Türk ve Yabancı Öğrencilerin Üniversiteye Uyum Süreçlerinin İncelenmesi: Nitel Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 3, 1921 - 1953, 31.12.2022

Banu Altun , Mehmet Murat

https://doi.org/10.17679/inuefd.1131456

Öz

Bu araştırmanın konusu; Türk ve yabancı üniversite öğrencilerinin üniversiteye uyum sürecini nitel araştırma yöntemleri kullanarak incelemektir. Araştırmada Türk ve yabancı öğrencilerin üniversiteye uyum deneyimlerini keşfetmek amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Bu araştırmanın önemi; Türk ve yabancı üniversite öğrencilerinin üniversiteye uyum süreçlerini birlikte incelemesidir. Bu araştırmada çalışma grubu belirlenirken olasılığa dayalı olmayan örneklem türlerinden, kriter (ölçüt) örnekleme seçilmiştir. Çalışma grubunda verinin doygunluğa ulaşmasına dikkat edilerek 16 Türk, 12 yabancı üniversite 2. Ve 3. Sınıf öğrencisi ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Veri analizinde Giorgi’nin fenomenolojik analiz basamakları uygulanmış ve Maxqda Analytics Pro 20 yazılımı kullanılmıştır. Yapılan fenomenolojik analiz sonucunda üniversiteye uyum ile ilgili 5 tema elde edilmiştir. Bu temalar; “öğrenciler için uyumun anlamı ”, “üniversiteye uyum sağlamak için yapılanlar “üniversiteye uyum sürecini kolaylaştıran faktörler”, “üniversiteye uyum sürecinde karşılaşılan zorluklar”,” ve “öğrencilerin üniversiteye uyum sürecindeki beklentileri” olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda Türk ve yabancı öğrencilerin üniversiteye uyum sürecini kolaylaştıran faktörlerin ortak faktörler olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra öğrencilerin üniversiteye uyum sağlamak için yaptıkları davranışlar, üniversiteye uyum sürecinde karşılaştıkları zorluklar ve üniversiteye uyum için beklentileri ile ilgili olarak Türk ve yabancı öğrencilerin hem farklı hem de ortak yönleri olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlara yönelik önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üniversiteye Uyum, Yabancı Öğrencilerin Uyumu, Üniversite Öğrencileri, Üniversiteye Uyum, Yabancı Öğrencilerin Uyumu, Üniversite Öğrencileri

Destekleyen Kurum

Gaziantep Üniversitesi Araştırma Projeleri Yönetim Birimi

Proje Numarası

Proje No: EF.YLT.20.03

Teşekkür

Bu çalışma, Gaziantep Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi (BAP) tarafından EF. YLT.20.03 kodlu Yüksek Lisans Tezi Araştırma Projesi olarak desteklenmiştir. Üniversitemizin bu süreçte sağladığı maddi ve manevi destekten dolayı başta Rektörümüz sayın Prof. Dr. Arif ÖZAYDIN’a, BAP birimi başkanı Nursel TEKEREKOĞLU’na ve tüm çalışanlarına ayrı ayrı teşekkür ederim. Ayrıca araştırmanın her aşamasında titizlikle çalışan yüksek lisans öğrencim öğretmen Banu ALTUN’u tebrik etmeyi bir görev bilirim

Türk ve yabancı öğrencilerin üniversiteye uyum süreçlerinin incelenmesi: Nitel bir araştırma

Öz

Bu araştırmanın konusu; Türk ve yabancı üniversite öğrencilerinin üniversiteye uyum sürecini nitel araştırma yöntemleri kullanarak incelemektir. Araştırmada Türk ve yabancı öğrencilerin üniversiteye uyum deneyimlerini keşfetmek amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Bu araştırmanın önemi; Türk ve yabancı üniversite öğrencilerinin üniversiteye uyum süreçlerini birlikte incelemesidir. Bu araştırmada çalışma grubu belirlenirken olasılığa dayalı olmayan örneklem türlerinden, kriter (ölçüt) örnekleme seçilmiştir. Çalışma grubunda verinin doygunluğa ulaşmasına dikkat edilerek 16 Türk, 12 yabancı üniversite 2. Ve 3. Sınıf öğrencisi ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Veri analizinde Giorgi’nin fenomenolojik analiz basamakları uygulanmış ve Maxqda Analytics Pro 20 yazılımı kullanılmıştır. Yapılan fenomenolojik analiz sonucunda üniversiteye uyum ile ilgili 5 tema elde edilmiştir. Bu temalar; “öğrenciler için uyumun anlamı ”, “üniversiteye uyum sağlamak için yapılanlar “üniversiteye uyum sürecini kolaylaştıran faktörler”, “üniversiteye uyum sürecinde karşılaşılan zorluklar”,” ve “öğrencilerin üniversiteye uyum sürecindeki beklentileri” olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda Türk ve yabancı öğrencilerin üniversiteye uyum sürecini kolaylaştıran faktörlerin ortak faktörler olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra öğrencilerin üniversiteye uyum sağlamak için yaptıkları davranışlar, üniversiteye uyum sürecinde karşılaştıkları zorluklar ve üniversiteye uyum için beklentileri ile ilgili olarak Türk ve yabancı öğrencilerin hem farklı hem de ortak yönleri olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlara yönelik önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üniversiteye Uyum, Yabancı Öğrencilerin Uyumu, Üniversite Öğrencileri

Proje Numarası

Proje No: EF.YLT.20.03

Kaynakça

• Akhan, N. E., & Arık Karamık, G. (2019). Eğitim fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyumlarının yaratıcı drama ile sağlanması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(2), 141–152.
• Araujo, A. A. de. (2011). Adjustment issues of international students enrolled in American colleges and universities: A review of the literature. Higher Education Studies, 1(1), 2–8. https://doi.org/10.5539/hes.v1n1p2
• Aydın Kartal, Y., Işık, C., & Yazıcı, S. (2018). Bir kamu üniversitesinde öğrenim gören uluslararası öğrencilerin sosyal ve akademik uyumlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 49(1), 1–5. https://doi.org/10.16948/zktipb.331345
• Bailey, A., & Hsu, M. (y.y.). A study of freshman adjustment to college life and perceptions of academic advising. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.458.5866&rep=rep1&type=pdf
• Baker, R. W., McNeil, O. V., & Siryk, B. (1985). Expectation and reality in freshman adjustment to college. Journal of Counseling Psychology, 32(1), 94–103. https://doi.org/10.1037/0022-0167.32.1.94
• Baker, R. W., & Siryk, B. (1984). Measuring adjustment to college. Journal of Counseling Psychology, 31(2), 179–189. https://doi.org/10.1037//0022-0167.31.2.179
• Baker, S. R. (2004). Orientations : Their Role in University. Current Psychology, 23(3), 189–202.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek Hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231–274.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23–28.
• Bean, J. P. (1979). Dropouts and turnover: The synthesis and test of a causal model of student attrition. Research in Higher Education, 12(2), 155–187. https://doi.org/10.1007/BF00976194
• Bender, M., van Osch, Y., Sleegers, W., & Ye, M. (2019). Social support benefits psychological adjustment of international students: Evidence from a meta-analysis. Journal of Cross-Cultural Psychology, 50(7), 827–847. https://doi.org/10.1177/0022022119861151
• Bülbül, T. (2012). Yükseköğretimde okul terki : Nedenler ve çözümler. Eğitim ve Bilim, 37(166), 219–235.
• Buote, V. M., Pancer, M. S., Pratt, M. W., Adams, G., Birnie Lefcovitch, S., Polivy, J., & Wintre, M. G. (2007). The importance of friends friendship and adjusment among 1st- year university students. Journal of Adolescent Research, 22(6), 665–689.
• Burgette, J. E., & Magun-Jackson, S. (2008). Freshman orientation, persistence, and achievement: A longitudinal analysis. Journal of College Student Retention: Research, Theory and Practice, 10(3), 235–263. https://doi.org/10.2190/CS.10.3.a
• Çelik, M., & Çırak, Y. (2019). Üniversite öğrencilerinin fonksiyonel olmayan tutumların genel, kişisel ve sosyal uyum düzeylerini yordama gücü. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 97–103.
• Clark, M. R. (2005). Negotiating the freshman year: Challenges and strategies among first-year college students. Journal of College Student Development, 46(3), 296–316. https://doi.org/10.1353/csd.2005.0022
• Clinciu, A. I. (2013). Adaptation and stress for the first year university students. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 78(May 2013), 718–722. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.04.382
• Coşkunserçe, O. (2014). Uluslararası öğrencilerin kültürel uyum sürecine yönelik bir çevrimiçi oryantasyon uygulamasının geliştirilmesi ve etkililiğinin incelenmesi [Routledge]. https://doi.org/10.4324/9781315853178
• Creswell, J. W. (2017). Nitel araştırmacılar için 30 temel beceri (1. baskı). Anı yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (M. Bütün & S. B. Demir (ed.); 4. baskı). Siyasal kitabevi.
• Duru, E. (2008). Üniversiteye uyum sürecinde yalnızlığı yordamada sosyal destek ve sosyal bağlılığın doğrudan ve dolaylı rolleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(29), 13–24.
• Dyson, R., & Renk, K. (2006). Freshmen adaptation to university life: Depressive symptoms, stress, and coping. Journal of Clinical Psychology, 62(10), 1231–1244. https://doi.org/10.1002/jclp.20295
• English, T., Davis, J., Wei, M., & Gross, J. J. (2017). Homesickness and adjustment across the first year of college: A longitudinal study. Emotion, 17(1), 1–5. https://doi.org/10.1037/emo0000235
• Feldt, R. C., Graham, M., & Dew, D. (2011). Measuring adjustment to college: Construct validity of the student adaptation to college questionnaire. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 44(2), 92–104. https://doi.org/10.1177/0748175611400291
• Fisher, S., & Hood, B. (1987). The stress of the transition to university: A longitudinal study of psychological disturbance, absent‐mindedness and vulnerability to homesickness. British Journal of Psychology, 78(4), 425–441. https://doi.org/10.1111/j.2044-8295.1987.tb02260.x
• Gençöz, F. (1998). Uyum Psikolojisi. Kriz Dergisi, 6(2), 1–7. http://dergipark.gov.tr/kriz/issue/41094/496660
• Gopalan, N., Beutell, N. J., & Middlemiss, W. (2019). International students’ academic satisfaction and turnover intentions: Testing a model of arrival, adjustment, and adaptation variables. Quality Assurance in Education, 27(4), 533–548. https://doi.org/10.1108/QAE-01-2019-0001
• Horgan, A., Sweeney, J., Behan, L., & McCarthy, G. (2016). Depressive symptoms, college adjustment and peer support among undergraduate nursing and midwifery students. Journal of Advanced Nursing, 72(12), 3081–3092. https://doi.org/10.1111/jan.13074
• Karahan, F., Sardoğan, M. E., Özkamalı, E., & Dicle, A. N. (2005). Üniversite 1. sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyum düzeylerinin sosyokültürel etkinlikler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 2(30), 63–71.
• Koçyiğit, M., & Eğmir, E. (2015). Yükseköğretim, neden ve nasıl: Üniversite öğrencilerinin perspektifinden bir bakış. Route Educational and Social Science Journal, 2(4), 241–256.
• Kuh, G. D., & Hu, S. (2001). The effects of student-faculty interaction in the 1990s. The Review of Higher Education, 24(3), 309–332. https://doi.org/10.1353/rhe.2001.0005
• Mercan, Ç. S., & Yıldız, S. A. (2011). Eğitim fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyum düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 135–154. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/iuayefd/article/view/1023016876
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2015). Qualitative research : a guide to design and implementation (4. baskı). Jossey- Bass.
• Mesidor, J. K., & Sly, K. F. (2016). Factors that contribute to the adjustment of international students. Journal of International Students, 6(1), 262–282.
• Mounts, N. S. (2004). Contributions of parenting and campus climate to freshmen adjustment in a multiethnic sample. Journal of Adolescent Research, 19(4), 468–491. https://doi.org/10.1177/0743558403258862
• Mudhovozi, P. (2011). Adjustment experiences of international students at a south african university. Journal of Psychology in Africa, 21(2), 293–296. https://doi.org/10.1080/14330237.2011.10820458
• Mutambara, J., & Bhebe, V. (2012). An analysis of the factors affecting students’ adjustment at a University in Zimbabwe. International Education Studies, 5(6), 244–250. https://doi.org/10.5539/ies.v5n6p244
• Nailevna, T. A. (2017). Acculturation and psychological adjustment of foreign students (the experience of Elabuga Institute of Kazan Federal University). Procedia - Social and Behavioral Sciences, 237(June 2016), 1173–1178.
• Nasir, M. (2012). Effects of cultural adjustment on academic achievement of international students. Journal of Elementary Education, 22(2), 95–103. http://pu.edu.pk/images/journal/JEE/PDF-Files/Article No. 7_V22_2_12.pdf
• Pare, J., & Tsay, W. (2014). A study of the adjustment process of international students within the Taiwanese institutions of higher education. Central Taiwan Journal of Humanities and Social Sciences, 25(3), 1–34.
• Pascarella, E. T. (1980). Student-Faculty Informal Contact and College Outcomes. Içinde Review of Educational Research (C. 50, Sayı 4). https://doi.org/10.3102/00346543050004545
• Pascarella, E. T., & Goodman, K. M. (2006). First-year seminars increase persistence and retention: A summary of the evidence from how college affects students. Peer Review, 8(3), 26–28.
• Pascarella, E. T., & Terenzini, P. T. (1978). Student-facuity informal relationships and freshman year educational outcomes. Journal of Educational Research, 71(4), 183–189. https://doi.org/10.1080/00220671.1978.10885067
• Pascarella, E. T., & Terenzini, P. T. (1980). Predicting freshman persistence and voluntary dropout decisions from a theoretical model. The Journal of Higher Education, 51(1), 60–75. https://doi.org/10.1080/00221546.1980.11780030
• Pascarella, E. T., Terenzini, P. T., & Wolfle, L. M. (1986). Orientation to college and freshman year persistence/withdrawal decisions. The Journal of Higher Education, 57(2), 155–175. https://doi.org/10.1080/00221546.1986.11778760
• Rabia, H. M. A. (2017). Undergraduate Arab international students’ adjustment to U.S. universities. International Journal of Higher Education, 6(1), 131–139. https://doi.org/10.5430/ijhe.v6n1p131
• Şahin, İ., Zoraloğlu, Y. R., & Şahin Fırat, N. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçları, eğitsel hedefleri üniversite öğreniminden beklentileri ve memnuniyet durumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(3), 429–452. https://doi.org/10.14527/923
• Sharma, S. (2016). Adjusment: Process, acheivement, characteristics, measurement and dimensions. International Journal of Academic Research, 3(1(2)), 42–45.
• Shu, F., Ahmed, S. F., Pickett, M. L., Ayman, R., & McAbee, S. T. (2020). Social support perceptions, network characteristics, and international student adjustment. International Journal of Intercultural Relations, 74(August 2018), 136–148. https://doi.org/10.1016/j.ijintrel.2019.11.002
• Sidle, M. W., & McReynolds, J. (1999). The Freshman Year Experience: Student Retention and Student Success. Journal of Student Affairs Research and Practice, 36(3), 288–300. https://doi.org/10.2202/1949-6605.5019
• Şimşek, H. (2013). Üniversite öğrencilerinin okulu bırakma eğilimleri ve nedenleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(2), 242–271.
• Skowron, E. A., Wester, S. R., & Azen, R. (2004). Differentiation of self mediates college stress and adjustment. Journal of Counseling and Development, 82(1), 69–78. https://doi.org/10.1002/j.1556-6678.2004.tb00287.x
• Spady, W. G. (1970). Dropouts from higher education: An interdisciplinary review and synthesis. Interchange, 1(1), 64–85. https://doi.org/10.1007/BF02214313
• Sungur, M. A., Şahin, M., Can, G., Şahin, M. F., Duman, K., Pektaş, B., Doğan, S., Alkan, A. Ö., & Onuk, H. (2016). Düzce üniversitesinde yükseköğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin yaşam doyumları ve sosyal uyumlarını etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2), 101–109. https://dergipark.org.tr/en/pub/duzcesbed/issue/24384/258501
• Sürücü, M., & Bacanlı, F. (2010). Üniversiteye uyumun psikolojik dayanıklılık ve demografik değişkenlere göre incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 375 – 396.
• Tao, S., Dong, Q., Pratt, M. W., Hunsberger, B., & Pancer, S. M. (2000). Social support: Relations to coping and adjustment during the transition to university in the People’s Republic of China. Journal of Adolescent Research, 15(1), 123–144.
• Tinto, V. (1975). Dropout from Higher Education: A Theoretical Synthesis of Recent Research. Review of Educational Research, 45(1), 89–125. https://doi.org/10.3102/00346543045001089
• Tinto, V. (1982). Limits of theory and practice in student attrition. The Journal of Higher Education, 53(6), 687–700. https://doi.org/10.2307/1981525
• Toyokawa, T., & Toyokawa, N. (2002). Extracurricular activities and the adjustment of Asian international students: A study of Japanese students. International Journal of Intercultural Relations, 26(4), 363–379. https://doi.org/10.1016/S0147-1767(02)00010-X
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim Araştırmalarında Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543–559. https://doi.org/10.14527/578
• Wang, A., Chen, L., Zhao, B., & Xu, Y. (2006). First-year students’ psychological and behavior adaptation to college: The role of coping strategies and social support. US-China Education Rewiew, 3(5), 51–57.
• Yıldırım, A., & Şimsek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin yayıncılık.
• Yök. (2021). Üniversite izleme ve değerlendirme genel raporu. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2022/universite-izleme-ve-degerlendirme-genel-raporu-2021.pdf
• Yök. (2021). Yükseköğretim kurulu 2020 yılı yükseköğretim kurumları sınavı yerleştirme sonuçları raporu. https://basin.yok.gov.tr/AciklamaBelgeleri/2020/24-yks-yerlestirme-sonuclari-raporu-2020.pdf
• Zavalsız, Y. S., & Gündağ, E. (2017). Yabancı uyruklu öğrencilerin sosyo-kültürel entegrasyonu (Karabük Üniversitesi örneği). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 3168–3192. http://www.itobiad.com/en/download/article-file/394471
• Zhang, J., & Goodson, P. (2011). Predictors of international students’ psychosocial adjustment to life in the United States: A systematic review. International Journal of Intercultural Relations, 35(2), 139–162. https://doi.org/10.1016/j.ijintrel.2010.11.011
• Zhou, Y., Jindal-Snape, D., Topping, K., & Todman, J. (2008). Theoretical models of culture shock and adaptation in international students in higher education. Studies in Higher Education, 33(1), 63–75. https://doi.org/10.1080/03075070701794833