THE LEGALITY OF MEDICAL INTERVENTION: INDICATION REQUIREMENT

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 2, 491 - 500, 31.12.2021

Onur Koru

https://doi.org/10.21492/inuhfd.899101

Cited By: 4

Öz

It is forbidden to interfere with the human body. One of the exceptions to this prohibition is medical interventions. In order for a medical intervention to be considered lawful, it must meet some conditions. One of these conditions is that the medical intervention is directed towards legally stipulated purposes. Accordingly, medical intervention will be legal only in the presence of medical necessity. This is called an indication in teaching. Medical interventions without an indication are illegal. Therefore, they face legal and penal sanctions. The physician who intervenes without indication will be held legally and criminally liable even if the intervention carries other conditions of compliance with the law. However, in some interventions, social or psychological indications may replace medical indication. In some cases, the indication requirement overrides other legal compliance requirements. In some cases, it competes with other conditions. In these cases, medical intervention is required as soon as possible without waiting for consent. It can be said that the most important of the conditions of the compliance of the medical intervention with the law is the indication and the other conditions are additional conditions. Therefore, the first condition to be examined in order to determine whether a medical intervention is legal or not is an indication condition.

Anahtar Kelimeler

Indication Requirement, Medical Necessity, Medical Intervention

TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUĞU: ENDİKASYON ŞARTI

Öz

İnsan vücuduna yönelik müdahalede bulunmak yasaktır. Bu yasağın istisnalarından birisi, tıbbi müdahalelerdir. Tıbbi müdahalenin hukuka uygun kabul edilebilmesi için bazı şartları taşıması gerekir. Bu şartlardan biri, tıbbi müdahalenin hukuken öngörülmüş amaçlara yönelmiş olmasıdır. Bu doğrultuda, tıbbi müdahale ancak tıbbi zorunluluğun varlığı halinde hukuka uygun olacaktır. Buna öğretide endikasyon denilmektedir. Endikasyon olmaksızın yapılan tıbbi müdahaleler, hukuka aykırıdır. Dolayısıyla hukuki ve cezai müeyyideler ile karşılaşırlar. Endikasyonsuz müdahalede bulunan hekim, müdahalesi hukuka uygunluğun diğer şartlarını taşısa dahi hukuki ve cezai anlamda sorumlu tutulacaktır. Ancak bazı müdahalelerde tıbbi endikasyonun yerini sosyal veya psikolojik endikasyonlar alabilmektedir. Endikasyon şartı, bazı durumlarda diğer hukuka uygunluk şartlarının önüne geçmektedir. Bazı durumlarda ise diğer şartlar ile yarışmaktadır. Acil durumlarda tıbbi müdahalenin hukuka uygunluğu için rızanın varlığı aranmamaktadır. Bu hallerde tıbbi müdahalenin rıza beklenmeksizin bir an önce yapılması, endikasyon şartının gereğidir. Tıbbi müdahalenin hukuka uygunluğunun şartlarından en önemlisinin endikasyon olduğu, diğer şartların ek şartlar olduğu söylenilebilir. Dolayısıyla tıbbi müdahalenin hukuka uygun olup olmadığının tespiti için ilk bakılacak şart, endikasyon şartıdır.

Anahtar Kelimeler

Tıbbi Müdahale, Endikasyon Şartı, Tıbbi Zorunluluk

Kaynakça

• AKYILDIZ, Sunay: Sağlık Hukuku Rehberi, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2016.
• ARPACIOĞLU, Işıl Tüzün: “Ötanazi: Türk Hukuku Açısından Bir Değerlendirme”, Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 4(7), Ocak 2019, s.110-122.
• AYKIN, Aykut Cemil: Hekimin Sorumluluğu ve Bu Kapsamda Vakıf Üniversite Hastanelerinde Çalışan Hekimlerin Durumu (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir Üniversitesi SBE, İzmir, 2015.
• ÇOBANOĞLU, Nesrin: “Tıp Etiğinden Tıp Hukukuna Hasta Hakkı Olarak Aydınlatılmış Onam”, Sağlık Hukuku Digestası, Ankara Barosu Yayınları, 1(1), 2009, s.70-87.
• EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 22. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
• DEMİR, Mehmet: “Hekimin Sözleşmeden Doğan Sorumluğu”, AÜHFD, 57(3), 2008, s.225-252.
• GÖKCAN, Hasan Tahsin: Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.
• HAKERİ, Hakan: Tıp Hukuku, 17. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• HAKERİ, Hakan: “Diş Hekimlerinin Yasal Sorumlulukları”, Sağlık Hukuku Digestası, Ankara Barosu Yayınları, 1(1), 2009, s.19-28.
• KOCA, Mahmut: “Kısırlaştırma Suçu”, III. Sağlık Hukuku Kurultayı, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 2010, s.37-51.
• OĞUZMAN, Kemal/SELİÇİ, Özer/OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe: Kişiler Hukuku, 19. Bası, İstanbul, 2020.
• ÖZBİLEN, Arif Barış: “Vücut Bütünlüğüne Yönelik Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu Bakımından Rızanın Aranmadığı Haller”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(24), Güz 2013/2, s.99-124.
• SUBAŞI, Zeynep Nur: Tıbbi Standartların Hekimin Özel Hukuk Sorumluluğuna Etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi SBE, Ankara, 2018.
• ŞATIR, Nejdet: “Sağlık Hukukuna İlişkin Uyuşmazlıkların Çözümünde Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin Yargısal Yaklaşımı”, Sağlık Hukuku Digestası, Ankara Barosu Yayınları, 1(1), 2009, s.380-388.
• TANDOĞAN, Haluk: Türk Mes’uliyet Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2010.
• TÖRENLİ ÇAKIROĞLU, Maral: “Acil Tıbbi Müdahalelerde Aydınlatılmış Onam”, Uluslararası Sağlık Hukuku Kongresi, Legal Yayıncılık, Aralık, 2018, s.115-134.
• TUNALI, Işıl Güney: Hekimin Tıbbi Müdahalede bulunma Yükümlülüğünün Sınırları (Yayınlanmamış Doktora Tezi) , İstanbul Kültür Üniversitesi LEE, İstanbul, 2019.
• TUNÇER, Polat: Sağlık Hukuku Temel Bilgileri, 3. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018.
• YERDELEN, Erdal: “Hukuki Açıdan Sünnet”, Tıp Hukuku Dergisi, 2(3), Nisan 2013, s.43-74.
• YEŞİLLER, Fatma Begüm: Hekimlik Sözleşmesi ve Hekimin Sözleşmeden Doğan Sorumluluğu (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi SBE), Ankara, 2019.
• YÜKSEL, Sera Reyhani: “Hekimin Vekaletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluğu”, Mehmet Akif Aydın’a Armağan, s.793-804.
• ZEVKLİLER, Aydın: “Tedavi Amaçlı Müdahalelerle Kişilik Hakkına Saldırının Sonuçları (1982-1983 Öğretim Yılı Açılış Dersi Metni)”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(1), 1983, s.1-37.