Kadına Şiddetin Haberlerde Sunumu: Emine Bulut Örneği

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 104 - 123, 25.06.2020

Fatma Nisan , Işık Tuncel

Öz

Bireyler arasında oluşturulan gündemde medyanın ciddi anlamda etkisi vardır. Bireyler meydana gelen olayları, medya aracılığıyla öğrendikten sonra kendi gündemlerine taşımakta ve olaylar üzerine birtakım değerlendirmelerde bulunmaktadır. Bu noktada medyanın da kitlelerin ilgisini duyabilecek konulara yer vermesi kaçınılmaz gözükmektedir. Medyanın gündemine taşıdığı en temel olaylar arasında şiddet konuları başı çekmekte denilebilmektedir. Özellikle kadına yönelik şiddetin azalmaksızın her gün gerçekleşiyor olması, medyanın bu konuyu haberlerine taşımasına neden olmaktadır. Sık bir şekilde gerçekleşen kadına yönelik şiddet olaylarının bir kısmının kapsamı, uygulanış tarzı, uygulayan kişinin yakınlık derecesi gibi kriterlere sahip olması onların medyanın gündemine daha kapsamlı ve sık bir şekilde yer bulmasını sağlamaktadır.
Bu çerçevede çalışmada analiz edilebilecek en son örnek 18 Ağustos 2019 tarihinde gerçekleşmiş olan Emine Bulut cinayetidir. Kırıkkale’de eski eşi Fedai Baran tarafından bir kafede şiddete uğrayan ve boğazı kesilerek öldürülen Emine Bulut’un “Ölmek istemiyorum!” ve kızının “Anne ne olur ölme!” şeklindeki feryatları uzun süre sadece medyanın değil halkın da gündemini önemli derecede kaplamıştır. Söz konusu bu çalışmanın amacı kadına şiddetin son örnekleri arasında yer alan Emine Bulut cinayeti örneği üzerinden kadına yönelik şiddetin gazete sayfalarına nasıl yansıdığını incelemektir. Bu bağlamda ulusal basından 25 gazete, nitel içerik çözümlemesi yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışmanın bulguları kadına yönelik şiddetin hem görsel, hem işitsel hem de yazılı olarak haber içeriklerine taşınırken; bireyleri şiddete yöneltmeyecek şekilde ifadelerle verilmesinin gerekliliğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Gündem Belirleme Kuramı, Kadına şiddet, Nitel içerik analizi, medya, Emine Bulut

Kaynakça

• Alankuş, S. (2007). “Neden Kadın Odaklı Habercilik?” S. Alankuş (der.), Kadın Odaklı Habercilik, BİA, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları, 25-66.
• Althusser, L. (2006). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, Çev: Alp Tümertekin, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Atabek, N. (1998). “Gündem Belirleme Yaklaşımı”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, (7), 155-174.
• Aziz, A. (1994). Medya, Şiddet ve Kadın, 1993 Yılında Türk Basınında Kadınlara Yönelik Şiddetin Yer Alış Biçimi, Ankara: Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayını.
• Çelenk, S. (2010). "Kadınların Medyada Temsili ve Etik Sorunlar", Televizyon Haberciliğinde Etik, Ed. Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel, AU ILEF: Ankara. 229-236.
• Dursun, Ç. (2007). Hak Haberciliğinin Doğası ve Olanağı, S. Alankuş (der.), Kadın Odaklı Habercilik, BİA, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları, 105-127.
• Dursun, Ç. (2010). Kadınlara Yönelik Şiddet Karşısında Haber Etiği, Fe Dergi, 2(1), 19-32.
• Erdoğan, İ. ve Alemdar, K. (2002). Öteki Kuram, Ankara: Erk Yayınları.
• Gencel Bek, M. ve Binark, M. (2000). Medya ve Cinsiyetçilik, Ankara: Ankara Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi.
• Işık, M. (2014). Kitle İletişim Teorilerine Giriş, Konya: Eğitim Yayınevi.
• Keskin, F. (2012). “Demokrasinin Yeniden Yapılandırılması Tartışmaları Bağlamında 2011 Milletvekilleri Genel Seçimleri ve Medya”, Ankara, Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Altyapı Projesi Kesin Raporu.
• Köker, E. (2007). “Kadınların Medyadaki Hak İhlalleriyle Baş Etme Stratejileri”, S. Alankuş (der.), Kadın Odaklı Habercilik, BİA, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları, 117-148.
• Kuckartz, U. (2016). Qualitative Inhaltsanalyse, Methoden, Praxis, Computerunterstützung, Weinheim und Basel: Beltz.
• Mayring, P. (2015). Qualitativ Inhaltsanalyse, Grundlagen ve Techniken, Weinheim: Beltz.
• Neuendorf, K. A. (2002). The Content Analysis Guidebook, Thousand Oaks, Sage Publications.
• Tanrıöver, H. U. (2007). “Medyada Kadınların Temsil Biçimleri ve Kadın Hakları İhlalleri”, Kadın Odaklı Habercilik, Haz.: Sevda Alankuş, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
• Terkan, B. (2005). Türkiye’de Basın ve Siyaset İlişkisi: Basın Gündemi ve Siyasal Gündemin Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Gündem Belirleme Çalışması, SÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı Halkla İlişkiler Bilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya.
• Timisi, N. (1996). Medyada Cinsiyetçilik, Ankara: Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayını.
• Timisi, N. (1997). Medyada Cinsiyetçilik, Ankara: TC Başbakanlık Kadının Statüsü ve Genel Müdürlüğü.
• Tokdoğan, N. (2013). “Hak Haberciliğinde Temel Bir Uğrak: Kadın Odaklı Habercilik ve JİNHA Örneği”, Mülkiye Dergisi, 37(3), 9-35.
• Erdoğan Tosun, G. (2007). “İnsan Hakları ve Medya”, S. Alankuş (der.), Kadın Odaklı Habercilik, BİA, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları, 80-104.
• Tanrıöver, U. H. (2007). “Medyada Kadınların Temsil Biçimleri ve Kadın Hakları İhlalleri”, S. Alankuş (Ed.). Medya ve Toplum (149-166). 2. Baskı, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
• Yaylagül, L. (2010). Kitle İletişim Kuramları, 3. Baskı, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Yüksel, E. (2001). Medyanın Gündem Belirleme Gücü, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Yüksel, E. (2007). “Kamuoyu Oluşturma ve Gündem Belirleme Kavramları Nerede Kesişmekte, Nerede Ayrılmaktadır?”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 571-586.