Spor Medyasında Kadının Cinsiyetçilik Bağlamında İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 1 - 14, 23.09.2022

Sanem Alpay , Lale Orta

Öz

Araştırmanın temel amacı; spor medyasında, kadının yansıtılış biçiminin incelenerek medyanın kullandığı dil ve içerik bakımından, cinsiyet ayrımcılığını normalleştirmesinin farkına varılmasını sağlamak ve eşit bir dil kullanılmasına katkıda bulunmaktır. Bu çalışma, nitel bir araştırma olup, kaynak taraması yöntemi ile veriler toplanmıştır. Konu ile ilgili spor haberleri, kaynak derlemesi yapılarak araştırmanın konusuna uygun olarak araştırılmış, birincil ve ikincil kaynaklar incelenerek ve mevcut kaynaklara ulaşılmaya çalışılmıştır. Konu ile ilgili çeşitli yazılar, haber başlıkları, güncel internet haberleri kaynak olarak ele alınmıştır. Çalışmanın evrenini, internetteki spor haberleri oluşturmaktadır. Bu bağlamda, kadına yönelik yapılmış olan on adet cinsiyetçi spor haberi örnek olarak incelenmiştir. Örnek olay tarama modeli kullanılarak, kadına yönelik cinsiyetçi tutumların açık bir şekilde belirlendiği örnek haberlerde, kadına yönelik cinsiyetçiliğin, hem toplumsal cinsiyet kalıp yargıları ile hem de fizyolojik açıdan yapıldığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Cinsiyet, medya, toplumsal cinsiyet

Teşekkür

Dr. Öğr. Üyesi Gökhan Çetinkaya, Metecan Kızılçam

Kaynakça

• A.G. (2021). Kadın güreşini otele taşıyan zihniyet!.. https://www.yeniakit.com.tr/yazarlar/ahmet-gulumseyen/kadin-guresini-otele-tasiyan-zihniyet-35031.html Erişim Tarihi: 17.03.2022
• Akca, E. Ş., & Şakar, S. B. Basketbol Reklamları Üzerinden Spor Medyasında Cinsiyetçi Söylem ve Hegemonik Erkeklik Temsili. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD).
• Altan, B. K., Sökmez, B., & Pehlivan, A. Spor Medyası Hakkındaki Görüşlerin Cinsiyete Göre Karşılaştırılması. Eurasian Research in Sport Science.
• Arslan, B., & Canan, K. O. C. A. (2006). Kadın Sporcuların Yer Aldığı Günlük Gazete Haberlerinin Sunum Biçimine Dair Bir İnceleme. Spor Bilimleri Dergisi.
• Ayan, S. (2014). Cinsiyetçilik: Çelişik duygulu cinsiyetçilik. Cumhuriyet Medical Journal.
• B.H. (2012). Kadınlar futboldan anlamaz doğru! https://www.haber3.com/medya/kadinlar-futboldan-anlamaz-dogru-haberi-4798621 Erişim Tarihi: 29.03.2022
• B.K. (2011). ‘Kadın istemezse tecavüze uğramaz’, https://www.milliyet.com.tr/gundem/kadin-istemezse-tecavuze-ugramaz-1469954 Erişim Tarihi: 29.03.2022
• B.K. (2022). Twitter'da Gündem Oldu: Işıtan Gün Kimdir? Kaç Yaşında ve Nereli? Işıtan Gün Neden Gündemde? https://onedio.com/haber/twitter-da-gundem-oldu-isitan-gun-kimdir-kac-yasinda-ve-nereli-isitan-gun-neden-gundemde-1035263 Erişim Tarihi: 29.03.2022
• BBC NEWS, (2020). Spiker Melih Şendil'den cinsiyetçi yorum: 'Futbol ataerkildir, kadınlar olmamalı'. https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-53706015 Erişim Tarihi: 29.03.2022
• Büyükafşar, M. (2016). Türk spor basınında cinsiyet ayrımcılığı: fotomaç ve fanatik gazeteleri örneği. İnsan ve İnsan.
• Cumhuriyet, (2021). Türkiye Milli Kadın Voleybol Takımı'nın başarısı İhsan Şenocak'ı rahatsız etti. https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye-milli-kadin-voleybol-takiminin-basarisi-ihsan-senocaki-rahatsiz-etti-1855165 Erişim Tarihi: 17.03.2022
• Dindar, İ. (2019). Spor ve medya ilişkisinin spor bilimleri öğrencileri üzerindeki etkileri (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).
• Fatma, A. V. C. I., & Güdekli, İ. A. (2018). Toplumsal cinsiyet ve medya ilişkisi: Yazılı basında kadına şiddet ve kadın cinayetleri haberleri üzerine bir analiz. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD).
• Haberler.com, (2018). Canlı Yayında Skandal Sözler: Her Genç Kızın Başına Gelebilecek Şeyler, Almanların Başına Geldi. https://www.haberler.com/a-spor-muhabirinden-skandal-sozler-her-genc-10996239-haberi/ Erişim Tarihi: 17.03.2022
• N.S. (2019). Medya Okuryazarlığı., http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/kok/medya_okuryazarligi_u137.pdf, 486-43 Erişim Tarihi: 17.03.2022 Nilüfer Timisi, Medyada Cinsiyetçilik (Ankara: KSSGM Yayınları, 1997).
• NTV, (2016). İbrahim Hacıosmanoğlu'na "Kadın gibi..." sözleri için beraat. https://www.ntv.com.tr/turkiye/ibrahim-haciosmanogluna-kadin-gibi-sozleri-icin-beraat,ymkAQ3L2lU--ci3wnf40Hw Erişim Tarihi: 17.03.2022
• Nuray Alagözlü, Dil ve Cins: Türkçe Atasözlerinde ve Deyimlerde Kadın Üzerine Eğretilemeler ve Toplum Bilişsel Yapı, International Journal of Central Asian Studies 13 (2009).
• Oda tv, (2021). Kadın sporculara “münasip” giysi krizi. https://odatv4.com/spor/kadin-sporculara-munasip-giysi-krizi-20072146-217727 Erişim Tarihi: 29.03.2022
• Özsoy, S. (2008). Türk Spor Medyasında Kadın. Spor Bilimleri Dergisi.
• Posta Gazetesi, (2017). Onlar parkeleri yakıyor! İşte en seksi voleybolcular. https://www.posta.com.tr/onlar-parkeleri-yakiyor-iste-en-seksi-voleybolcular-haber-fotograf-1285299-1 Erişim Tarihi: 17.03.2022
• Posta Gazetesi, (2022). Işıtan Gün istifa edecek mi? Galatasaray'da şimdi de tweet krizi. https://www.posta.com.tr/spor/futbol/galeri-isitan-gun-istifa-edecek-mi-galatasarayda-simdi-de-tweet-krizi-2424978/6 Erişim Tarihi: 29.03.2022
• Uğurlu, F. M. (2018). Sporda Cinsiyet Ayrımı. Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.
• Üner, S. (2008). Toplumsal cinsiyet eşitliği, kadına yönelik aile içi şiddetle mücadelede temel eğitim seti. TC Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, UNFPA, Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu, Ankara: Dumat Ofset.
• Yılmaz, A. B. (2019). Türk Atasözleri ve Deyimlerinde Toplumsal Cinsiyet Algısı-Türk Atasözleri ve Deyimlerinin “Cinsiyetçi” Roller Üzerinde Etkileri. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi.