and attitude with dietary practices and nutritional status of female undergraduate students at tending university colleges within Nairobi metropolis (Doctoral dissertation, University of Nairobi).
• Lowry, R., Galuska, D. A., Fulton, J. E., Wechsler, H., Kann, L., &Collins, J. L. (2000). Physical activity, food choice, and weight management goals and practices among US college students. American journal of preventive medicine, 18(1), 18-27.
• Malkoç, N., Yasar, O. M., Turgut, M., Kerem, M., Kose, B., Atli, A., & Sunay, H. (2020). Healthy nutrition attitudes of sports science students. Progress in Nutrition, 22(3).
• Manippa V, Padulo C, van der Laan LN, Brancucci A. (2017). Gender differences in food choice: effects of superior temporal sulcus stimulation. Frontiers in Human Neuroscience, 11, 597.
• Mellin, A. E., Neumark-Sztainer, D., Story, M., Ireland, M., &Resnick, M. D. (2002). Unhealthy behaviors and psychosocial difficulties among over weight adolescents: the potential impact of familial factors. Journal of adolescent health, 31(2), 145-153.
• Metintaş, S., Sariboyaci, M. A., Nuhoğlu, S., Metintaş, M., Kalyoncu, C., Etiz, S., ... & Aktaş, C. (1998). Smoking patterns of university students in Eskişehir, Turkey. Public health, 112(4), 261-264.
• O'Dea, J. (2002). Can body image education programs be harmful to adolescent females? Eating Disorders, 10(1), 1-13.
• Özdemir, G., & Özdilek, Ç. (2010). Dumlupınar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda okuyan ve aktif spor yapan öğrencilerin beslenme alışkanlıkları.
• Özdengül, F., & Yargıç, M.P. (2020). Tıp Fakültesi ile Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğrencilerinin Sporcu Diyet Destek Ürünleri ile İlgili Bilgi Düzeyleri, Bilgi Kaynakları ve Tutumları. Journal of contemporary medicine, 10, 122-125.
• Özdenk, G. D., &Özcebe, L. H. (2018). Bir üniversite çalışanlarının beslenme okuryazarlığı, beslenme davranışları ve ilişkili faktörler. Turkish Journal of Public Health, 16(3), 178-189.
• Özen, G.Ü. (2019). Diyetisyen ve Diyetisyen Adaylarının Sürdürülebilir Beslenme Konusundaki Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. Özkurt, S., Bostancı, M., Altın, R., Özşahin, A., & Akdağ, B. (2000). Tıp fakültesi çalışanlarında sigara içme prevalansı, nikotin bağımlılığı ve solunum fonksiyon testleri. Tüberküloz ve Toraks Dergisi, 48(2), 140-147.
• Para, G., Ülger, I., &Kaliber, M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Süt Ürünleri Tüketim Alışkanlıkları ve Beslenme Bilinçlerinin Değerlendirilmesi.
• Pekşen, Y., Canbaz, S., Sünter, A. T., &Tunçel, E. K. (2005). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Öğrencilerinde Sigara İçme Sıklığı Ve Etkileyen Faktörler. Journal of Dependence, 6, 111-116.
• Poolton, M. A. (1972). Predictingapplication of nutritioneducation. Journal of NutritionEducation, 4(3), 110-113.
• Ree M., Riediger N., &Moghadasian M.H. (2008). Factors affecting food selection in Canadian population. European Journal of Clinical Nutrition, 62(11); 1255–1262
• Richmond, R. (1996). Educating medical students about tobacco planning and implementation. Paris: International Union against Tuberculosis and Lung Disease.
• Sakamaki, R., Toyama, K., Amamoto, R., Liu, C. J., &Shinfuku, N. (2005). Nutritionalknowledge, food habits and health attitude of Chines euniversity students a cross sectional study– Nutrition journal, 4(1), 1-5.
• 26. Sayılı, U., Sayman, Ö. A., Yurtseven, E., & Erginöz, E. (2020). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinde Elektronik Sigara Farkındalığı ve Kullanım Düzeyleri. Namık Kemal Tıp Dergisi, 8(3), 419-428.
• Schwartz, N. E. (1975). Nutritionalknowledge, attitudes, andpractices of highschoolgraduates. Journal of theAmericanDieteticAssociation, 66(1), 28-31.
• Taşkirdi, Ö., & Ünver, H.M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıklarının Bulanık Mantık Sistemi ile Değerlendirilmesi.
• Tekkurşun Demir, G., Cicioğlu, Hİ., (2019). Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği (SBİTÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 256-274.
• Topuzoğlu, A., Hıdıroğlu, S., Ay, P., Önsüz, F., &İkiışık, H. (2007). Tüketicilerin gıda ürünleri ile ilgili bilgi düzeyleri ve sağlık risklerine karşı tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 253-258.
• Torres, S. J., &Nowson, C. A. (2007). Relationshipbetweenstress, eatingbehavior, andobesity. Nutrition, 23(11-12), 887-894. WHO, (2020). https://www.who.int/
• Yıldırım, İ., Yıldırım, Y., Tortop, Y., & Poyraz, A. (2011). Afyon Kocatepe Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve bunları etkileyen faktörler. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1375-1391.
• Yılmaz, G., & Karaca, S. (2019). Spor Yapan ve Sedanter Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Bilgi Tutum ve Yaşam Kalitelerinin İncelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(3), 258-266.
• Yılmaz, G., R., Döşyılmaz, E., Karademir, O. T., & Şirin, O. Y. (2009). Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Öğrencilerinin Sigara Ve Alkol Alışkanlıklarının İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2).