Bilim Fuarı Etkinliklerinin Ortaokul Öğrencilerinin Fen ve Problem Çözme Becerilerine Yönelik Algılarına Etkisi

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 10, 1 - 17, 31.10.2018

Ragıp Çavuş , Muhammed Doğukan Balçın , Muhammet Mustafa Yılmaz

https://doi.org/10.29129/inujgse.395132

Cited By: 8

Öz

Amaç: Alanyazın incelendiğinde öğrencilerin fen ve problem çözme
becerilerinin geliştirilmesinde fen bilimleri dersinin yanı sıra okul dışı
etkinliklerin ve öğrenme ortamlarının önem taşıdığı görülmektedir. Özellikle
son yıllarda sayıca artan bilim fuarı etkinliklerinin öğrencilerin problem
çözme ve bilimsel süreç becerileri gibi fen becerilerinin gelişmesine katkı
sağladığı düşünülmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı bilim fuarı
etkinliklerinin, ortaokul öğrencilerinin fen becerileri ve problem çözme
becerilerine yönelik algıları üzerindeki etkisini belirlemektir.

 

Yöntem: Çalışmada deneysel desenlerden olan tek gruplu ön-test son-test
deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2014 – 2015 eğitim
– öğretim yılında Balıkesir ili İvrindi ilçesindeki bir ortaokulda öğrenim
gören ve ders dışı zamanlarda bilim fuarı etkinliklerine katılan 43 öğrenci
oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde ölçüt örnekleme yöntemi
kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Fen Becerilerim Ölçeği ve
Ortaokul Öğrencileri için Problem Çözme Becerilerine Yönelik Algı Ölçeği
kullanılmıştır. Veri analizinde ilişkili örneklemler için t-testi ve betimsel
analiz kullanılmıştır.

 

Bulgular: Araştırmada, bilim fuarı etkinlikleri sonucunda öğrencilerin fen
becerileri ön-test ve son-test ortalama puanları arasında anlamlı bir farkın
olduğu tespit edilmiştir. Bu bulguya ek olarak öğrencilerin problem çözme
becerilerine yönelik algıları ön-test ve son-test ortalama puanları arasında
anlamlı bir farkın olduğu tespit edilmiştir.

 

Sonuçlar ve
Öneriler: Bu çalışmanın sonucunda bilim
fuarı etkinliklerinin, öğrencilerin fen becerilerine yönelik algıları üzerinde
etkili olduğu belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen diğer bir sonuç da bilim
fuarı etkinliklerinin, öğrencilerin problem çözme becerilerine yönelik algılarına
etki ettiğidir. Bu sonuçlara bağlı olarak bilim fuarı etkinliklerinin fen
becerileri ve problem çözme becerilerinin yanı sıra fen bilimleriyle ilgili
diğer becerilerin ve duyuşsal değişkenlerin gelişimindeki etkisinin incelenmesi
ve bilim fuarı etkinliklerinin sayıca arttırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bilim fuarı, Fen becerileri, Problem çözme becerileri, Ortaokul öğrencileri

The Impact of Science Fair Activities on Secondary School Students’ Science Skills and Problem Solving Skills Perceptions

Öz

Purpose: When the literature is examined, it is clear to see
that out-of-school activities and learning environments as well as science
lessons are important to develop students' science skills and problem-solving
skills. Especially, in recent years, it is thought that increasing the number
of science fair activities contribute to develop of science skills as students’
problem solving and scientific process skills. In this context, the purpose of
this study is to determine the impact of science fair activities on the
perceptions about secondary school students’ science skills and problem solving
skills.

 

Design & Methodology: In this research, it was used pre-test
and post-test experimental design which are experimental designs. The study
group of research is composed by 43 students who were participating to science
fair activities on extracurricular time, and studying in a secondary school
located in the Ivrindi District of Balıkesir Province during the academic year
of 2014-2015. In the determination of study group, the criterion sampling
method was used. “My Science Skills Scale” and “Problem Solving Skills
Perceptions Scale for Secondary School Students” was used as the data
collection tools in the research. The t-tests for dependent groups and
descriptive analysis were used on data analysis.

 

Findings: In the research, as a result of the science fair
activities, it was found out that there is meaningful difference between
pre-and post-test average scores of the students’ science skills. In addition
to this finding, it was found out that there is meaningful difference between
pre-and post-test average scores of the students’ problem solving skills
perceptions.

 

Implications & Suggestions: As a result of the research, it was
determined that science fair activities became effective on perceptions about
students’ science skills. On the other hand, the science fair activities have
effect on the students’ problem solving skills perceptions. Based on these
results, investigating science fair activities on the development of other
skills related to science as well as science skills, problem solving skills and
its effect on affective variables, and to increase the number of science fair
activities are suggested.

Anahtar Kelimeler

Science fair, Science skills, Problem solving skills, Secondary school students

Kaynakça

• Akay, C. (2013). Ortaokul öğrencilerinin “TÜBİTAK 4004 yapıyorum öğreniyorum yaz bilim okulu” projesi sonrası bilim kavramına yönelik görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 326-338.
• Altıntaş, F. (2014). Doğa ve toprağa yönelik hazırlanan informal öğrenme ortamının ilköğretim öğrencileri üzerine etkileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Altunçekiç, A., Yaman, S., & Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu ili örneği). Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93-102.
• Atkins, L. J., Velez, L., Goudy, D., & Dunbar, K. N. (2008). The unintended effects of ınteractive objects and labels in the science museum. Science Education, 92(1), 161-184.
• Aydın, S., Demir-Atalay, T., & Göksu, V. (2017). Proje tabanlı öğrenme sürecinin ortaokul öğrencilerinin akademik öz-yeterlikleri ve motivasyonları üzerine etkisinin incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 676-688, DOI: 10.14686/buefad.302796.
• Aydoğdu, C. (2003). Kimya eğitiminde yapılandırmacı metoda dayalı laboratuar ile doğrulama metoduna dayalı laboratuar eğitiminin öğrenci başarısı bakımından karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 14-18.
• Balkan-Kıyıcı, F., & Atabek-Yiğit, E. (2010). Science education beyond the classroom: A field trip to wind power plant. International Online Journal of Educational Sciences, 2(1), 225-243.
• Bolat, A., Bacanak, A., Kaşıkçı, Y., & Değirmenci, S. (2014). Bu benim eserim proje çalışması hakkında öğretmen ve öğrenci görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 100-110.
• Bostan-Sarıoğlan, A., Can, Y., & Gedik, İ. (2016). 6. sınıf fen bilimleri ders kitabındaki etkinliklerin araştırma-sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımına uygunluğunun değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 1004-1025.
• Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bozdoğan, A. E. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilim merkezlerini fen öğretimi açısından değerlendirmesi: Feza Gürsey Bilim Merkezi örneği. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 19-41.
• Bozdoğan, A. E., & Yalçın, N. (2006). Bilim merkezlerinin ilköğretim öğrencilerinin fene karşı ilgi düzeylerinin değişmesine ve akademik başarılarına etkisi: Enerji parkı. Ege Eğitim Dergisi, 7(2), 95-114.
• Bozdoğan, A. E., & Yalçın, N. (2009). Ankara’daki bilim ve teknoloji müzelerinin eğitim amaçlı kullanım düzeyleri. Millî Eğitim, 182, 232-248.
• Bulunuz, M., & Bulunuz, N. (2013). Fen öğretiminde biçimlendirici değerlendirme ve etkili uygulama örneklerinin tanıtılması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(4), 119-135.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Camcı, S. (2008). Bilim şenliğine katılan ve katılmayan öğrencilerin bilim ve bilim insanlarına yönelik ilgi ve imajlarının karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Chiappetta E. L., & Adams, A. D. (2004). Inquiry-based instruction. The Science Teacher, 71(2), 46–50.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis fort he behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. London: Routledge.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çakıcı, Y. (2008). Fen ve teknoloji öğretiminde yapılandırıcı yaklaşım. Fen ve teknoloji öğretiminde yeni yaklaşımlar (Ed.: Özgür Taşkın). Ankara: Pegem Akademi.
• Çepni, S. (Ed.). (2015). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Çolakoğlu, M. H. (2016). STEM applications in Turkish science high schools. Journal of Education in Science, Environment and Health (JESEH), 2(2), 176-187.
• Deniş-Çeliker, H., & Erduran-Avcı, D. (2015). İlkokul öğrencilerinin bilim insanı algıları: Öğrencilerin bilimsel faaliyetlere katılması bilim insanı algılarını nasıl etkiler? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 90-104.
• Durmaz, H., Dinçer, E. O., & Osmanoğlu, A. (2017). Bilim şenliğinin öğretmen adaylarının fen öğretimine ve öğrencilerin fene yönelik tutumlarına etkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 364-378.
• Ediger, A. (2001). Teaching children literacy skills in a second language. In M. Celce-Murcia (Ed.), Teaching English as a second or foreign language. Boston: Heinle & Heinle.
• Erten, Z., & Taşçı, G. (2016). Fen bilgisi dersine yönelik okul dışı öğrenme ortamları etkinliklerinin geliştirilmesi ve öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisinin değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 638-657.
• Falk, J. H., & Adelman, L. M. (2003). Investigating the impact of prior knowledge and interest on aquarium visitor learning. Journal of Research in Science Teaching, 40(2), 163-176.
• Fields, D. A. (2009). What do students gain from a week at science camp? Youth perceptions and the design of an immersive, research oriented astronomy camp. International Journal of Science Education, 31(2), 151-171.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
• Frey, K. S., Hirschstein, M. K., & Guzzo, B. A. (2000). Second step: Preventing agression by promoting social competence. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 30(4), 102-112.
• Garnet, R. (2004). The impact of science centers/museums on their surroinding communities: Summary report. Retrieved from http://www.astc.org/resource/case/Impact_Study02.pdf
• George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. Boston: Allyn & Bacon.
• Gerber, B. L., & Marek, E. A. (2001). Development of an informal learning opportunities assay. International Journal of Science Education, 23(6), 569-583.
• Golding, B., Brown, M., & Foley, A. (2009). Informal learning: A discussion around defining and researching its breadth and importance. Australian Journal of Adult Learning, 49(1), 34–56.
• Guisasola, J., Morentin, M., & Zuza, K. (2005). School visits to science museums and learning sciences: A complex relationship. Physics Education, 40(6), 544-549.
• Hançer, A. H., Şensoy, Ö., & Yıldırım, H. İ. (2003). İlköğretimde çağdaş fen bilgisi öğretiminin önemi ve nasıl olması gerektiği üzerine bir değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 80-88.
• İnel-Ekici, D. (2017). Ortaokul öğrencilerinin bilimsel sorgulama becerileri algılarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(2), 497-516.
• İnel-Ekici, D., & Balım, A. G. (2013). Ortaokul öğrencileri için problem çözme becerilerine yönelik algı ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 67-86.
• Jarvis,T., & Pell, A. (2002). The effect of the challenger experience on elementary children’s attitudes to science. Journal of Research in Science Teaching, 39, 979-1000.
• Kanlı, U., & Yağbasan, R. (2008). 7E modeli merkezli laboratuvar yaklaşımının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmedeki yeterliliği. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 91-125.
• Karataş, A. (2011). Çevre bilincinin geliştirilmesinde doğa tarihi müzelerinin rolü. Akademik Bakış Dergisi, 27, 1-15.
• Korkut, F. (2002). Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 177-184.
• Korur, F., Taşkın, G., İldemir, G., Acar, B., Üstündağ, T., Tıraş, O., & Yıldırım, M. Z. (2014). Fen becerilerim ölçeğinin uyarlanarak pratik etkinlikler sonrası öğrencilerin becerilerine yönelik algılarının tespit edilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 95-117.
• Laçin-Şimşek, C. (2011). Okul dışı öğrenme ortamları ve fen eğitimi. Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları (Ed.: Canan Laçin Şimşek). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Lakin, L. (2006). Science beyond the classroom. Journal of Biological Education, 40(2), 88-90.
• Lee, O., Hart, J. E., Cuevas, P., & Enders, C. (2004). Professional development in inquiry-based science for elementary teachers of diverse student groups. Journal of Research in Science Teaching, 41(10), 1021-1043.
• Matson, J. O. (2006). Misconceptions about the nature of science, inquiry-based instruction, and constructivism: Creating confusion in the science classroom. Electronic Journal of Literacy through Science, 5(6), 1-10.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). İlköğretim fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• National Research Council (NRC). (1996). National science education standards. Washington, DC: National Academy Press.
• Özden, Y. (2014). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem Akademi.
• Özel, M., & Akyol, C. (2016). Bu benim eserim projeleri hazırlamada karşılaşılan sorunlar, nedenleri ve çözüm önerileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 141-173.
• Sahin, A. (2015). A practice-based model of STEM teaching STEM students on the stage (SOS). Rotterdam: Sense Publishers.
• Salmi, H. S. (1993). Science centre education: Motivationand learning in informal education (Yayımlanmamış doktora tezi). Helsinki Üniversitesi, Finlandiya.
• Stocklmayer, S., & Gilbert, J. (2003). Informal chemical education in international handbook of science education. Netherlands: By Kluwer Academic Publishers.
• Şahin, Ş. (2012). Bilim şenliklerinin 10. sınıf öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutumlarına olan etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 89-103.
• Şahin, A., Ayar, M. C., & Adıgüzel, T. (2014). Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik içerikli okul sonrası etkinlikler ve öğrenciler üzerindeki etkileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 1-26.
• Tatar, N., & Bağrıyanık, K. E. (2012). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin okul dışı eğitime yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 11(4), 883-896.
• Tortop, H. S. (2013a). Science teachers’ views about the science fair at primary education level. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 4(2), 56-64.
• Tortop, H. S. (2013b). Bu benim eserim bilim şenliğinin yönetici, öğretmen, öğrenci görüşleri ve fen projelerinin kalitesi odağından görünümü. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 35-88.
• Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK). (2017). Bilim ve toplum. http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari adresinden 14.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Tüzün, H. (2006). Eğitsel bilgisayar oyunları ve bir örnek: Quest Atlantis. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 220-229.
• Wellington, J. (1990). Formal and informal learning in science: The role of the interactive science centres. Physics Education, 25(5), 247-252.
• Wulf, R., Mayhew, L. M., & Finkelstein, N. D. (2010). Impact of informal science education on children’s attitudes about science. 2010 Physics Education Research Conference, Portland, Oregon, 21–22 July 2010. AIP Conference Proceedings, 1289, 337–340.
• Yardımcı, E. (2009). Yaz bilim kampında yapılan etkinlik temelli doğa eğitiminin ilköğretim 4 ve 5. sınıftaki çocukların doğa algılarına etkisi (Yayınlanmamış̧ yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Yaşar, Ş., & Duban, N. (2009). Sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımına yönelik öğrenci görüşleri. İlköğretim Online, 8(2), 457-475.
• Yavuz, M., & Balkan-Kıyıcı, F. (2012). İnformal öğrenme ortamlarının ilköğretim öğrencilerinin fene karşı kaygı düzeylerinin değişmesine ve akademik başarılarına etkisi: Hayvanat bahçesi örneği. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Özet Kitabı. Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Niğde.
• Yavuz, S., Büyükekşi, C., & Işık-Büyükekşi, S. (2014). Bilim şenliğinin bilimsel inanışlar üzerine etkisi. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 2, 168-174.
• Yıldırım, H. İ. (2018). Bilim şenliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine etkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 390-409.
• Yıldırım, H. İ., & Şensoy, Ö. (2016). Bilim şenliklerinin 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(1), 23-40.