Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Spora Katılım Güdülerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 66 - 75, 31.12.2024

Murat Turan , Ali Kemal Hellaç

https://doi.org/10.51538/intjourexerpsyc.1512675

Öz

Bu çalışmanın temel amacı; spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin spora katılım güdülerinin incelenmesi ve sportif yeterlik düzeyi arasındaki ilişkinin düzeyini ve yönünün değerlendirilmesidir. Diğer bir amacı ise cinsiyet, spor yapıyor olma, milli sporcu olma, yaş, sınıf kademesi, spor türü değişkenlerine göre sporda güdülenme değerlerinin incelenmesidir. Araştırmanın evrenini, Erzurum ilinde bulunan Atatürk Üniversitesi ve Erzurum Teknik Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemini ise, Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören basit seçkisiz örnekleme yöntemiyle seçilen 124’ü erkek 90’u kadın olmak üzere toplam 214 öğrenci oluşturmaktadır. Katılımcılardan toplanan verilere normallik analizi sonrasında parametrik karşılaştırma testleri olan Independent Samples T-Test ve One-Way ANOVA testi uygulanmıştır. Araştırmada, katılımcıların spor yapma ve yaş değişkenleri açısından güdülenme puanlarında istatistiksel olarak anlamlı farka rastlanılmamıştır. Cinsiyet değişkeni açısından ise kadın katılımcılar lehine anlamlı farklılığa rastlanmıştır. Ayrıca takım sporlarına kıyasla spora katılım güdülerinde bireysel spor yapan katılımcılar lehine anlamlı farklılığa rastlanmıştır. Bu bağlamda, spor etkinliklerine katılımı artırmak ve bireylerin sportif yeterlik algısını geliştirmek için cinsiyet ve spor türü gibi faktörlerin dikkate alınması önerilmektedir. Özellikle bireysel sporlara yönelimin daha fazla güdülenme sağladığı dikkate alınarak, bireysel sporların teşvik edilmesi önemli bir strateji olabilir.

Anahtar Kelimeler

başarı, takım üyeliği, fiziksel uygunluk, beceri gelişimi

The Examination of the Motivation for Sports Participation among Faculty of Sports Sciences Students

Öz

The primary purpose of this study is to examine the motivations of sports science faculty students and to evaluate the level and direction of the relationship between the level of sports competence. Another purpose is to investigate the motivation values in sports according to gender, doing sports, being a national athlete, age, class level, and type of sports The study population consists of students from the Faculty of Sports Sciences of Atatürk University and Erzurum Technical University located in Erzurum. The sample consist of 214 students, 124 male and 90 female, who were selected by simple random sampling method and studying at the Faculty of Sports Sciences. After normality analysis and One-Way ANOVA tests, parametric comparison tests were applied to the data collected from the participants. In the study, no statistically significant difference was found in the motivation scores of the participants in terms of sports and age variables. Regarding the gender variable, a significant difference was found in favor of female participants. In addition, a significant difference was found in favor of individual participants regarding port participation motivations compared to team sports. In this context, it is suggested that factors such as gender and type of sport should be considered to increase participation in sports activities and improve individuals' perception of athletic competence. Since individual sports orientation provides more motivation, encouraging individual sports may be an important strategy.

Anahtar Kelimeler

achievement, team membership, physical fitness, skill development

Kaynakça

• Aktop, A., & Erman, K. A. (2002). Takım ve bireysel sporcuların başarı motivasyonu benlik saygısı ve sürekli kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. 7. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Antalya.
• Baysal, Ş. (2019). Okul sporlarına katılan ortaöğretim öğrencilerinin spora katılım güdüsü ve başarı motivasyonlarının incelenmesi (Gaziantep ili örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2024). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (35. baskı). Pegem Akademi. https://depo.pegem.net/9789944919289.pdf
• Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. Plenum. https://doi.org/10.1007/978-1-4899-2271-7
• Doğan, B., & Moralı, S. (1999). Üniversite öğretim elemanlarının sporla ilgili tutumları ile yaşam ve iş doyum düzeylerinin spor yapma alışkanlıkları ile incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 16-27. https://dergipark.org.tr/en/pub/cbubesbd/issue/32220/357751
• Doğan, O. (2005). Spor psikolojisi (3. baskı). Nobel Kitapevi.
• Gill, D. L., Gross, J. B., & Huddleston, S. (1983). Participation motivation in youth sports. International Journal of Sport Psychology, 14(1), 1–14. https://psycnet.apa.org/record/1984-09240-001
• Gökçe, B. (1988). Toplumsal bilimlerde araştırma. Savaş Yayınları.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, ss. 271.
• İkizler, H. C., & Karagözoğlu, C. (1996). Sporda başarının psikolojisi. Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Karaç, Y. (2019). Atletizm sporcularının başarı algıları ve spora katılım güdüleri. Gazi Kitabevi, ss.1-45.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi (21. baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
• Keser, A., & Kumbul Guler, B. (2009). Çalışma psikolojisi. Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Koçel, T. (2014). İşletme yöneticiliği. Beta Yayınları.
• Kuru, E. (2003). Farklı statüdeki beden eğitimi bölümü öğrencilerinin kişilik özellikleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1). https://dergipark.org.tr/en/pub/gefad/issue/6763/90990
• Malik, M. E., & Danish, R. Q. (2010). Impact of motivation to learn and job attitudes on organizational learning culture in a public service organization of Pakistan. South Asian Studies, 25(02), 217-235. https://sasj.pu.edu.pk/9/article/view/672
• Marées, H. de, & Heck, H. (1994). Sportphysiologie. Sport und Buch Strauß.
• Oyar, Z. B., Asci, F. H., Celebi, M., & Mulazimoglu, Ö. (2001). Validity and reliability of participation motivation questionnaire. Hacettepe Journal of Sport Sciences, 12(2), 21-32. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbd/issue/16421/171535
• Soykan, A., & Tazegül, Ü. (2015). Comparison of the motivation levels of the national and non-national karate players. Journal of Sports and Physical Education, 112, 202-206. https://www.researchgate.net/publication/281906003_-journal-of-sports-and-physical-education_Ph_ton_Comparison_of_the_Motivation_Levels_of_the_National_and_Non-National_Karate_Players
• Şirin, E. F. (2008). Futbolcu kızların (12-15 yaş) spora katılım motivasyonlarının belirlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 1-7. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000128
• Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics. Pearson.
• Hazar, Z., Demir, G. T., & Can, B. (2018). Lise öğrencilerinin spora katılım güdülerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(4), 225-235. https://dergipark.org.tr/en/pub/spormetre/issue/40788/456015
• Temel, V. (2018). Masa tenisi ve wushu sporcularının spora katılım güdülerinin incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(3), 143-152. https://dergipark.org.tr/en/pub/gbesbd/issue/38050/394899
• Thomas, J. R., Martin, P., Etnier, J. L., & Silverman, S. J. (2022). Research methods in physical activity. Human Kinetics.
• Tiryaki, Ş. (2000). Spor psikolojisi: Kavramlar, kuramlar ve uygulama. Eylül Kitabevi ve Yayınevi.
• Toros, T. (2018). Elit ve elit olmayan erkek basketbolcularda hedef yönelimi, güdüsel (motivasyonel) iklim ve hedeflerin özgünlük, güçlük derecesi özelliklerinin, yaşam doyumuna etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
• Turan, M. (2021). Giresun Gençlik Spor İl Müdürlüğü personellerinin spor etkinliklerine yönelim tutumlarının incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 29-41, https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunibesyo/issue/60856/841693
• Türkmen, M., Abdurahimoğlu, Y., Varol, S., & Gökdağ, M. (2016). İslami İlimler Fakültesi öğrencilerinin spora yönelik tutumlarının incelenmesi (Bartın Üniversitesi Örneği). Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 48-59. https://dergipark.org.tr/en/pub/intjces/issue/25669/270727
• Vallerand, R. J., Fortier, M. S., & Guay, F. (1997). Self-determination and persistence in a real-life setting: toward a motivational model of high school dropout. Journal of Personality and Social Psychology, 72(5), 1161. https://doi.org/10.1037/0022-3514.72.5.1161
• Wilson, K. E., & Rhodes, R. E. (2021). Personality and physical activity. In Z. Zenko & L. Jones (Eds.), Essentials of exercise and sport psychology: An open access textbook (pp. 114–149). Society for Transparency, Openness, and Replication in Kinesiology. https://doi.org/10.51224/B1006
• Yanık, M., & Çamlıyer, H. (2015). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumları ile okula yabancılaşma düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences-IJSETS, 1(1), 9-19. https://doi.org/10.18826/ijsets.95709
• Yiğit, A. Y. (2011). Orta öğretimde okullar arası spor müsabakalarına katılan öğrencilerin güdülenmişlik düzeyleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.