Hadîs Metinlerini Anlama ve Yazma Becerileri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 28 - 38, 31.12.2021

Erdoğan Köycü

https://doi.org/10.46442/intjcss.982618

Öz

Araştırmamızın birinci bölümünde, Peygamberimizin (s.a.s.) döneminde hadîslerin yazıyla tespitini yapan bazı sahâbîlerin çalışmaları özetlenmiştir. Tedvîn ve tasnîf dönemlerinde hadîs metinlerinin geçirdiği safhalara yer verilmiş ve günümüzde el-Kutubu’t-Tis’a’nın değeri ve bu eserden seçilmiş hadîslerin hadîs metinleri eğitiminde önemi vurgulanmıştır.
Hadîs Metinleri deslerini okuyan öğrencilerimizin Hadîs Metinleri eğitiminde ezber ve yazı durumlarını örnekleme olarak ele aldığımız Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Eğitimi Bölümü 4. Sınıf öğrencilerinin Hadis Metinleri derslerinin incelenmesidir.
Araştırmamızın 2. Bölümünde Hadîs metinleri dersini seçmeli olarak alan 4. sınıf öğrencilerinin hadîs metinlerini yazma becerileri ve Arapçadan Türkçeye, Türkçeden Arapçaya çeviri becerileri incelenmiştir. Hadis Metinleri dersini seçen öğrencilerin bu dersi seçme nedenleri ve hadîs metinlerinde başarısızlık sebepleri araştırılmıştır. Öğrencilerin bu dersi hadîslerin İslam Dininin ana kaynağı olmasından dolayı tercih ettikleri, dersin içeriğine, veren hocaya ve kullandığı yöntemlere göre de dersin seçmede artış görüldüğü tespit edilmiştir. Öğrencilerin hadîs metinlerini okumaktan ziyade yazma konusunda başarısız oldukları tespit edilmiştir.
Öğrencilerin hadîs metinlerini yazma becerilerindeki başarısızlıklarının sebeplerinin lise eğitimleri sırasında Arapça hadîs metinleri yazma eğitimi ve yazı tekniği dersi görmemelerinden kaynaklandığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arapça, Hadîs, Hadîs Metinleri, el-Kutubu't-Tis'a, Yazma Becerileri

A Research On The Skills of Understanding and Writing Hadith Texts

Öz

In the first part of our research, the works of the some companions who determined the hadiths in writing during the time of our Prophet (p.b.u.h) are summarized. The stages of hadith texts during the tadwin and classification period are included and the value of al-Kutub al-Tis'a today and the importance of hadiths selected from this work in education of hadith texts are emphasized.
It is the examination of the Hadith Texts course of the 4th grade students of the Department of Primary Education Religious Culture and Moral Education at Bartın University Education Faculty which we consider as an example the memorization and writing status of our students who read hadith texts.
The writing skills of the 4th grade students who took the Hadith texts course as an elective and their translation skills from Arabic to Turkish and from Turkish to Arabic were examined. The reasons for choosing this course and the reasons for failure in hadith texts were investigated. It has been determined that the students preferred this course because the hadiths are the main source of the Islamic Religion and the effectiveness of the course increased according to the content of the course, the teacher giving this course and the methods he used. It has been determined that students fail to write hadith texts rather than reading.
It was concluded that the reasons for the failure of the students in writing the hadith texts were due to the fact that they did not receive training in writing Arabic hadith texts and writing techniques during their high school education.

Anahtar Kelimeler

Arabic, Hadith, Hadith Texts, al-Kutub al-Tis'a, Writing Skills

Kaynakça

• Abdullah Muhammed Derviş. (1994). Buğyetu'r-râid fî tahkîki mecmai’z-zevâid, 1-10, Beyrut.
• Çakan, İ. L. (1994). “Ebû Ümâme”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 10, 251.ı.
• Canan, İ., (1988). Kütüb-i Sitte muhtasârı tercüme ve şerhi, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Canikli, İ. (2010). “Hadis Öğretimi Üzerine Bazı Düşünceler”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, İstanbul: 22, 141-164.
• Ebû Bekir en-Neccâd. (1994). Musnedu Ömer b. el-Hattâb (nşr. Mahfûzurrahmân Zeynullah), Medine.
• Ebû’l-Fidâ İbn Kesîr. (1992). Musnedu’l-Fârûk emîru’l-mu’minîn Ebû Hafs Umer b. el-Hattâb, (thk. Abdulmuti Kal’acî) Menhûre: Dâru’l-Vefâ.
• Göksoy, İsmail Hakkı. (2000). “Hz. Peygamber’in Hükümdarlara Gönderdiği Davet Mektupları ve Önemi”, II. Kutlu Doğum Sempozyumu: Tebliğler 20 Nisan 1999”, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 119-138.
• Görmez, M. (2012). “Vâsîle b. Eska’”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, (DİA), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 13, 551.
• Gündüzöz, S. (2010). “Arapça Öğretiminde Başvurulacak Bazı Yöntem ve Teknikler Pedagojik Bir Değerlendirme”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 29, 35-36.
• Hadislerle İslam serlevha hadisler (2014). I-II, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları. İbnu’l-Esîr el-Cezerî. (2008). Câmiu’l-usûl min ehâdisi’r-Rasûl, (terc. ve şerh: Sandıkçı, K. K. Muhsin, İstanbul: Ensar Yayınları.
• İbn Mâce Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî. (1992). Sunenu İbn Mâce, İstanbul: Çağrı Yayınları. İbn Şeybe (1985). Musnedu emiri'l-mü’minîn Ömer b. el-Hattâb. (nşr. Kemal Yusuf el-Hût), Beyrut. Kandemir, M. Y., (2006), “el-Musned”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 32, 104. Karahan, A., (2003). “Mecmau’z-Zevâid’”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 38, 263.
• Mollamehmetoğlu, O. Z., (1972). Sünen-i Tirmizî tercümesi. İstanbul: Yunus Emre Yayınları. Muhammed b. Abdilberr el-Kutubî (1995). el-İstîâb fî ma’rifeti’l-ashâb. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye. Muhammed b. Ca’fer el-Kettânî. (1986). er-Risâletu’l-mustatrafe li beyâni kutubi’s-sunneti’l-muşerrefe, İstanbul: Dâru Kahraman. Muhammed Mustafa el-A’zamî. (1992). Dirâsâtun fî’l-hadîsi’n-nebevî ve târîhu tedvînuhu. Beyrut: Mektebetu’l-İslâmî.
• en-Nevevî. (1992). Kırk hadis. (terc. Ahmed Naîm), (7. Baskı), Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları. en-Nevevî. (1992). 40 hadîs. (terc. Ahmed Naîm) (7. Baskı), Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• en-Nevevî. (2013). Riyâzu’s-sâlihîn, (terc. Mehmet Emin Özaşar), Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları. Sönmez, A., (2011). Rasûlullah’ın İslam’a da’vet mektupları, (3. Baskı), İstanbul: Inkılap ve Aka Yayınları.
• Yeniel, N., Kayapınar, H. (2000). Sünen-i Ebû Dâvûd tercümesi. İstanbul: Şâmil Yayınları. Yiğit, İ. (2007). “Ömer b. Abdilazîz”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 34, 54.
• Yürekli, K, (2019). Muhtasar sünen-i Tirmizi tercümesi. İstanbul: Kervan Yayınları.