Yaratıcı Drama Eğitim Programının Çocukların Sosyal Davranış ve Sosyal Problem Çözme Becerilerine Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 1, 319 - 340, 15.05.2024

Nihal Akalın , Menekşe Boz

https://doi.org/10.17679/inuefd.1162816

Öz

Bu çalışmada yaratıcı drama eğitim programının çocukların sosyal davranış ve sosyal problem çözme becerilerine etkisi incelenmiştir. Mevcut çalışma ön test-son test ve kontrol gruplu deneysel desende gerçekleştirilmiştir. Araştırmada deney grubunda 20, kontrol grubunda 20 olmak üzere toplam 40 çocuk yer almıştır. Araştırmada veriler; Anaokulu ve Ana Sınıfı Davranış Ölçeği (PKBS_2) ve Wally Sosyal Problem Çözme Testi (WSPÇ) aracılığı ile toplanmıştır. Çalışmanın veri analizinde; Mann Whitney U Testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi, Spearman Korelasyon Analizi kullanılmış, eta kare (ƞ2) değeri hesaplanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, uygulanan yaratıcı drama eğitim programın çocukların sosyal beceri ve kişilerarası sorun çözme becerileri toplam puan artışında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkiye sahip olduğu ortaya konulmuştur. Araştırmanın sonuçlarından hareketle bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

sosyal davranış, sosyal problem çözme, sosyal gelişim, yaratıcı drama, sosyal beceri

Kaynakça

• Arewasikporn, A., Davis, M. C., &Zautra, A. (2013). Resilience: A frame work for understanding the dynamic relationship between social relations and health. In Matthew, L., & Nicole A. R. (Eds.), Health and social relationships: The good, the bad, and the complicated (pp.215-231). Washington, DC: American Psychological Association.
• Atış Akyol, N. (2020). Okul öncesi dönem çocuklarda bağlanma ile sosyal yetkinlik, kaygı, öfke ve öz-kontrol değişkenlerinde akran ilişkilerinin aracı rolü(Doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Boz, M., Uludağ, G., & Tokuç, H. (2018). Aile katılımlı sosyal beceri oyunlarının okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal becerilerine etkisi. GEFAD / GUJGEF, 38(1), 137-158.
• Bredekamp, S. (2015). Erkençocuklukeğitimindeetkiliuygulamalar. İnan, H. Z., &İnan, T. (Çev.), (ss. 343-345). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Bronfenbrenner, U. (2005). Making human beings human: Bioecological perspectives on human development. Thousand Oaks, CA: Sage. Brown, V. (2017). Drama as a valuable learning medium in early childhood. Arts Educatıon Polıcy Revıew,118(3), 164–171. http://dx.doi.org/10.1080/10632913.2016.1244780
• Büyüköztük, Ş. (2011). Deneysel desenler: Ön test-son test kontrol grubu desen ve veri analizi(3. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Ceylan, R., Gök Çolak, F., & Demir, B. (2019). Theeffect of drama activities on five-year-old children’s social skills. Educational Research and Reviews, 14(12), 434-442. https://doi.org/0.5897/ERR2019.3739
• Dak, R., & Trivedi, K. (2019). A study on the advantages of creative drama in educating the preschool children. SurajPunj Journal for Multidisciplinary Research,9(6), 1184-1190.
• Darling-Churchill, K. E., &Lippman, L. (2016). Early childhood social and emotional development: Advancing the field of measurement. Journal of Applied Developmental Psychology, 45, 1–7. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2016.02.002
• Değirmenci, B. (2020). Yaratıcı drama temelli etkinliklerin okul öncesi çocukların problem çözme ve sosyal beceri düzeylerine etkisi(Yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi, Mersin, Türkiye.
• Dinçer, Ç., Baş, T., Teke, N., Aydın, E., İpek, S., & Göktaş, İ. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının kişiler arası problem çözme ve sosyal becerileri ile akran ilişkilerinin değerlendirilmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,19(3), 882-900. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.49440-478714
• Dolan, K. (2018). Drama and enacted storytelling as a tool for supporting young children’s development of social imagination(Master thesis). Central Queensland University, Norman Gardens, Australia.
• Driscoll, A.,&Nagel, N. G. (2008). Earlychildhoodeducation, birth-eight (4th ed.,). USA: PearsonEducation.
• Elias, M. J.,& Arnold, H. (2006). Theeducatorsguidetoemotionalintelligenceandacademicachievement: Social-emotionallearning in theclassroom. Thousand Oaks, CA: CorwinPress.
• Frydman, J. S. (2016). Role theory and executive functioning: constructing cooperative paradigms of drama therapy and cognitive neuropsychology. The Arts in Psychotherapy, 47, 41-47. https://doi.org/10.1016/j.aip.2015.11.003
• Gao, Q., & Hall, A. H. (2019). Supporting Preschool Children’s Learning Through Dramatic Play. Teaching Artist Journal, 17(3–4), 103–105. https://www.tandfonline.com/action/showCitFormats?doi=10.1080/15411796.2019.1680236 Gönen, M.,& Uyar Dalkılıç, N.(2017). Çocuk eğitiminde yaratıcı drama. Ankara: Eğiten Kitap.
• Herman, S. (2017). Evaluation of a fairytale-based pretend-play intervention to foster socioemotional competences in preschool children (Doctoral thesis). WestfälischenWilhelms-UniversitätMünster, Germany.
• Howard, S. J., &Melhuish, E. (2017). An early years toolbox forassessing early executive function,language, self-regulation, andsocial development: Validity,reliability, and preliminary norms. Journal of Psychoeducational Assessment, 35(3) 255-275. https://doi.org/10.10.1177/0734282916633009
• Hu, B. Y., Fan, X., Wu, Z., Locasale-Crouch, J., Yang, N., & Zhang, J. (2017). Teacher-child interactions and children's cognitive and social skills inChinese preschool classrooms. Children and Youth Services Review,79, 78–86. http://dx.doi.org/10.1016/j.childyouth.2017.05.028
• Kayılı, G.,& Arı, R. (2015). Wally sosyal problem çözme testi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Inesjournal Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 51-60. https://www.researchgate.net/deref/http%3A%2F%2Fdx.doi.org%2F10.16991%2FINESJOURNAL.46
• Kaytez, N.,&Kadan, G. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarında akademik benlik saygısı ile kişiler arası problem çözme becerilerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi,5, 332-342.
• Kitta, S., ve Kapinga, O. S. (2015). Towardsdesigningeffectivepreschooleducationprogrammes in Tanzania: What can welearnfromtheories? Journal of EducationandPractice, 6(5), 180-185.
• MacGlone, U. M. (2020). Developing music improvisation workshops for preschool children through action research (Doctoral thesis). University of Edinburgh, Edinburg, Scotland.
• Malik, S., Balda, S., &Punia, S. (2006). Socio-emotional behaviour and social problem solving skills of 6 - 8 years old children. Journal of Social Sciences,12(1), 55-58. http://dx.doi.org/10.1080/09718923.2006.11978340
• Marryat, L., Thompson, L., Minnis, H. ve Wilson, P. (2014). Associations between social isolation, pro-social behaviour and emotional development in preschool aged children: a population based survey of kindergarten staff. BMC Psychology, 2(44), 1-11. https://doi.org/10.1186/s40359-014-0044-1
• Mayeux, L., &Cıllessen, A. N. (2003). Development of social problem solving in early childhood: Stability, change, and associations with social competence. The Journal of Genetic Psychology, 164(2).153-173. https://doi.org/10.1080/00221320309597975
• Morrison, G. (2007). Fundemantals of early childhood education, coral graphic service. Pearson MerillPrentince Hall, United States.
• Önder, A. (2004). Okulöncesiçocuklarıiçineğitici drama uygulamaları. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Özbey, S.,& Alisinanoğlu, F. (2009). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60-72 aylık çocukların problem davranışlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 493-516.
• Özbey, S.,& Köyceğiz Gözeler, M. (2020). A study on theeffect of thesocialskilleducation on theacademic self respectand problem solvingskills of thepre-schoolchildren. International e-Journal of Educational Studies, 4(8), 176-189. https://doi.org/10.31458/iejes.727590
• Rowe, M. L., Salo, V. C., & Rubin. K. (2018). Toward creativity do theatrical experiences improve pretend play and cooperation among preschoolers? American Journal of Play,10(2), 193-207.
• Rubin, K. H. &Krasnor, L. R. (1986). Social-cognitive and social behavioral perspectives on problem solving. In M. Perlmutter (Ed.), Cognitive perspectives on children's social and behavioral development. The Minnesota Symposia on Child Psychology (Vol. 18). Hillsdale, N.J.: Erlbaum (pp. 1-68).
• San, İ. (1990). Eğitimde yaratıcı drama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,23(2), 573-582.https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000780
• Schellenberg, E.G.,Corrigall, K.A., Dys, S.P., &Malti, T. (2015). Groupmusictrainingandchildren'sprosocialskills. PLoS ONE,10(10), 1-14. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0141449
• Sebanc, A. M. (2014). Thefriendshipfeatures of preschoolchildren: Links withprosocialbehaviorandaggression. Social Development, 12(2), 249-268. https://doi.org/10.1111/1467-9507.00232
• Şahan A. B. (2018). 48-72 aylık çocuklar için psikolojik dayanıklılık ölçeğinin geliştirilmesi ve eğitici drama temelli psikolojik dayanıklılık programının etkisinin incelenmesi (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Tican Başaran, S.,& Ulubey, Ö. (2018). 2013 Okul öncesi eğitim programının değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,51(2), 1-38. https://doi.org/10.30964/auebfd.417643
• Uysal, H. (2016). Eşsizyillarmüdahale program çocukboyutu’nunuyarlanmasi ve programınetkililiğininaraştirilmasi(?Doktoratezi). HacettepeÜniversitesi, Ankara, Türkiye.