YARGITAY KARARLARI IŞIĞINDA İŞE İADE KARARI SONRASI İŞÇİNİN BAŞVURUSU VE İŞVERENİN DAVETİNDE “SAMİMİYET” OLGUSU

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 1, 139 - 154, 30.06.2020

Nazlı Elbir

https://doi.org/10.21492/inuhfd.697647

Cited By: 1

Öz

4857 sayılı İş Kanunu’nda iş güvencesi kurallarının ve özellikle de işe iade davasının sonuçlarının düzenleniş şeklinin sonucu olarak, iş güvencesi ile amaçlanan feshe karşı korumanın sağlanmasında, tarafların dava sonucunda ortaya çıkan hükmü takip eden davranışları belirleyici olmaktadır. Özellikle, tarafların bu davranışlarında, dürüstlük kuralına uygun davranıp davranmadıklarının denetimi önemlidir. Bu bağlamda, öncelikle, İş Kanunu’nda iş güvencesinin genel olarak düzenleniş şekli, tanımı, amaçları, koşulları ve uygulanışı ele alınacaktır. Daha sonra, iş güvencesi kapsamında, feshe itiraz usulü ve sonuçları incelenecektir. Zira, feshe itiraz sonucunda ortaya çıkan yargı kararı niteliği gereği tek başına iş güvencesinin sonuçlarını doğurmamakta, taraflara bazı yükümlülükler yüklemektedir. Bu yükümlülükler dahilinde, uygulamada, işçi ve işverenin işe iade kararı üzerine yerine getirmeleri gereken başvuru, işe davet ve işe başlatma şartlarının gerçekten bu yöndeki iradelerini yansıtıp yansıtmadığı, feshin geçersizliğinin tespiti üzerine, işçi lehine sonuçların doğması bakımından ele alınmaktadır. Yargı kararlarında “samimiyet” olarak yer alan bu durum, bu çalışmada, çeşitli olasılıklara ilişkin kararlar ve öğretideki yaklaşımlar dahilinde incelenecektir. İşçinin başvurusunun samimiyeti, işverenin işe davetinin samimiyetiyle bağlatılı olduğu gözetilerek ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

İş Güvencesi, İşe İade, Samimiyet

THE NOTION OF “SINCERITY” IN THE EMPLOYEE’S APPLICATION AND IN THE EMPLOYER’S INVITATION FOLLOWING THE JURISDICTION OF REINSTATEMENT WITH REGARD TO DECISIONS OF THE COURT OF CASSATION

Öz

As a result of the organisation of job security regulations and specifically, of reinstatement claim in Labour Act no. 4857, in order to provide protection against unfair dismissal, the conduct of parties following the jurisdiction of the competent labour court will be determinant. In this context, assessment of whether the parties have behaved in accordance with the principle of good faith, is crucial. In this study, firstly, the general principles of job security system in Labour Act, its definition, purpose, conditions and application will be explained. Then, the procedure and consequences of reinstatement claim within regulations of job security will be examined. The jurisdiction of labour court over the dispute, does not give right to reinstatement unless the parties fulfill requirements defined by the Labour Act. These requirements are the employee’s application to the employer in order to be re-employed, the employee’s invitation to the employee in order to re-employ and finally, the reinstatement of the employee. The notion of “sincerity” in all this procedure -in the conduct of the parties- affects directly the consequences of the jurisdiction. Therefore, the decisions of the Court of Cassation are determinant in the application of this notion and will be considered in relation to specific cases and doctrinal approaches.

Anahtar Kelimeler

Job Security, Reinstatement, Sincerity.

Kaynakça

• AKIN, Levent: “İşe İade Edilen İşçiyi İşe Davet Beyanı ve Değerlendirilmesi”, Çimento İşveren Dergisi, 25 (4), 2011, s. 36-42.
• AKTAY, Nizamettin: “İşe İade Davası Sonrası İşçinin İşverence İşe Davet Edilmesine Rağmen İşe Başlamamasının Sonuçlarına İlişkin Yargıtay Kararı İncelemesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 3, 2006, s. 103-109.
• AKYİĞİT, Ercan: Açıklamalı ve İçtihatlı Türk İş Hukukunda İş Güvencesi (İşe İade), Seçkin Yayıncılık, Ankara 2007.
• ARSLAN ERTÜRK, Arzu: “İşe İade Kararı ve İşverene Başvuruda Bulunma Koşulu”, Legal İHSGHD, 2009/24, s. 1427-1441.
• BAŞTERZİ, Süleyman: “Kıdem Tazminatı-İşsizlik Sigortası İlişkisi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 44 (1), 1995, s. 330-331.
• BOSTANCI, Uygar: “İşçinin İşe İade Yönündeki Başvurusunun Samimi Olması ve Boşta Geçen Süre Ücreti Konusunda Yargıtay’ın Yeni Görüşü”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 16, 2009, s. 120-129.
• CANİKLİOĞLU, Nurşen: “İş İlişkisinin Sona Ermesi ve Kıdem Tazminatı”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2017, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2019, s. 185-368.
• CENTEL, Tankut: İş Güvencesi, Legal Yayıncılık, İstanbul 2013.
• ÇELİK, Nuri/CANİKLİOĞLU, Nurşen/CANBOLAT, Talat: İş Hukuku Dersleri, 32. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2019.
• ÇİL, Şahin: “İşçinin İşe Başlatılmamasının Fesih Olarak Değerlendirilmesi Sorunu”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 29, 2013, s. 77-97. (Fesih)
• ÇİL, Şahin: “Kesinleşen İşe İade Davasının Sonuçları”, Ankara Barosu Dergisi, 66 (1), 2008, s. 44-86.
• ÇİL, Şahin: İş Hukuku Yargıtay İlke Kararları, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2016. (İlke Kararları)
• EKONOMİ, Münir: “Feshin Geçersizliği İstemi ile Açılan Dava Sürecinde İşe Başlatma Daveti, Şartları ve Hukuki Sonuçları”, Legal YKİ, 2008/8, 113-124.
• EYRENCİ, Öner/TAŞKENT, Savaş/ULUCAN, Devrim: Bireysel İş Hukuku, 9. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2019.
• GÜZEL, Ali: “İşe İade Davalarına İlişkin Sorunların Çözümü Açısından Yeni Bir Model Önerisi”, in Güzel, Ali/ Ugan Çatalkaya, Deniz (ed.), İş Hukukunda Güncel Sorunlar 4, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2014, 95-120.
• KAR, Bektaş: İş Güvencesi ve Uygulaması, 3. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2017.
• KARADEMİR, Derya: “İşe İade Kararı Sonrasında İşe Başlatılma Kavramı ve Koşulları”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 29, 2013, s. 122-133.
• KILIÇOĞLU, Mustafa/ŞENOCAK, Kemal: İş Güvencesi Hukuku, Legal Yayıncılık, İstanbul 2007.
• MANAV, Eda: İş Hukukunda Geçersiz Fesih ve Geçersiz Feshin Hüküm ve Sonuçları, Turhan Kitabevi, Ankara 2009.
• MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi/ASTARLI, Muhittin/BAYSAL, Ulaş: İş Hukuku Ders Kitabı Cilt 1: Bireysel İş Hukuku, 3. Baskı, Lykeion Yayınları, Ankara 2019.
• NARMANLIOĞLU, Ünal: “İş Güvencesi Hükümleri Çerçevesinde Süresinde İşverene Başvuruda Bulunup Davet Edildiğinde İşe Başlamayan İşçinin Davranışına Bağlanan Hukuki Sonuçlar”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 19, 2010, s. 12-27.
• NARMANLIOĞLU, Ünal: “İşe Başlatmama Tazminatı”, Journal of Yaşar University, 8 (Özel), 2013, s. 1957-2052. (Tazminat)
• ÖKTEM SONGU, Sezgi: “İş Yargılamasında Belirsiz Bir Hukuki Kavram: Samimiyet”, in Doğan Yenisey, Kübra/Ergüneş Emrağ, Seda (ed.), İş Hukukunda Yeni Yaklaşımlar II, Beta Yayınları, İstanbul 2018, s. 135-173.
• SARIBAY, Gizem: Türk İş Hukukunda İş Güvencesi Kapsamında Fesih Usulü, Feshe İtiraz ve Feshe İtirazın Sonuçları, Legal Yayıncılık, İstanbul 2007.
• SAVAŞ KUTSAL, Fatma Burcu: “Geçersiz Feshin Yaptırımları: İşe İade veya Tazminat”, in Demir, Ender/Gemici Filiz, Beste (ed.), Prof. Dr. Turhan Esener II. İş Hukuku Uluslararası Kongresi, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017, s. 267-299.
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, 18. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2019.
• TULUKÇU, Nezihe Binnur: İş Mahkemeleri Kanunu ve Arabuluculuk Hükümlerine Göre İş Güvencesi İşe İade, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
• Türkçe Sözlük, haz.: Akalın, Şükrü Haluk (ve diğerleri), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2011
• YİĞİT, Yusuf: “İş Hukukunda Geçersiz Fesih Kavramı ve Geçersiz Fesih Üzerine İşe İade Başvurusu Yapan İşçinin İşe Başlatılmaması ve Sonuçları”, in Başterzi, Süleyman (ed.), Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan Cilt II, Beta Yayınları, İstanbul 2011, s. 1143-1205.