Farklı Değişkenlere Göre Sporda Zihinsel Dayanıklılık: Spor Bilimleri Fakültesi Örneği

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 495 - 507, 30.12.2022

Alara Hilal Taşkın , Yasemin Arı , İlker Özmutlu

Öz

Bu araştırma, bireysel ve takım sporlarıyla ilgilenen sporcuların farklı değişkenler açısından zihinsel dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi amacıyla tarama modeline dayalı olarak yapılmıştır. Araştırma grubunu bireysel ve takım sporları ile uğraşan Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi’nde okuyan 133’ü erkek 83’ü kadın olmak üzere toplam 216 aktif gönüllü sporcu (Yaş Ort.= 20,63±2,14) oluşturmuştur. Katılımcılara veri toplama aracı olarak ''Kişisel Bilgi Formu'' ve “Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri” (SZDE) uygulanmıştır. Verilerin analizinde ilk olarak araştırma grubunun normal dağılıma sahip olup olmadığına (skewness ve kurtosis değerleri) bakılmıştır. Normal dağılım elde edildiği için ikili karşılaştırmalarda Bağımsız Örneklemler T-testi kullanılmıştır. Spor yılı ve zihinsel dayanıklılık alt boyutları arasındaki ilişkinin belirlenmesinde ise ‘Pearson Momentler Çarpım Analizi’ kullanılmıştır. Tüm analizler, SPSS 18 paket programı ile gerçekleştirilmiş olup verilerin anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak belirlenmiştir. Elde edilen bulgularda, güven ve kontrol alt boyutlarında erkek sporcuların kadın sporculardan daha yüksek olduğu; kontrol alt boyutunda takım sporcularının bireysel sporculardan ortalama puanlarının yüksek olduğu görülmüştür (p<0.05). Milli olan ve milli olmayan sporcular arasında sporda zihinsel dayanıklılık envanterinde istatistiksel anlamda farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0.05). Spor yılı ile zihinsel dayanıklılık envanteri arasında düşük düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0.05). Sonuç olarak, sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerinin cinsiyet, spor branşı ve spor yılı durumlarına göre farklılaştığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sporcu, Zihinsel Dayanıklılık, Bireysel Sporlar, Takım Sporları

Mental Endurance in Sportos According to Different Variables: The Example of the Faculty of Sports Sciences

Öz

This research was conducted based on the screening model in order to examine the mental toughness levels of athletes interested in individual and team sports in terms of different variables. The research group consists of 216 active volunteer athletes (Age Mean= 20.63±2.14), 133 males and 83 females, studying at Tekirdağ Namık Kemal University Faculty of Sports Sciences, dealing with individual and team sports. "Personal Information Form" and “Mental Toughness Inventory in Sports” (SZDE) were applied to the participants as a data collection tool. In the analysis of the data, firstly, it was examined whether the research group had a normal distribution (skewness and kurtosis values). Since a normal distribution was obtained, Independent Samples T-test was used for pairwise comparisons. Pearson Product Moments Analysis was used to determine the relationship between sports age and mental toughness sub-dimensions. All analyses were performed with the SPSS 18 package program and the significance level of the data was taken as p<0.05. In the findings obtained, it was found that male athletes were higher in the confidence and control sub-dimensions than female athletes; in the control sub-dimension, the average scores of team athletes were higher than individual athletes (p<0.05). It was determined that there was no statistically significant difference in mental toughness inventory between national and non-national athletes (p>0.05). A low-level positive and significant correlation was found between the sports year and the mental toughness inventory (p<0.05). As a result, it was determined that the mental toughness levels of the athletes differed according to gender, sports branch and sports year.

Anahtar Kelimeler

Athlete, Mental Toughness, Individual Sports, Team Sports

Kaynakça

• Sarı, İ. (2015). Satisfaction of basic psychological needs and goal orientation in young athletes: A test of basic psychological needs theory. Kinesiology. 47(2), 159-168. Sarı, İ., Sağ, S., & Demir, A. (2020). Sporda Zihinsel Dayanıklılık: Taekwondo Sporcularında Bir İnceleme. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22 (4) , 131-147.
• Sheard, M., Golby, J., & Van Wersch, A. (2009). Progress toward construct validation of the sports mental toughness questionnaire (SMTQ). European Journal of Psychological Assessment, 25(3), 186-193.
• Slimani, M., Miarka, B., Briki, W., & Cheour, F. (2016). Comparison of mental toughness and power test performances in high-level kickboxers by competitive success. Asian Journal of Sports Medicine, 7(2), e30840.
• Şahinler, Y., & Ersoy, A. (2019). Sporcuların zihinsel dayanıklılıklarının farklı değişkenlere göre incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(2), 168-177.
• Taşkın, A. H. (2022). Taekwondo sporcularının zihinsel dayanıklılık ve duygusal zekâ düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Eğitimi Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• Uçar, U., & Kaplan, T. (2020). Konya amatör lig futbolcularında zihinsel dayanıklılığın incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 145-157.
• Yarayan, Y. E., Yıldız, A. B., & Gülşen, D. B. A. (2018). Elit düzeyde bireysel ve takım sporu yapan sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57), 1307-9581.
• Yıldız, A.B. (2017). Sporcularda zihinsel dayanıklılık ve öz yeterlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dalı, İstanbul.