FELSEFİ ANLATILARIN HUKUK EĞİTİMİNDEKİ YERİ - PLATON’UN MAĞARA ALEGORİSİ ÖRNEĞİ

Yıl 2024, , 214 - 226, 30.06.2024

Zeynep İspir

https://doi.org/10.21492/inuhfd.1478019

Öz

Felsefi bilgi, sağladığı kavram bilgisi ve bağlantı kurma becerisiyle, hukuk için yol gösterici niteliğe sahiptir. Bu çalışmada, felsefenin rolü açısından, bundan biraz daha fazlasına, bir tür “inşa etme” özelliğine de vurgu yapacağım, zira felsefi bilgi, kişilerin hem kendilerini hem de oluşturdukları kurumları, örneğin hukuku, inşa etmelerine, onları yapılandırıp biçimlendirmelerine ve böylece de bu kurumların amaçlarına uygun eylemde bulunmalarına yardımcı olabilme imkanını bünyesinde barındırıyor. Söz konusu tartışmayı somutlaştırmak üzere anlatı öğelerinden bir tanesi olan alegorinin olanaklarından yararlanmaya çalışacağım. Anlatı öğelerinin hukuk felsefesi alanında kullanımı yeni değildir. Platon’un “mağara alegorisi” bu kullanımın en bilinen örneklerindendir. Platon bu alegoriye özellikle eğitimle ilgisinde yer verir. Bununla birlikte, mağara alegorisini, bilginin doğasıyla ilişki kurarak epistemolojiyle; gerçeklik kavramıyla ilintilendirerek metafizikle; alegorinin mekanı olan mağarayı ve mağaranın dışını bu mekanlarda roller üstlenen özneleri de değerlendirmeye alarak politika kurumuyla bağlantılandıran çalışmalar da öne çıkan diğer yorumlama biçimleri olarak belirtilebilir. Bu çalışmada, anlatıların ve özellikle felsefi anlatıların, kamu yaşamında ve dolayısıyla hukukun tartışma alanındaki rolünden hareketle, mağara alegorisinin ne gibi düşünme araçları sunduğu üzerinde duracağım. Çalışmanın temel sorusu, bu alegori türünden felsefi araçların sunduğu düşünme imkanlarının hukuk eğitiminde rol üstlenip üstlenemeyeceğidir.

Anahtar Kelimeler

Alegori, Platon, Mağara Alegorisi, Anlatı ve Hukuk, Hukuk Eğitimi

PHILOSOPHICAL NARRATIVES IN LEGAL EDUCATION - EXAMPLE OF PLATO’S ALLEGORY OF THE CAVE

Öz

Philosophical knowledge, with its knowledge of concepts and its ability to make connections, has a guiding character for law. In this paper, I will emphasize also a constructive role of philosophy, since philosophical knowledge contains an ability to construct and shape both persons and the institutions –such as law– they create, and thus to act according to the purposes of these institutions. I will try to utilize the possibilities of allegory as an element of narrative to concretize this discussion. The use of narrative elements in the philosophy of law is not new. “The allegory of the cave” is one of the well-known examples of it. Plato uses it especially in relation to education. However, other prominent interpretations link this allegory to epistemology by relating it to knowledge; to metaphysics by relating it to reality; and to the politics by evaluating the inside and outside of the cave and the subjects therein. In this article, I will focus on what kind of thinking tools this allegory offers to public life and thus to the field of legal debates. The main question of the article is whether possibilities of thinking offered by philosophical narratives such as allegory of the cave can play a role in legal education.

Anahtar Kelimeler

Allegory, Plato, The Allegory of The Cave, Narrative and Law, Legal Education

Kaynakça

• ABBOTT, H. Porter: The Cambridge Introduction to Narrative, Second Edition, Cambridge University Press, Cambridge, 2008.
• ABENSOUR, Miguel: “Against the Sovereignty of Philosophy over Politics: Arendt’s Reading of Plato’s Cave Allegory”, Social Research: An International Quarterly, 74(4), 2007, s.955-982.
• ARENDT, Hannah: “What Was Authority?”, NOMOS: American Society for Political and Legal Philosophy, 1, 1958, s.81-112.
• ARİSTOTELES: Anımsama ve Bağlantılı Anımsama Üzerine, Basut, Lale Levin/ Babür, Saffet (çev.),BilgeSu Yayıncılık, Ankara, 2022.
• AYGÜN, Ömer: “An Apology in the Cave Light”, in Fagan, Patricia/ Russon, John (ed.), Reexamining Socrates in the Apology, Northwestern University Press, USA, 2009, s.250-270.
• AYGÜN, Ömer: “Platon’un Mağarasına Dönüş”, ODTÜ Pazartesi Konuşmaları, 11 Kasım 2019, https://www.academia.edu/40946772/2019c_Sunum_%C3%96mer_Ayg%C3%BCn_Platonun_Ma%C4%9Faras%C4%B1na_D C3%B6n%C3%BC%C5%9F_ODT%C3%9C_Pazartesi_Konu%C5%9Fmalar%C4%B1_12_11_2019_, (Erişim : 15.4.2024.)
• BARON, Jane B./EPSTEIN, Julia: “Is Law Narrative?”, Buffalo Law Review, 45, 1997, s.141-187.
• BROOKS, Peter: “Narrative Transactions-Does the Law Need a Narratology?”, Yale Journal of Law & Humanities, 18(1), 2006, s.1-28.
• COMTE-SPONVILLE, André: Felsefe Nedir?, İsmet Birkan (çev.), İletişim Yayınları, İstanbul, 2022.
• CONRY, Edward J./BECK-DUDLEY, Caryn L.: “Meta-Jurisprudence: The Epistemology of Law”, American Business Law Journal, 33(3), 1996, s.373-450.
• DEBONO, Mark: “Lessons on Knowledge Transmission From Plato’s Allegory of the Cave: The Influence of Reason and Companionship on Transmissive and Participatory Pedagogies”, Ethics and Education, 18(2), 2023, s.181-194.
• Dİ DONATO, Flora: The Analysis of Legal Cases-A Narrative Approach, Routledge, 2020.
• DİNÇER, Kurtuluş: Kısaca Felsefe, Pharmakon Yayınları, Ankara, 2010.
• EDWARDS, Linda H.: “Speaking of Stories and Law”, Legal Communications and Rhetoric: JALWD, 13, 2016, s.157-179.
• FULLER, Lon L.: Hukukun Ahlakı, Engin Arıkan (çev.), Tekin Yayınevi, İstanbul, 2019.
• HABERMAS, Jürgen: Söylem Etiği, Seyit Coşkun (çev.), Fol Yayıncılık, Ankara, 2020.
• HABERMAS, Jürgen: Kamusallığın Yeni Bir Yapısal Dönüşümü ve Müzakereci Demokrasi, Tanıl Bora (çev.), İletişim Yayınları, İstanbul, 2023.
• KUÇURADİ, İoanna: Sanata Felsefeyle Bakmak, 4. Baskı, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2009.
• KUÇURADİ, İoanna: “Platon ve Aristoteles’i Ortaçağ Gözlüklerini Çıkararak Okumak”, Trans, No:25, https://www.inst.at/trans/25/platon-ve-aristotelesi/, (Erişim: 15.4.2024)
• LEMOINE, Rebecca: Plato's Caves: The Liberating Sting of Cultural Diversity, Oxford University Press, New York, 2020.
• MILLER, Binny: “Telling Stories About Cases and Clients: The Ethics of Narrative”, Georgetown Journal of Legal Ethics, 14(1), 2000, s.1-54.
• MORIN, Edgar: Geleceğin Eğitimi İçin Gerekli Yedi Bilgi, Hüsnü Dilli (çev.), 4. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2013.
• NODDINGS, Nel: Eğitim Felsefesi, Raşit Çelik (çev.), Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, 2020.
• NUSSBAUM, Martha C.: Her Şey Çıkar İçin Mi?-Demokrasi Neden İnsanlığa İhtiyaç Duyuyor?, İremSağlamer (çev.), Sander Yayınları, İstanbul, 2022.
• PETERSON, Valerie V.: “Plato’s Allegory of the Cave: Literacy and ‘The Good’”, Review of Communication, 17(4), 2017, s.273-287.
• PINKOSKI, Nathan: “The Allegory of the Cave and the Problem of Platonism in Hannah Arendt and Leo Strauss”, Ethics & Politics, 21(3), 2019, s.201-228.
• PLATON: Devlet, Eyüboğlu, Sabahattin/Cimcoz, M. Ali (çev.), 9. Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2005.
• UYGUR, Gülriz: Hukukta Adaletsizliği Görmek, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2013.
• UYGUR, Gülriz/İSPİR, Zeynep (ed.), Hukukta Anlatı-Hukukun Anlatısı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021.
• WILBERDING, James: “Prisoners And Puppeteers in The Cave”, in Sedley, David (ed.), Oxford Studies in Ancient Philosophy, Oxford University Press, 2004, s.117-139.
• ZAMOSC, Gabriel: “The Political Significance of Plato’s Allegory of the Cave”, Ideas y Valores, 66(165), 2017, s.237-265.