Psikanaliz ve Edebiyat: İki Terapist Yoldaş

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 9 - 16, 25.06.2020

Özlem Özen

Öz

İnsan bilinçaltı
hakkındaki bilgi kaynaklarını inceleyen ve rüyalarımızda deneyimlenen
arzularımızın tatmini üzerine araştırmalar yapılan bir yöntem olarak
Psikanaliz, edebiyatın çalışma ve inceleme alanları içinde hem yoğun olarak
ilgi görmüş hem de karşıt görüşlere maruz kalmıştır. İnsan
bilinçdışı içeriğinin çok önemli bir bilgi kaynağı, rüyalar tarafından
sağlanır, çünkü bunlar bilinçaltının faaliyetinin doğrudan ürünleridir. Tıpkı
rüyalar gibi, edebiyat/şiir de sıradan günlük düşüncelerimizden farklı olarak
zihinsel aktivitelerimizle üretilmektedir. Freud’un rüyalar ve gündüz
fantezileri arasında kurduğu benzetme edebiyatın amacına katkı sağlayan önemli
bir göstergedir. Edebiyat ve özellikle edebi türlerin kısa ve öz olanı şiir,
insan duygu ve düşüncelerini düzene koyarak, yaratıcı gücünü
canlandırabilir.  Böylelikle yaşama ayna
tutma özelliği ile bireyin yaşamın gerçeklerini kavramasını kolaylaştırır.

Bu çalışmada psikanalizin
edebiyat alanında sınırlılıkları olduğu fikrine ilişkin tartışmaların yanı
sıra, şiir terapisine odaklanılacaktır. Ayrıca, psikanaliz ve edebiyat, rüyalar
ve şiir yazımı, rüya gören ve şair arasındaki ilinti vurgulanarak, bu çalışmada
edebiyatın/ şiirin insan davranış bozukluklarında tedavi edici veya terapi
görevi üstlendiği ele alınacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Psikanaliz, Edebiyat, Rüyalar

Kaynakça

• Budak, Ali. (2009). Psikanalitik Edebiyat Eleştirisi Ve Bir Uygulama Denemesi Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı 25.Burke, Kenneth. (1925). “Psychology and Form” The Dial. 89. New York.Cebeci, Oğuz. (2004). Psikanalitik Edebiyat Kuramı, İthaki, İstanbul. Crews, Frederick. (1993). “The Unknown Freud” The New York Review. Eagleton, Terry. (1990). Edebiyat Kuramı. Çev. Esen Tarım. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, Freud, Sigmund.(1913).The Interpretation of Dreams Trans. By Dr. A.A. Brill CarIton House. NewYork. ————-. (1959) James Strachey, trans. and ed., “Creative Writers and Daydreaming” The Standard Edition of the Complete Psychoanalytical Works of Sigmund Freud, Vol. ix, London, The Hogarth Press. Fry, Roger. (1957). “The Artist and Pychoanalysis” London: Hogerth Pres.1924.Hoffman, Frederick,J. Freudianism and the Literary Mind ,Louisana State University Press Baton Rouge, Lousiana. Hedberg,T.(1997).The Re-Enchantment of Poetry As Thearapy.The Arts in Psychotherapy.24,1(91-100). Hoffman, Frederick,J (1957). Freudianism and the Literary Mind Louisana State Univercity Press Baton Rouge, Lousiana.Lerner,A. (1997). A Look at Poetry Therapy. The Arts in Psychotherapy.24,1,(81-89)Mazza, Nicholas. (2014).Şiir Terapi Teori ve Pratik. Okuyan-Us Yayınları Psikoterapi Kuramları Dizisi – 5. İstanbul. Meltzer, Donald (1965). “Review of The Invitation in Art”, International Journal of Psycho-Analysis, 533-4.Philpot, J.G.(1997) Bibliotherapy for Classroom Use. Incentive Publications,Inc.Nasshville, Tennessee. Prescott, Frederick, C. (1922).The Poetic Mind. London: Macmillan.Read, Herbert. (1924). “Review of Fry, The Artist and Psychoanalysis”. The Criterion. vol. III, pp. 471-2. Sloane P. (1990). Psychoanalytic Understanding of the Dream, Northvale: Jason Aronson.Trilling, Lionel. (1947). “Freud and Literature” The Liberal Imagination New York: Doubleday. Tura, Saffet M. (1995) Freud’dan Lacan’a Psikanaliz Ayrıntı Yay., İstanbul.Wellek; Warren, (1982). Yazın Kuramı Çev. Yurdanur Salman, Suat Karantay, Altın Kitap, İstanbul. Elektronik Kaynaklar: URL1:The National Association for Poetry Therapy https://poetrytherapy.org/index.php/about-napt/history-of-napt/ The National Association for Poetry Therapy (12.4.2019)URL 2 : Furman, Rich (2006). Poetry as research: Advancing scholarship and the development of poetry therapy as a profession, Journal of Poetry Therapy, 19:3, 133-145, https://doi.org/10.1080/08893670600887965 (10.7.2019)