Ortaokul Öğrencilerinin Dijital Oyun Bağımlılığı, Sosyal Kaygı Ve Öz-Yeterlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 47 - 62, 29.06.2023

Tuğba Erkmen Muhsin Hazar

Öz

Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıkları düzeylerini ve bu düzeylerin öz yeterlik algıları ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bir diğer amacı ise dijital oyun bağımlılık düzeyi ile ilgili birtakım demografik değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın veri grubu genel tarama modellerinden seçkisiz örneklem yöntemiyle seçilmiştir. Araştırmanın örneklem grubu 2022-2023 eğitim öğretim yılında Batman ili Sason ilçesinde devlet okulunda ortaokul 7. ve 8. Sınıf kademesinde öğrenimine devam eden 56 kız, 44 erkek öğrenci olmak üzere toplamda 100 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma verileri “Çocuklar İçin Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği” , “Ergenler İçin Sosyal Kaygı Ölçeği” ile “ Çocuklar İçin Öz Yeterlik Ölçeği”nin öğrencilere uygulanmasıyla elde edilmiştir. Analizler sonucu verilerin normal dağılım gösterdiğinden parametrik testler uygulanmıştır. Betimleyici istatistiklerden, bağımsız örneklem T testinden, tek yönlü varyans analizi ANOVA’dan, gruplar arası ilişkilerin belirlenmesi için Tukey(LSD) testinden yararlanılmıştır. Analizler sonucu ortaya çıkan bulgulara göre çalışma grubunun ortalamanın altında bir bağımlılık düzeyine ve sosyal kaygıya sahip olduğu görülmüştür. Dijital oyun bağımlılığı, sosyal kaygı ve öz yeterlik ile cinsiyet değişkeni arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Katılımcıların dijital oyun oynama süresi ve dijital oyun oynama durumları ile dijital oyun bağımlılıkları düzeyleri arasında istatistiksel anlamda anlamlı bir fark gözlenmiştir. Dijital oyun oynama süresi ve dijital oyun oynama durumları ile öz yeterlik düzeyi arasında da pozitif yönlü ilişki gözükse de akademik öz yeterlik alt boyutunda negatif yönlü, sosyal kaygı alt boyutları arasında ise pozitif bir ilişki bulunmaktadır. Ailelerin çocukların dijital oyun oynamalarını denetleme durumu ile dijital ürün kullanımı ve cinsiyet değişkeni arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital oyun bağımlılığı, Öz yeterlik, Sosyal Kaygı

Kaynakça

• Arslan, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin dinleme kaygıları ve akademik öz yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 1(1), 12-31.
• Arslan, A. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Sivas ili örneği. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 63-80.
• Arslan, A. (2021). Eğitsel oyun içerikli fen ev ödevlerinin ortaokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi ve öğrencilerin eğitsel oyun içerikli ev ödevlerine yönelik görüşleri Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Arslan, A. (2022). The effect of secondary school students' digital game addictions on self-efficacy levels: a structural equation model study. e-ınternational journal of educational research, 13(5).