Hukuk Yargılamasında Dava Sebebi Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2012, Cilt: 3 Sayı: 2, 83 - 157, 13.07.2016

Ahmet Cahit İyilikli

Öz

6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 119/1-e fıkrasında dava dilekçesinin unsurları arasında sayılan dava sebebi, çoğunlukla teorik (nazari) olarak ele alınmış, meseleci yöntemle ele alınmadığı için de uygulamada hep soyut bir kavram içine hapsedilmiştir. Oysa her dava bir hayat olayı, yani maddi bir vakıa bağlamında dava sebebidir. Bu durum, dava sebebinin özü itibariyle, somut bir durum olduğu ve meseleci bir yöntemle ele alınması gerektiği, somut ihtilafın anlaşılması ve usul hukukun amacının gerçekleşmesi, eş söyleyişle, hakikatin ortaya çıkması ve hakkı ihmal, ihlal veya inkâr edilenin hukuken himaye edilmesi için elzem bir durumdur. Mahkeme ilamlarının adli bir gerçeği temsil etmesi ve yargılamanın amacı da hakikati bulmak olduğu göz önüne alındığında bu durum kaçınılmazdır. Zira maddi vakıalar ne ölçüde doğru ve eksiksiz mahkemeye sunulursa, mahkemede o ölçüde hakikati tevsik edecek ve yargılama hukukunun amacının gerçekleşmesine hizmet edecektir. Keza dava sebebinin maddi vakıalar olarak algılanması ve usulün tüm müesseselerinde yeknesak uygulanması da, hukuki emniyet, barış ve istikrarın sağlanmasının olmazsa olmaz koşuludur

Anahtar Kelimeler

Dava sebebi, vakıalar, hukuki sebep, yargılamanın amacı, hakikate ulaşmak

A Study on Cause of Action in Civil Proceeding

Öz

6100 Code code of Law No. 119/1-e article is the reason for the lawsuit, considered to be among the elements of the lawsuit paragraph is mostly theoretical (take into consideration) does not handle the materialize of issue method has been considered in practice to always was imprisoned into an abstract concept Whereas a material for each case in the context of a life event, that is in fact the case. In this case, the lawsuit is a concrete situation and reason at the essence, consider a method marerialize of issue, understanding of the purpose of the law the procedure of realization of concrete dispute, the emergence of the truth and ignored the right to peer in similar saying, essential to being legally negate or violation of patronage. The Court verdicts review proceedings of the truth and represent a fact find given that this situation is inevitable. Because the material is presented to the Court, the extent to which accurate and complete events in court that the truth will serve the purpose of realization of the law of the jurisdiction that will justify. Likewise, all material litigation as the reason the events Jung institutions detection and uniform implementation, provision of legal safety, peace and stability is a sine qua non

Anahtar Kelimeler

cause of action, events, legal cause, purpose of trial, to get at the truth

Kaynakça

• Alangoya, Yavuz, Dava Temeli, Kazancı Hakemli Dergi, İstanbul 2005. (Dava Temeli)
• Alangoya, Yavuz, Vakıaların ve Delillerin Toplanmasına İlişkin İlkeler, İstanbul 1979. (İlkeler)
• Akyol, Şener, Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı, İstanbul 1995.
• Arslan, Ramazan, Medeni Usul Hukukunda Yargılamanın Yenilemesi, Ankara 1977.
• Arslan, Ramazan, Medeni Usul Hukukunda Dürüstlük Kuralı, Ankara 1989. (Dürüstlük Kuralı)
• Belgesay, M. Reşit, Dava Teorisi, İstanbul 1943.
• Belgesay, M. Reşit, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Şerhi, İstanbul 1940.
• Berkin, Necmettin, Medeni Usul Hukuku Esasları, İstanbul 1969.
• Deren-Yıldırım, Nevhis, Kesin Hükmün Subjektif Sınırları, İstanbul 1996.
• Deynekli, Adnan, İkrarda Manevi Unsur, TBB Dergisi, (2006, S.64, s.321-336).
• Domaniç, Hayri, Hukukta Kaziye Muhkeme Nispi Kuvveti, İstanbul 1964.
• Gürdoğan, Burhan, Medeni Usul Hukukunda Kesin Hüküm İtirazı, Ankara 1960.
• Hanağası, Emel, Davada Menfaat, Ankara 2009.
• İyilikli, Ahmet Cahit, İİK 120/2. Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Bir Karar Gerekçesi Üzerine Tahlillere ve Düşünceler, (Legal Mihder, 2012/1, C.8.S.21).
• İyilikli, Ahmet Cahit, Delilerin Değerlendirilmesinde Hakimin Özel Bilgisini Kullanması, Legal Hukuk Dergisi, Ağustos 2004,(2191-2206).
• Karslı, Abdürrahim, Medeni Muhakeme Hukuku Ders Kitabı, İstanbul 2011.
• Kiraz, Taylan Özgür, Taylan, Medeni Yargılama Hukukunda İkrar, Ankara 2005.
• Kuru, Baki, Medeni Usul Hukukunda Dava Sebebi, (AD 1967/4, 239- 268).
• Meriç, Nedim, Türk Hukukunda Maddi Anlamda Kesin Hükmün Objektif Sınırları, (Mihder, 2007/2, S.7, s.377- 434). (Kesin Hüküm)
• Meriç, Nedim, Medeni Yargılama Hukukunda Tasarruf İlkesi, Ankara 2011. (Tasarruf İlkesi)
• Meriç, Nedim, Hâkimin Davayı Aydınlatma Yükümlülüğü, (Prof. Dr. Bilge Umar’a Armağan, DEÜHFD, İzmir 2010).
• Özekes, Muhammet, Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı, Ankara 2003. (Hukuki Dinlenilme).
• Özekes, Muhammet, Dava Dilekçesinde Hukuki Sebep Bildirmek Zorunludur, Haluk Konuralp Anısına Armağan, C.1, Ankara 2009, (745-781). (Hukuki Sebep)
• Postacıoğlu, İlhan, Davanın Unsuru Olarak Hukuki Sebep Ve Kesin Hüküm, Recai Seçkin’e Armağan, Ankara 1974.
• Tercan, Erdal, Medeni Yargılama Hukukunda İkrarın Geri Alınması, (Batider 1998, C.XIX, S.3, s.115-133). Tercan, Erdal, Medeni Usul Hukukunda Yükümlülüğü, (SÜHFD, M. Şakir Berki’ye Armağan, Konya 1996, s.181- 212), (Gerçeği Söyleme Yükümlülüğü). Gerçeği Söyleme
• Tercan, Erdal, Medeni Usul Hukukunda Tarafların İsticvabı, Ankara 2001. (İsticvap)
• Tercan, Erdal, Hakimin Davayı Aydınlatma Yükümlülüğü Kapsamında Tarafların Dinlenmesi, (Legal, Mihder, 2011, S.18, C.7, s.1-56), (Aydınlatma Yükümlülüğü).
• Tanrıver, Süha, Medeni Usul Hukukunda Derdestlik İtirazı, Ankara 2007.
• Topuz, Gökçen, Medeni Usul Hukukunda Karinelerle İspat, Ankara 2012.
• Tuhr, Andreas Von,(Çeviren Cevat Edege), Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı, İstanbul 1953
• Tuluay, Metin, Medeni Yargılama Hukukunda Dava İlişkisi, DÜHFD, 1983.
• Üstündağ, Saim, İddia ve Müdafaanın Değiştirilmesi Yasağı, İstanbul 1967.
• Yıldırım, M. Kamil, Medeni Usul Hukukunda Delillerin Değerlendirilmesi, İstanbul 1990.
• Yılmaz, Ejder, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 2012. (Şerh).
• Yılmaz, Ejder, Medeni Yargılama Hukukunda Islah, Ankara 2011. (Islah).
• Yılmaz, Ejder, Medeni Yargılama Hukukunda Yemin, Ankara 2012. (Yemin)
• Veldet, Hıfzı, Medeni Hukukun Umumi Esasları, İstanbul 1948, Üçüncü Basım.