THE RIGHTS AND OBLIGATIONS OF THE SECURE ELECTRONIC SIGNATURE OWNER

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 2, 539 - 556, 31.12.2021

Mehmet Emin Özgül

https://doi.org/10.21492/inuhfd.884252

Öz

With the Electronic Signature Law enacted in 2004 and other legal regulations that followed, the use of electronic signatures has become increasingly widespread. It has been used frequently in both the public and private sectors. Secure electronic signature emerges as a preferred signing method, especially due to its practicality and reliability. In both the Code of Obligations and the Electronic Signature Law, a secure electronic signature has been deemed legally equivalent to a manual signature as a rule. For this, the secure electronic signature must have the characteristics specified by the Law. In our study, these features are generally mentioned. Regarding the use of secure electronic signature, it has been taken into consideration that the signatories may not pay attention to the content of the contracts and they may not be aware of the regulations in the legislation, thus this issue has been dealt with in a tidy manner in our study. The rights and obligations of the signatories are classified and examined under certain headings, and indirectly, the rights and obligations of signatories are mentioned. The importance of the signatory and certificate service providers fulfilling their obligations has been tried to be highlighted, with the belief that legal problems pertaining will decrease and the trust in this signature type will increase. By identifying some existing deficiencies and problems, it is aimed to raise awareness among those who have secure electronic signatures or those who think to acquire them.

Anahtar Kelimeler

Secure Electronic Signature, Digital Signature, Electronic Certificate Service Provider, Electronic Signature Owner, Certificate Liability Insurance

GÜVENLİ ELEKTRONİK İMZA SAHİBİNİN HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Öz

2004 yılında yürürlüğe giren Elektronik İmza Kanunu ve ardından gelen diğer hukuki düzenlemelerle birlikte, elektronik imza kullanımı giderek yaygınlaşmış hem kamuda hem de özel sektörde sıklıkla kullanılmaya başlamıştır. Güvenli elektronik imza, özellikle pratikliği ve güvenilirliği sebebiyle tercih edilen bir imza yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Hem Borçlar Kanun’unda hem de Elektronik İmza Kanun’unda, güvenli elektronik imza, kural olarak el ile atılan imzaya hukuken eşdeğer sayılmıştır. Bunun için güvenli elektronik imzanın Kanunla belirlenen özellikleri taşıması gerekir. Çalışmamızda bu özelliklerden genel olarak bahsedilmiştir. Kullanımı yaygın olan güvenli elektronik imza türünde, imza sahibi kimselerin çoğunlukla sözleşmelerin içeriğine dikkat etmeyebileceği, mevzuattaki düzenlemelerden de haberdar olmayabilecekleri göz önünde bulundurulmuş ve konunun derli toplu işlenmesine çalışılmıştır. İmza sahibi olan kişilerin hakları ve yükümlülükleri sınıflandırılarak, belli başlıklar altında incelenmiş, dolaylı olarak güvenli elektronik sertifika hizmetini sağlayanların da hak ve yükümlülüklerinden bahsedilmiştir. İmza sahibinin ve sertifika hizmeti verenlerin yükümlülüklerini yerine getirmesinin önemine dikkat çekilmeye çalışılmış, bu yolla hukuki sorunların azalacağına ve bu imza türüne olan güvenin artacağı inancıyla konu incelenmeye çalışılmıştır. Halihazırda var olan eksiklikler ve sorunlar tespit edilmeye çalışılarak, imza sahibi olanlarda veya edinmeyi düşünenlerde farkındalık oluşturulması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Güvenli Elektronik İmza, Dijital İmza, Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı, Elektronik İmza Sahibi, Sertifika Mali Sorumluluk Sigortası

Kaynakça

• ANTALYA, O. Gökhan: 6098 Sayılı Borçlar Kanunu’na Göre Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C:1, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2012
• BİÇKİN, İnci: “Elektronik İmza ve Elektronik İmza ile İlgili Yasal Düzenlemeler”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (63), 2006, s.109-126.
• BOZKURT, Kutluhan/GRUBHOFER, Gregor: “Die Elektronische Signatur İn Der Türkei”, Ankara Law Review, 2(1), s.61-79.
• ÇETİN, Ayten/ÇİTLİ, Zehra Cahide: “Elektronik Sigortacılıkta E-İmza”, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü E-Dergisi, (2), 2012, s.1-19.
• DREİER, Thomas: Internetrecht, Vorlesungen, http://www.uni-muenster.de/Jura.itm/hoeren/INHALTE/lehre/lehrematerialien.htm, (Erişim Tarihi: 11/02/2021).
• ERBAYRAKTAR, Burcu: Güvenli Elektronik İmza; Onikilevha Yayınları, İstanbul, 2016.
• EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümleri, 25. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020.
• ERTURGUT, Mine: “Elektronik İmza Kanunu Bakımından E-belge ve E-imza”, Bankacılar Dergisi, (48), 2003, s.66-79.
• ERTURGUT, Mine: “Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı”, (ESHS), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6(2), 2004, s.97-130.
• HOEREN, Thomas, İnternetrecht-Vorlesungen,Münster, 2018, https://www.itm.nrw/wp-content/uploads/Skript-Internetrecht-Maerz-2018.pdf, (Erişim Tarihi: 08/02/2021).
• KAYIHAN, Şaban: “Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasında (ZMMS = Trafik Sigortası) Sigorta Ettirenin Kendi Tam Kusuru ile Vefatı Halinde Mirasçıların Üçüncü Kişi Sıfatıyla Müteveffanın Sigortacısına Başvurmaları Durumuna İlişkin Hukuki Düşünceler”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22(1), s.251-263.
• KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip/HATEMİ, Hüseyin/SEROZAN, Rona/ARPACI, Abdulkadir: Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Birinci Cilt, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2017
• KURŞAT, Zekeriya: “Yazılı Şekil Şartının Unsuru Olan İmzanın Elektronik Ekrana Atılmasının Etkisi”, İÜHFM, LXXV(1), 2017, s.413-430.
• ORER, Gürsel: Elektronik İmza ve Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısının Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Adalet Yayınevi, Ankara, 2011.
• ORTA, Mesut: “Türkiye’de Elektronik İmza Uygulaması”, Elektrik Mühendisliği Dergisi, (430) Ekim, 2007.
• ÖZBEK, Mustafa Serdar: “Elektronik Ortamda Düzenlenen Noter Senetleri”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22(3), 2016, s.2213-2282.
• REİSOĞLU, Safa: Türk Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 25. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 2014.
• RÜSSMANN, Helmut: “İnternette Hukuki İşlemler: Hukuki Geçerliliği ve İspat(Alman Hukukuna Göre)”(Çeviren: Muhammet Özekes), Uluslar arası İnternet Hukuku Sempozyumu, İzmir, 2002, s.325-353.
• SADAY, Taha, AKHAN Nurdan: “Bilgisayar Destekli Kimlik Tespit Sistemlerinde Biyometrik Yöntemlerin Değerlendirilmesi”, https://ab.org.tr/ab03/tammetin/46.pdf, s.1-12, (Erişim Tarihi: 20.2.2021).
• SAĞLAM, İpek: “Elektronik Sözleşmeler”, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2007.
• SARIAKÇALI, Turgay: İnternet Üzerinden Akdedilen Sözleşmeler, Seçkin Yayınları, Ankara, 2008.
• SARIKAYA, Kemal Sacid: Elektronik İmza Güvenliği ve Güvenlik Standartları Çerçevesinde Düzenleyici Yaklaşımlar, Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Ankara, 2005.
• SÖZER, Bülent: Elektronik Sözleşmeler, Beta Yayınları, İstanbul, 2002.
• ŞENOCAK, Zarife: “Dijital İmza ve Dijital İmzanın Borçlar Kanunu Hükümleri Açısından Ele Alınması”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 50(2), 2001, s.97-135.
• ŞİMŞEK, Merve Melis/ÖZCAN Tuğba/ERGUN, Tamer/ÇELİK, Vural: “Elektronik İmza Seviyeleri”, Bilgi Yönetimi Dergisi, 2(2), 2019, s.136-144.
• TURAN, Metin: Bilişim Hukuku, Güncellenmiş 3. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2019.
• YARDIM, Mehmet Ertan: Elektronik İmza ve Elektronik İmzanın Medeni Usul Hukukumuza Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2006.
• YARDIM, Mehmet Ertan: “Güvenli Elektronik İmzanın İnkârı”, (imza inkarı),Türk Hukuk Dünyası Dergisi, Mayıs 2007, s.103-112.
• YILDIRIM, Mustafa Fadıl: “Nitelikli Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısının Hukuki Sorumluluğu”, AÜEHFD, VIII(3-4), 2004, s.257-283.
• YILMAZ, Mustafa: "Elektronik İmzalı Belgelerin Karşılaştırmalı Hukukta ve İdari Yargılama Hukukunda Delil Niteliği", Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Cevdet Yavuz Armağanı, (22), 2016, s.3435-3486.
• Telekomünikasyon Kurumu E-İmza Çalışma Grubu: Sertifika Mali Sorumluluk Sigortası Sunumu, Ankara, 2005 için bkz.https://dl.turktrust.com.tr/pdf/SMSS.pdf,s.1-8 (Erişim Tarihi: 25/01/2021).
• Kamu SM Nitelikli Elektronik Sertifika Sahibi Taahhütnamesi: https://kamusm.bilgem.tubitak.gov.tr/BilgiDeposu/taahhutnameler/Kamu_SM_Nitelikli_Elektronik_Sertifika_Sahibi_Taahhutnamesi.pdf (Erişim Tarihi: 05/02/2021)