Kaynaştırma uygulanan okulöncesi sınıflarında akran ilişkilerinin incelenmesi

Yıl 2011, Cilt: 3 Sayı: 1, 38 - 65, 01.03.2011

Hülya Çulhaoğlu-imrak And Ayperi Sığırtmaç Ayperi Sığırtmaç

https://doi.org/10.20489/intjecse.107946

Öz

Kaynaştırma uygulanan sınıflarda akran ilişkilerinin incelenmesi amacıyla yapılan bu çalışmada; tam zamanlı kaynaştırmaya devam eden dört Down sendromlu çocuk ve sınıflarındaki akranları örnekleme alınmıştır. Yapılandırılmamış gözlemler çocukların öğretmen tarafından en az yönlendirildiği serbest zaman etkinlikleri esnasında yapılmıştır. Gözlemler her sınıfta beşer gün yaklaşık 40'ar dakika sürmüştür. Sonuç olarak; yetersizlik gösteren çocuk ile akranları arasında olumlu sosyal iletişim davranışları olumsuz sosyal iletişim davranışlarından daha fazla gözlenmiştir. Yetersizlik gösteren çocuklar oyuna alınmama, yetersiz görülme, eleştirilme ve materyali paylaşamama davranışlarının ardından sinirlenme, kızma davranışlarını sergilemişlerdir. Normal gelişim gösteren çocuklar ise yetersizlik gösteren çocuğun olumsuz davranışlarına çoğunlukla tepkisiz kalmışlardır. Normal gelişim gösteren çocukların, yetersizlik gösteren çocuğu yeterli buldukları her etkinliğe kabul ettikleri ve yardımlaştıkları fakat yapamayacağını düşündükleri etkinliklere katılmasını istemedikleri gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

-

An investigation of peer interaction in the preschool inclusive classrooms

Öz

Four children with Down syndrome who were attending a full-time inclusive class and the other normally developing children in the same class were taken as the sample of this study which aims to investigate the peer interaction in the pre-school classrooms in which mainstreaming education is followed. Unstructured observations were done during the free time activities that the children are least guided by the teacher. Observations took 40 minutes for five days in each classroom. As a result, positive social communication behaviors were observed more than the negative ones between the children receiving mainstreaming education and the normally developing children. The children with special needs showed irritation and anger after getting excluded from the games, being seen inadequate, being criticized and not sharing the material. The normally developing children were usually unresponsive to the negative behaviors of the children with special needs. It was observed that the normally developing children helped and let the children with special needs join the game when they saw them adequate, however, they did not want to take them into activities at which they thought the children with special needs were inadequate.

Anahtar Kelimeler

Down syndrome, other normally developing children in the same class, pre-school classrooms

Kaynakça

• Avcı, N. ve Ersoy, Ö. (1999). Okulöncesi dönemde entegrasyonun önemi ve uygulamalarda dikkat edilecek noktalar. Milli Eğitim Dergisi, 144.
• Barrafato, A. (1998). Inclusion at the Early Childhood Level: Supports Contributing to its Success. Concordia Universty, Montreal, Quebec, Canada.
• Batu, S. ve Kırcaali İftar, G. (2005). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık
• Baysal Metin, N. (1989). Okulöncesi Dönemdeki Down Sendromlu Ve Normal Gelişim Gösteren Çocukların Entegrasyonunda Sosyal İletişim Davranışlarının İncelenmesi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Deborah, F. R. ve Smith, B. J. (1992). Attitude Barries and Strategies for Preschool Mainstreaming. Policy and Practice in Early Childhood Special Education Series.
• English, K., Goldstein, H., Shafer, K., ve Kaczmarek, L. (1997). Promoting interactions among preschoolers with and without disabilities: Effects of a buddy skills- training program. Exceptional Children, 63(2), 229-243.
• Eripek, S. (Ed.) (2003). Okulöncesi Dönemde Özel Eğitim. Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayını No:756 s: 16-41
• Giangreco, M. F., Dennis, R., Cloninger, C., Edelmen, S. ve Schattman, R. (1993). I've counted Jon: Transformational Experiences of Teachers Educating Students with Disabilities. Exceptional Children, 59(4), 359-372.
• Guralnick, M. J. ve Groom, J.M. (1987). The peer relations of mildly delayed and nonhandicapped preschool children in mainstreamed playgroups. Child Development, 58(6), 1556-1572.
• Güzel Özmen, R. (2003). „Kaynaştırma Ortamında Eğitimsel Düzenlemeler.‟ A. Ataman (Editör) Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş (s.51-83). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Hollahan, A. (2000). A comparison of deelopmental gains for preschool children with disabilities in inclusive and self contained classrooms. Topics in Early Childhood Special Education, 20(4), 224-234.
• Kabasakal, Z., Girli, A., Okun, B., Çelik, N., ve Vardarlı, G. (2008). Kaynaştırma öğrencileri, akran ilişkleri ve akran istismarı. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 169-176.
• Ladd, G. W., ve Coleman, C. C. (1997). Children‟s classroom peer relationship and early school attitudes: Concurrent and longitudinal associations. Early Education and Development, 8(1), 51-66.
• Odom, S. L., Hoyson, M. ve Strain, P. S. (1985). Increasing handicapped preschoolers' peer social interactions: cross-setting and component analysis. Journal of Applied Behavior Anaiysis,1, 3–16.
• Özaydın, L., Tekin İftar E. ve Kaner, S. (2008). Arkadaşlık becerilerini geliştirme programının özel gereksinimi olan okul öncesi dönem çocuklarının sosyal etkileşimlerine etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(1), 15-32.
• Sasso, G., ve Rude, H. (1988). The social effects of integration on nonhandicapped children. Education and Training in Mental Retardation, 23, 18-23.
• Seçer, Z., Sarı, H., ve Çetin, Ş. (2010). Okul öncesi dönemdeki çocukların bedensel engelli akranları ile birlikte eğitim almalarına ilişkin görüşleri. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 12-24.
• Sheriff, G. A. (1995). Early childhood integration: Perspectives of special educators. Indiana, USA: Indiana University,.
• Sucuoğlu, B. (2006). Etkili kaynaştırma uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınevi.
• Tekin, E. (2003). Etkili öğretim. A. Ataman (Editör) özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş (s.51-83). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Walker, S. ve Berthelsen, D. (2007). The social participation of young children with developmental disabilities in inclusive early childhood programs. Social Participation in Early Childhood Programs.