Gençlerin Türkiye’de Üretilen Televizyon Dizilerine Yönelik Tutumları Ve Dizi Tüketim Faktörlerinin Analizi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 558 - 599, 27.12.2019

Mihalis Kuyucu

Öz

Gençlerin Türkiye’de Üretilen Televizyon Dizilerine Yönelik Tutumları Ve Dizi Tüketim Faktörlerinin Analizi

Öz

Bu çalışmada özellikle iki binli yıllarda Türk medyasının en önemli
ekonomik mecrası olan televizyon mecrasında en fazla talep edilen ve bu talep
nedeniyle en çok üretilen program türü olan Türk yapımı televizyon dizileri ile
ilgili bir araştırma yapılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde televizyon dizisi
kavramı üzerine bir kavramsal literatür derleme yapılmıştır. Literatür
araştırmasının ardından Türkiye televizyon tarihinde üretilen diziler tarihsel
bir bakış açısıyla incelenmiş ve geçmişten günümüze Türk Dizi yapımcılığı
hakkında bir derleme yapılmıştır. Araştırmanın ikinci ve uygulama bölümünde ise
İstanbul ve Ankara’da değişik üniversitelerde eğitim gören üniversite
öğrencilerinin Türkiye’de üretilen televizyon dizilerine yönelik tutumları ve
bu dizileri tüketimlerinde elde ettikleri doyumlar incelenmiştir. Uygulanan
ankette üniversite eğitimi gören gençlerin bu dizilere eleştirisel bir bakış
açısıyla bakmasına rağmen büyük bir bölümünün bu dizileri izlediği görülmüştür.
Bu segmentin dizileri daha çok dijital platformlardan izlemeyi tercih ettiği görülen
araştırmada geleneksel medya mecrası olan televizyonun özellikle dijital medya
karşısında popülerliğini yitirmesine rağmen dizilerin popülerliklerini
sürdürdüğünü ve gençlerin dizileri televizyon yerine dijital platformlardan
izlemeyi tercih ettiği görülmüştür. Araştırmada ayrıca gençlerin televizyon
dizilerine yönelik doyum ölçeği sonucunda Türk yapımı dizilere yönelik genel
tutumlarının olumsuz olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Televizyon, Türk Dizileri, Dizi İzleme Motivasyonları, Dizi Kavramı

Kaynakça

• Alikılıç, Ö., Göker-Binbir, G. (2013) “Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı Çerçevesinde Facebook Uygulamalarının İncelenmesi: Yaşar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”, İletişim Kuram ve Araştırmaları Dergisi, Sayı 37, ss. 40-67. Aydın, Ö. K. (2014). Televizyon Reklamlarında Dizi KArakteri Kullanımıyla Sunulan Tüketim Kültürü Değerleri: Yalan Dünya Örneği. Journal of Yaşar University, 9(36), 6273-6282.Ayhan, B., Çavuş, S. (2014). “İzleyici Araştırmalarında Değişim: Kullanımlar ve Doyumlardan Bağımlılığa’, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Cilt 8,Sayı.2, ss. 32-60. Aziz, A. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Geliştirilmiş 9 Basım. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.Büyükköşdere, Ş. (2018). Ortadoğu’dan Avrupa’ya 100 ülkeye 'Dizi dizi' ihracat. https://www.aksam.com.tr/roportaj/ortadogudan-avrupaya-100-ulkeye-dizi-dizi-ihracat/haber-763542 adresinden alındıCereci, S. (2014). Türk Televizyon Dizilerinin Küresel Başarısı: Evrensel İnsan Yaklaşımı. The Journal of Academic Social Science Studies(28), 1-12.Çocgun, M. (2012). Popüler Kültür ve Tüketim Toplumu. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 837-850.Demir, M. Ö., Demir, Z. G. (2013). “The Uses and Gratifications Approach of TV Series Viewers in Turkey”, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Akademik Bakış Dergisi, Sayı 39, ss. 1-20. Ersoy, M. (2014). 150 milyon dolarlık dizi ihracatı bitecek. https://www.haberturk.com/ekonomi/is-yasam/haber/968950-150-milyon-dolarlik-dizi-ihracati-bitecek adresinden alındıErdoğan, İ., Korkmaz, A. (2010) Öteki Kuram: Kitle İletişim Kuram ve Araştırmalarının Tarihsel ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi, Ankara: ERK.Fiske, J. (2003). İletişim Çalışmalarına Giriş. (Çev. S. İrvan), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.Fidan, S. (2018). Televizyon Dizilerinde Geleneksel Müzik Belleğinin Kullanımı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(60), 125-139.Forbes. (2018, Temmuz). En Çok Kazanan ve Kazandıran Dizi Yapımcıları.Gabralı, Z. (2017). Güney Asya’da Türk Dizileri. http://www.ranini.tv/ozel/25165/1/guney-asyada-turk-dizileri adresinden alındıIlgın, H. Ö., & Uruç, H. (2018). Küreselleşmenin Bir Yansıması Olarak Batı Kültürü Bağlamında Televizyon Dizileri. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 136-147.İlhan, V. (2014). Medya Çalışmalarında İzleyici Popüler Bir Tür Olarak Televizyon Dizileri ve İzlerkitle Olarak Gençler. Ankara: Gece Kitaplığı.Ipsos. (2019). Türkiye Barometresi Yeni Yıl Özel Raporu’ndan. https://www.ipsos.com/tr-tr/turkiye-barometresi-yeni-yil-ozel-raporundan adresinden alındıKaraboğa, T. (2016). Dizi İzleyicilerinin Televizyon Dizilerinde Sunulan Tüketim Unsurlarına Yönelik Eğilimleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi(27), 182-208.Köseoğlu, Ö. (2012) “Sosyal Ağ Sitesi Kullanıcılarının Motivasyonu: Facebook Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi İletişim Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, ss. 58-81Kula, N. (2012). TV Dizileri Yoluyla Yeniden Üretilen Tüketim Kültürü. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(4), 507-530.Kuyucu, M. (2018). Üniversite Eğitimi Gören Y Kuşağının Televizyonda Dizi İzleme Alışkanlıkları. Turkish Studies, 13(26), 879-905.Mora, N. (2008). Medya ve Kültürel Kimlik. Uluslararası İnsan Bilimler Dergisi, 5(1), 1-14.Önal, M., & Taşkesen, O. (2018). İzlenmekte Olan Dizilerin Ortaokul Öğrencilerinin Resimlerine Yansımaları Üzerine Bir Araştırma. Journal of Strategic Research in Social Sciences, 4(3), 35-54.Özarslan, H., Nisan, F. (2011) “Kullanımlar ve Doyumlar Perspektifinden Televizyon İzleme Alışkanlıkları ve Motivasyonları: Gümüşhane Örneği”, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi E-Dergisi, Sayı 1, ss. 23-43. Ruggerio, T. E. (2010) “Uses and Gratifications Theory in 21st Century”, Mass Communication and Society, Vol 3, No 1, ss. 3-37. Savaş, G. (2004). Kİtle İletişim Araçlarına Eleştirel Bir Yaklaşım. Journal of Human Sciences, 1(1), 1-5.Uç, H., & Parıltı, N. (2017). Demografik Özelliklerine Göre Tüketicilerin Türk Televizyonlarında Yayınlanan Dizilere Yönelik Tutumları. 2nd International Congress on Politic, Economic and Social Studies (ICPESS). Tekinalp, Ş., Uzun, R. (2009) İletişim Araştırmaları ve Kuramları, İstanbul: Beta Yayınları.WEB. (2019). (Almost) all about TV series. https://www.bozar.be/en/magazine/135242-almost-all-about-tv-series adresinden alındıXSights. (2019). Türk Halkının En Sevdiği Diziler. https://www.xsights.co.uk/tr/turk-halkinin-en-sevdigi-diziler-8697/ adresinden alındıYaylagül, L. (2014) Kitle İletişim Kuramları: Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar, Ankara: Dipnot Yayınları. Yüksel, N. A. (1999). Toplumsal Cinsiyet Olgusu ve Türkiye'deki Toplumsal Cinsiyet Kalıplarının Televizyon Dizilerindeki Yansımaları. Kurgu, 16(16), 67-81.